Του Παύλου Ξανθούλη
Όταν ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης μετέφερε την πρότασή του στις Βρυξέλλες για ευρωπαϊκή πρωτοβουλία και για διορισμό πολιτικής προσωπικότητας από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο Σαρλ Μισέλ, «ήθελαν και οι δύο να την κάνουν endorsed», δηλαδή να την υιοθετήσουν/εγκρίνουν. Προσέξτε. Όχι μόνο ο ένας, αλλά και οι δύο. Αυτές ήταν οι λέξεις που μου μεταφέρθηκαν από κυβερνητική πηγή, η οποία ήταν σε θέση να γνωρίζει, όπως ισχυρίστηκε, τα όσα διαμείφθηκαν στις επαφές του Προέδρου Χριστοδουλίδη με τους επικεφαλής των θεσμών, στη βελγική πρωτεύουσα. Σύμφωνα πάντα με την εν λόγω κυβερνητική πηγή, η πρόεδρος της Κομισιόν και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ενθουσιάστηκαν σε τέτοιο βαθμό, ώστε να ερίζουν ποιος θα υιοθετήσει και συνεπώς θα προωθήσει την πρότασή μας. Με πιο απλά λόγια, λοιπόν, μας λέχθηκε, ότι η πρόταση Χριστοδουλίδη έκανε θραύση.
Αυτό βεβαίως θα ήταν ευχάριστο. Αν και στενοχωρήθηκα με τη σκέψη ότι η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο Σαρλ Μισέλ σπρώχνονται και καυγαδίζουν, διεκδικώντας και οι δύο ρόλο πρώτου βιολιού στην προώθηση της πρότασής μας. Καλά, η κυβέρνησή μας δεν σκέφτηκε να τους μοιράσει ακόμη 2-3 προτάσεις και για άλλα ζητήματα, όχι κατ’ ανάγκη για το Κυπριακό, ώστε να επέλθει θεσμική ειρήνη και ισορροπία και να αποφύγουμε τα χειρότερα; Να έχει ο καθένας τουλάχιστον από μία πρόταση στα χέρια. Και η Ούρσουλα και ο Μισέλ. Και να μη μαλώνουν…
Αυτή λοιπόν είναι η εικόνα που μου μεταφέρθηκε από κυβερνητική πηγή. Και ήθελε να πείσει ότι έτσι έγιναν όλα. Αυτό το οποίο ενοχλεί δεν είναι βεβαίως το τι πιστεύει ή τι θέλει να πιστεύει ο οποιοσδήποτε παράγοντας μιας κυβέρνησης. Αυτό είναι δικαίωμά του. Αυτό που ενοχλεί είναι ο αέρας με τον οποίο κάποιος σηκώνει το τηλέφωνο και προσπαθεί να διοχετεύσει μια εικόνα, η οποία απέχει πολύ από την πραγματικότητα.
Αν επιχειρήσουμε να βάλουμε τα πράγματα σε μια σειρά, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης εξασφάλισε την επανενεργοποίηση μιας συζήτησης, για το Κυπριακό, στο πεδίο της Ε.Ε. Δεν εξασφάλισε διορισμό μιας ισχυρής πολιτικής προσωπικότητας, η οποία θεωρείται ανέφικτη από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και για αυτό άλλωστε επανέρχεται στο προσκήνιο η Κομισιόν (την οποία η Λευκωσία θέλει να αποφύγει). Ως αποτέλεσμα όμως ενός πρώτου γύρου επαφών στις Βρυξέλλες, η κίνηση Χριστοδουλίδη άνοιξε μια πόρτα για ενεργότερη εμπλοκή της Ε.Ε. στις προσπάθειες επανέναρξης των διαπραγματεύσεων του Κυπριακού, εντός του πλαισίου του ΟΗΕ. Εγγυήσεις, ωστόσο, δεν αναλήφθηκαν και συνεπώς δεν υπάρχουν. Άλλωστε, πέραν της πολιτικής βούλησης της ίδιας της Ε.Ε., για την υλοποίηση του κυπριακού εγχειρήματος απαιτείται και η σύμφωνος γνώμη της τουρκικής πλευράς.
Με βάση την ίδια ανάγνωση, δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας το γεγονός ότι ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ δεν έδωσε χρόνο «prime time» στον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη να αναλύσει την πρότασή του στο δείπνο των ηγετών, όπως ορθώς επεδίωκε η Λευκωσία. Όπως βεβαίως δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας, ότι τελικά έδωσε χρόνο στον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη, την επόμενη μέρα, έστω στο τέλος της Συνόδου Κορυφής –και πριν από τις συζητήσεις για θέματα Ευρωζώνης– να τοποθετηθεί επί του προκειμένου.
Ούτε σφαγή υπήρξε λοιπόν μεταξύ των θεσμών για το ποιος θα ενσωματώσει και θα προωθήσει την πρόταση της Λευκωσίας, ούτε όμως και εκ προοιμίου άδειασμα της προσπάθειας Χριστοδουλίδη. Υπήρξε μια καταγραφή θέσεων και μια πρόθεση εξέτασης του ζητήματος, το οποίο παραμένει ανοικτό.
Κατά συνέπεια, οι διθυραμβικές ιαχές ότι περίπου αλώσαμε πολιτικά τις Βρυξέλλες, δεν εξυπηρετούν κανένα. Και κυρίως την κυβέρνηση και τους αξιωματούχους της, που εικάζω ότι δεν θα θέλουν να αναγάγουν σε κυβερνητικό σπορ το πέρασμα κάτω από υπερυψωμένους πήχεις.
Θα μου πείτε, για τις συγκεκριμένες αερολογίες που ακούσαμε, ευθύνεται ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας; Άμεσα, σίγουρα όχι. Αλλά, επειδή τους συνεργάτες του Προέδρου Χριστοδουλίδη τους επέλεξε ο ίδιος, κάποιου είδους ευθύνη την έχει. Και το λέμε τώρα που είναι αρχή. Και επειδή, γενικότερα, η κριτική πρέπει να ασκείται όταν κάποιος είναι στην εξουσία και όχι όταν πέσει στα πατώματα, τώρα ακριβώς είναι η ώρα να γνωρίζουν όσοι σηκώνουν τηλέφωνα και θέλουν να μας διαφημίσουν τις επιτυχίες της κυβέρνησης, ότι πολύ απλά, εμείς δεν δημοσιεύουμε τίποτα αφιλτράριστο. Για ευνόητους λόγους.
