Του Απόστολου Τομαρά
Η επιστροφή του ιταλικού πλοίου Ievoli Relume στη Μεσίνα της Ιταλίας κατά κάποιες απόψεις διέψευσε τις όποιες διαρροές υπήρχαν το προηγούμενο διάστημα για την αποφασιστικότητα της Αθήνας, αναφορικά με τη συνέχιση και ολοκλήρωση των εργασιών για το ηλεκτρικό καλώδιο. Η κίνηση της ελληνικής κυβέρνησης να μην ανάψει το πράσινο φως για έξοδο του ερευνητικού πλοίου σε διεθνή ύδατα αποτελεί υπαναχώρηση, όπως υποστήριξαν ακραίες φωνές, ή μια κίνηση τακτικής λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα της χρονικής στιγμής που λήφθηκε η απόφαση;
Σε μια προσεκτική αξιολόγηση του περιβάλλοντος που έχει δημιουργήσει η παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας ανάμεσα σε Κρήτη και Κύπρο, η Ελλάδα εκ των πραγμάτων δεν έχει περιθώρια να αποδεχθεί ντε φάκτο γεωπολιτικές καταστάσεις ειδικά όταν αυτές αφορούν ζητήματα κυριαρχίας. Και αυτή η διαπίστωση δεν αφορά μόνο την παρούσα ελληνική κυβέρνηση. Κάτι ανάλογο, ως προς τις επιδιώξεις της Άγκυρας, είχε επιδιωχθεί με την κρίση των πολεμικών πλοίων των δύο χωρών στο Καστελόριζο μερικά χρόνια πριν. Η Τουρκία τεστάρει τις αντοχές της ελληνικής διπλωματίας όπως το έχει επιχειρήσει και στο παρελθόν. Παρά τα όσα έχουν λεχθεί για την ηλεκτρική διασύνδεση, τα γεωπολιτικά ζητήματα δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με συνθήκες καφενείου. Μια υπεύθυνη πολιτική ηγεσία έχει υποχρέωση να διαβάζει με νηφαλιότητα τα δεδομένα, να τα αξιολογεί και να λαμβάνει αποφάσεις με κρύο αίμα.
Εάν τα δεδομένα απαιτούσαν να γίνουν κινήσεις τακτικής με τις εργασίες για το καλώδιο, καλώς έπραξε η Αθήνα και δεν έκανε το επόμενο βήμα. Το προσωρινό «πάγωμα» των εργασιών δεν συνιστά εγκατάλειψη του ενεργειακού έργου, το οποίο για όσους το έχουν ξεχάσει είναι και ευρωπαϊκό. Συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο των Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος και στηρίζεται με €657 εκατ. Οι Βρυξέλλες εκ των πραγμάτων έχουν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο σε διπλωματικό επίπεδο, κάτι που εξάλλου υπενθύμισε και η εκπρόσωπος της Κομισιόν τον περασμένο Σεπτέμβριο στη σύσκεψη της Λευκωσίας. Ανεξάρτητα από το τι θα πράξουν οι Βρυξέλλες, η παρούσα κατάσταση με το ηλεκτρικό καλώδιο είναι προσωρινή, δεν μπορεί να είναι κάτι διαφορετικό μιας και ο χρόνος δεν είναι υπέρ της Ελλάδας, της Κύπρου αλλά και του Ισραήλ για όσους το έχουν ξεχάσει. Η πρακτική δημιουργίας τετελεσμένων με παρουσία πολεμικών τουρκικών πλοίων σε καμία περίπτωση δεν γίνεται αποδεκτή και θα αποκαλυφθεί όταν το πλοίο επιστρέψει.
Ο χειρισμός του ζητήματος είναι πολιτικός και λίαν συντόμως η Αθήνα θα κάνει κινήσεις, όχι από μόνη της. Η Γαλλία έχει έννομο συμφέρον, η Κύπρος δεν μπορεί να μείνει απομονωμένη ενεργειακά για το δε Ισραήλ το ηλεκτρικό καλώδιο είναι ένα έργο που ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια του εβραϊκού κράτους. Οι πληροφορίες της «Κ» θέλουν την επόμενη εβδομάδα να είναι κρίσιμη ως προς τις αποφάσεις που θα ληφθούν, με τη διπλωματία των τεσσάρων χωρών να έχει προλειάνει το έδαφος.
Ακόμα και αν η Ελλάδα και η Κύπρος δεν είχαν στήριξη από Ε.Ε., Γαλλία και Ισραήλ το καλώδιο δεν μπορεί να ακυρωθεί με τη λογική και πρακτική της Τουρκίας. Είναι περιττό να καταδειχτούν οι συνέπειες. Η Κύπρος σε ζητήματα ασφάλειας του έργου δεν μπορεί να προσφέρει πολλά. Μπορεί όμως να το ενισχύσει διπλωματικά. Η απόφαση για συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας στο μετοχικό σχήμα του ηλεκτρικού καλωδίου θα ήταν ένα ισχυρό μήνυμα με πολιτικές και άλλες προεκτάσεις. Θα έδειχνε επί του εδάφους πως ένα ενδιαφερόμενο μέρος στηρίζει ισχυρά το ενεργειακό έργο και πως το γεωπολιτικό ρίσκο ένεκα της τουρκικής παραβατικότητας δεν είναι παράγοντας που θα ωθούσε να γίνουν δεύτερες σκέψεις.
Στην Αθήνα θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι το συγκεκριμένο έργο και οι όποιες δυσκολίες έχουν παρουσιαστεί δεν σηκώνουν λογικές επικοινωνιακής διαχείρισης. Όταν το ιταλικό πλοίο πάρει το σήμα να επιστρέψει στο Αιγαίο πρώτα η Αθήνα και μετά οι υπόλοιποι θα πρέπει να είναι έτοιμοι για το ακραίο σενάριο. Η συμπεριφορά της Τουρκίας είναι προβλέψιμη, αυτό που έχει σημασία είναι η δική μας συμπεριφορά που θα πρέπει να είναι αποφασιστική και δεν θα αφήσει περιθώρια τετελεσμένων.
