Του Γιώργου Κακούρη
Μετά την ολοκλήρωση της άτυπης, παράτυπης, διευρυμένης και εμπνευσμένης συνάντησης (όχι συνόδου) στη Γενεύη, με αποτέλεσμα συμφωνία για «πρωτοβουλίες» (όχι ΜΟΕ), όπως τη συζήτηση διάνοιξης σημείων διέλευσης (όχι συμφωνία για άνοιγμα), συμφωνία για (προσωπικό) απεσταλμένο (με τους Χριστοδουλίδη και Τατάρ να στήνουν προκαταβολικά τα δικά τους αφηγήματα για το όνομα αυτής – ή αυτού), ήμουν ένας (ειδησεογραφικός) απεσταλμένος σε αναζήτηση τίτλου.
Τίτλο δεν εμπνεύστηκα αμέσως, όμως την πρώτη σκέψη η οποία –για μένα– συμπύκνωνε το αποτέλεσμα, έτρεξα να την καταγράψω ως την εισαγωγή στο τελευταίο κείμενο από το τελευταίο επεισόδιο του σίριαλ του Κυπριακού: «Στην άτυπη πενταμερή στη Γενεύη στις 17 και 18 Μαρτίου έγινε το εξής θετικό βήμα στο Κυπριακό: το ότι δεν έγινε κανένα αρνητικό».
Η συνάντηση ήταν, με άλλα λόγια, μια επιχείρηση αποτροπής κανονικοποίησης του αδιεξόδου, και αποστολής, για πρώτη φορά εδώ και καιρό, ενός θετικού μηνύματος το οποίο να συμφέρει όλους. Σε μια βάση λιγότερο win - win και περισσότερο don’t lose - don’t lose. Για την ε/κ πλευρά που θέλει να συντηρεί και να φανεί πως συντηρεί την προοπτική επανέναρξης, για την τ/κ πλευρά που θέλει να συντηρεί και να φανεί πως συντηρεί το όνειρο (κάποιων) για δύο κράτη, για την Τουρκία για να αποτελέσει και να φανεί πως αποτελεί αξιόπιστο εταίρο για την Ευρώπη, για την Ελλάδα που θέλει να στηρίξει και να φανεί πως στηρίζει τους αδελφούς Κύπριους. Και ό,τι τέλος πάντων θέλει να κάνει το Ηνωμένο Βασίλειο, πέρα από το να κρατήσει τις Βάσεις του ανενόχλητες. Το νέο επεισόδιο δεν είναι φινάλε κύκλου και δεν έχει σπουδαίο cliffhanger. Δεν ξέρουμε καν αν είναι πρεμιέρα νέου κύκλου για το Κυπριακό. Το επεισόδιο «Γενεύη - Μάρτιος 2025» του Κυπριακού είναι, πέρα από ένα επεισόδιο με βαρετό τίτλο, το πιλοτικό επεισόδιο για ένα reboot με μια νέα, πιο σύγχρονη σκηνοθετική προσέγγιση. Θα είναι συνέχιση των ιστοριών που έμειναν μετέωρες το 2017; Ή ακόμα μια ταινία Spiderman για το πώς μια ραδιενεργός αράχνη δαγκώνει τον Πίτερ, αλλά ο Πίτερ δεν καταφέρνει να σώσει τον θείο Μπεν;
Εύκολα μπορεί κάποιος να υποψιαστεί πως το ραντεβού τον Ιούλιο μπορεί να μετατεθεί, καθώς θέλει χρόνο να διοριστεί προσωπικός απεσταλμένος, να κάνει τις επαφές σε Λευκωσία (επί δύο), Αθήνα και Άγκυρα, να πάει Λονδίνο, να πάει Βρυξέλλες, και ενδεχομένως να επαναλάβει τη διαδρομή (με πιο πιθανή επανάληψη αυτή της διαδρομής Λόφου Προεδρικού - προμαχώνα «προεδρικού» στην κατεχόμενη Λευκωσία μέσω Λήδρα Πάλας). Και μετά, εφόσον υπάρξει πρόοδος, να συναντηθούμε και οι πέντε ξανά για να την αξιολογήσουμε. Οι πιθανότητες με τούτα και με εκείνα να φτάσουμε στην τ/κ προεκλογική περίοδο και να αναβληθούν τα πάντα μέχρι το τέλος του 2025 είναι υπαρκτές. Αν και αυτό μπορεί να αποδειχθεί βολικό, καθώς ένας νέος Τ/κ ηγέτης θα είναι στην καλύτερη των περιπτώσεων πιο παραγωγικός από τον κ. Τατάρ, και στη χειρότερη των περιπτώσεων, πιο ικανός στο blame game από τον κ. Τατάρ. Φτάνει μετά η ε/κ πλευρά να μην επικαλεστεί τον φόρτο εργασίας της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ε.Ε., ή την ανησυχία του πρόεδρου Χριστοδουλίδη αν θα δυσκολέψει στις βουλευτικές τα κόμματα που τον στηρίζουν στη διακυβέρνηση της χώρας και τον στηρίζουν (;) στο Κυπριακό.
Ο δρόμος προς τη Γενεύη ήταν δύσκολος, αλλά ο δρόμος από τη Γενεύη θα είναι μάλλον δυσκολότερος, ακόμα και αν η Τουρκία βλέπει όντως σοβαρά την προοπτική η πρόοδος στο Κυπριακό να της ανοίξει τον δρόμο για καλύτερες σχέσεις με την Ε.Ε., και ακόμα και αν ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης εννοεί αυτά που λέει για το Κυπριακό και κυρίως θα έχει το σθένος να σπάσει αβγά, να ενοχλήσει συμμάχους, να εξηγήσει πολύπλοκες διαδικασίες και συμβιβασμούς, και να δουλέψει για πραγματική πολιτική ισότητα και ένα σύγχρονο δικοινοτικό κράτος.
Όπως πάντα, η προσπάθεια όλων πρέπει να ξεκινήσει τώρα, από τα θεωρητικά εύκολα. Χωρίς την ανικανότητα, ακαμψία ή ό,τι άλλο μιας άλλης πλευράς να αποτελεί δικαιολογία.
