Του Γιώργου Κακούρη
Η Κύπρος δεν θα σταματήσει την προσέγγιση Ευρωπαϊκής Ένωσης - Τουρκίας. Αυτό που μπορεί όμως να κάνει είναι να κατευθύνει την προσέγγιση αυτή στην κατεύθυνση που θέλει και εξυπηρετεί τα συμφέροντα της χώρας.
Ας προσέξουμε, γιατί έχει σημασία: τα συμφέροντα της χώρας. Όχι της ε/κ πλευράς ή της κυβέρνησης, των οποίων τα συμφέροντα, θα μπορούσε κανείς να επιχειρηματολογήσει, βρίσκονται στο να μη χρεωθούμε εμείς την τελική διχοτόμηση, ή να αναλωθεί ο χρόνος ως πάρα τζει. Επιχείρημα λανθασμένο και ανήθικο μεν, επιχείρημα που θα μπορούσε να διατυπωθεί δε. Τα παράθυρα όπως ανοίγουν, έτσι και κλείνουν. Όχι για πάντα, αλλά ο χρόνος τρέχει μεταξύ των ανοιγμάτων και των κλεισιμάτων, η ιστορία ρέει, και τα αστέρια περιστρέφονται, ευθυγραμμίζονται και στραβογραμμίζουνται.
Έτσι, ο περιβόητος ρόλος της Ε.Ε. στη διαδικασία συνομιλιών για λύση του Κυπριακού (ή στην προσπάθεια αναβίωσης της διαδικασίας την οποία η κυβέρνηση μετρά ως διαδικασία) θα γίνεται όλο και δυσκολότερο να υλοποιηθεί μέσω της διασύνδεσης και με τα ευρωτουρκικά, όσο πλησιάζουν οι ευρωεκλογές και η αλλαγή φρουράς στα της Κομισιόν. Σύντομα θα φανεί αν τα ευρωτουρκικά (και το Κυπριακό) θα είναι στην ατζέντα των αρχηγών τον Μάρτιο, αν θα γίνει αρκετή προετοιμασία στις Βρυξέλλες και στη Λευκωσία για να υπάρξουν αποτελέσματα.
Και, αναλόγως του τι θα διαπιστώσει στα ταξίδια της η Μαρία Άνχελα Ολγκίν και πότε θα το μεταφέρει στον γ.γ. του ΟΗΕ, η δρομολόγηση της όποιας νέας διαδικασίας θα πλησιάζει όλο και περισσότερο στην ανανέωση της θητείας της UNFICYP, και όλο και πιο κοντά στην προεκλογική που θα ξεκινήσει στην τ/κ κοινότητα για τις εκλογές του 2025.
Με τούτα και με εκείνα θα έχουμε φτάσει στα μισά της πενταετίας Χριστοδουλίδη, αυτής που έχει στόχο να επιστρέψουμε στο σημείο που αφήσαμε τις διαπραγματεύσεις στο Κραν Μοντανά (εφόσον κλείσει αυτός, ο άλλος και ένας άλλος αστερίσκος). Αν δεν προκύψει κάποια ανατροπή, ο πρόεδρος ίσως θα μπορούσε να ελπίζει πως η βόμβα δεν θα σκάσει στα χέρια του αλλά στα χέρια τής (βάσει δημοσκοπήσεων δημοφιλίας) επόμενης.
Αυτή είναι και η πιο κρίσιμη ώρα στο Κυπριακό –η ώρα της μηδενικής προόδου, όπου δεν μπορούμε (και δεν πρέπει) να βασιζόμαστε στο ενδεχόμενο η Τουρκία να ανατρέψει την μπλόφα της ε/κ πλευράς. Γιατί το ζητούμενο δεν είναι να εκτεθεί η κυβέρνηση, ακόμα και αν πλέον πολλοί διαφωνούμε μαζί της, αλλά να μην εκτεθούμε όλοι.
Γι’ αυτό είναι πλέον αναγκαίο όσο ποτέ να μη λειτουργούμε στη βάση του business as usual. Οι προϋποθέσεις/προτάσεις που σύμφωνα με το ρεπορτάζ έθεσε ο ΥΠΕΞ ενόψει της άτυπης συνόδου Gymnich για συμμετοχή του Τούρκου ομόλογού του δεν δημοσιοποιήθηκαν, αλλά δεν πρέπει να μένουν σε πράγματα τα οποία ξέρουμε ότι η άλλη πλευρά δεν θα δεχθεί ή που ακούστηκαν καλά κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας.
Οι προτάσεις μας πρέπει να αποδεικνύουν στους υπόλοιπους 26 ότι είμαστε σοβαροί και θα αλλάξουμε το παράδειγμα. Όχι μόνο για να μην μπορούν οι υπόλοιποι 26 να κρύβονται πίσω από εμάς για να θέσουν τα δικά τους ζητήματα με την Τουρκία. Το θέμα δεν είναι να μη φταίμε. Αλλά να ενισχυθούν οι σχέσεις με την Τουρκία παράλληλα με την πρόοδο στο Κυπριακό.
Το σημερινό παράθυρο στενεύει, και δεν θα το ανοίξει η επιμονή μας σε έναν απεσταλμένο της Ε.Ε. αντίστοιχο με αυτούς για τη διαπραγμάτευση της Ε.Ε. για το Brexit ή για την κατάσταση στο Κόσοβο ή για την κατάσταση στη Γεωργία. Δεν είμαστε άλλωστε ούτε Κόσοβο ούτε Γεωργία, αλλά κράτος-μέλος της Ε.Ε. Η ουσία βρίσκεται στην εμπλοκή της Ε.Ε. (η οποία είναι δεδομένη και η οποία θα ενισχυθεί εκ των πραγμάτων παράλληλα με μια βελτίωση της ατμόσφαιρας) και όχι στο πώς θα ονομάζεται.
Από πριν τις προεδρικές εκλογές, οι Βρυξέλλες είχαν ανοιχτά τα αφτιά τους για το ποια ανοίγματα ο κάθε υποψήφιος ήταν έτοιμος να κάνει στο Κυπριακό. Ίσως ακούγεται άδικο, αλλά χωρίς ανοίγματα δεν γίνονται ανοίγματα. Αν μεγάλες χώρες κινούν τα νήματα, καθόμαστε μαζί τους στο τραπέζι ώστε να δούμε πώς θα πάρουμε όλοι αυτό που θέλουμε. Τώρα είναι η ώρα εντατικά να βάλουμε στο τραπέζι ένα συγκεκριμένο πλάνο. Και να μην περιμένουμε να μας πουν «ορίστε».
