Του Γιώργου Κακούρη
Το ότι ένας υποψήφιος Επίτροπος περνά από σαράντα κύματα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο πλαίσιο της διαδικασίας ακρόασης, και ότι τα ΜΜΕ θα εξετάσουν κάθε παράμετρο του βιογραφικού και των πεπραγμένων του στις προηγούμενες του πολιτικές και διοικητικές αρμοδιότητες, δεν πρέπει να μας εκπλήσσει.
Δεν πρέπει να αποτελεί λόγο εορτασμού και χαιρεκακίας για όσους έχουν (επιφανειακά) οπαδικές ή (θεμιτά) πολιτικές διαφωνίες με τον κ. Καδή και την κυβέρνηση που τον πρότεινε. Ούτε πρέπει να μηδενίζεται ή να δαιμονοποιείται η διαδικασία ως κυνήγι μαγισσών από όσους είναι είτε οπαδοί της κυβέρνησης είτε επικροτούν την ουσία της πολιτικής πορείας του υποψηφίου. Ο έλεγχος από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που φέρνει και τον προβολέα των ΜΜΕ επί του πολιτικού βίου ενός προσώπου που κατευθύνεται για μια σημαντική θέση με παγκόσμιο αντίκτυπο, είναι και θεμιτός και αναπόφευκτος. Θα ακουστούν πολλά, κάποια άδικα, και κάποια δίκαια. Το επιτελείο του κ. Καδή καθώς χτίζεται και καθώς θα αρχίσει να λειτουργεί, θα πρέπει να μάθει να διαχωρίζει τα μεν από τα δε, και να απαντά εκεί όπου υπάρχει ουσία. Η επιστροφή στην επικαιρότητα του θέματος της ΟΕΔΑ Πεντακώμου από το Politico δεν είναι απαραίτητα στοχοποίηση, καθώς αφορά ένα ζήτημα το οποίο ο κ. Καδής μπορούσε να διαχειριστεί στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του. Η ποιότητα του δημοσιεύματος ελέγχεται από τις δημόσιες απαντήσεις που θα δοθούν και από τις πράξεις.
Υπάρχουν δύο είδη κριτικής για έναν αξιωματούχο. Το ένα είδος είναι η απόδοση κινήτρων διαφθοράς ή η κατηγορία συμμετοχής σε σκάνδαλο. Το δεύτερο είδος είναι η πολιτική κριτική για χειρισμούς που έγιναν ή δεν έγιναν. Και τα δύο είδη είναι θεμιτά είδη κριτικής. Το δημοσίευμα του Politico εμπίπτει στο δεύτερο είδος κριτικής.
Αυτό φαίνεται και στο είδος των δοκιμασιών που ο υποψήφιος περνά και θα περάσει ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου πριν τον επίσημο διορισμό του. Οι ευρωβουλευτές εξετάζουν αν υπάρχει κάποια σύγκρουση συμφέροντος, κοιτάζουν το βιογραφικό του κ. Καδή για συνάφεια με το αντικείμενο το οποίο θα αναλάβει, και αναλύουν τα χαρακτηριστικά του ως πολιτικού προσώπου που θα είναι προϊστάμενος ενός τμήματος των εργασιών της Κομισιόν, ενώ θα προωθεί τις πολιτικές προτεραιότητες της προϊστάμενής του, της κ. Φον ντερ Λάιεν.
Μέχρι στιγμής οι ευρωβουλευτές δεν βρίσκουν κάποια σύγκρουση συμφέροντος, το βιογραφικό του Κώστα Καδή ικανοποιεί, και απομένει να διαφανεί πώς θα περάσει το τεστ των πολύ συγκεκριμένων ερωτήσεων για θέματα πολιτικής, οι οποίες θα καταδείξουν στους ευρωβουλευτές το αν είναι έτοιμος να αναλάβει την εργασία που του ανατίθεται.
Η διαδικασία επιλογής, ανάθεσης χαρτοφυλακίου, ελέγχου και έγκρισης των μελών της Επιτροπής δεν είναι τέλεια και χρήζει βελτιώσεων – και αυτό ισχύει ιδιαίτερα και για το πώς επιλέγεται η/ο Πρόεδρος του σώματος. Όμως, ως πολίτες ενός κράτους με διάτρητο σύνταγμα, όπου δεν υπάρχει συνταγματικός έλεγχος και ισορροπίες στις υπερεξουσίες του προέδρου της Δημοκρατίας, του γενικού εισαγγελέα και του γενικού ελεγκτή, θα πρέπει να βλέπουμε και να μαθαίνουμε από το πόσο έντονη και απαιτητική είναι η διαδικασία της ανάδειξης της ηγεσίας της ΕΕ.
Το κύριο πρόβλημα με τη διαδικασία των ακροάσεων είναι πως είναι η μόνη διαδικασία –εκτός από τις ίδιες τις ευρωεκλογές– όπου γίνεται μια προσπάθεια αντιμετώπισης του δημοκρατικού ελλείμματος της ΕΕ. Από εκεί και πέρα, όμως, είναι μια εξαιρετικά χρήσιμη άσκηση γιατί μπορεί να προλάβει πολλά κακά, και είναι ένα πρώτο δύσκολο τεστ για άτομα που ακόμα και με τις καλύτερες προθέσεις έχουν να αναλάβουν πολύ δύσκολες θέσεις.
Πριν λοιπόν εργαλειοποιήσουμε τη διαδικασία των ακροάσεων για να πούμε τα δικά μας μικροπολιτικά και οπαδικά, και πριν επιστρέψουμε στα θεμιτά και πολύ σοβαρά προβλήματα διαφάνειας που έχουν ενισχυθεί ειδικά με το συγκεντρωτικό στιλ της Προεδρίας της κας Φον ντερ Λάιεν, η επόμενη περίοδος είναι ευκαιρία να δούμε πως οι θρόνοι, όσο πιο ισχυροί και σημαντικοί είναι, τόσο πιο άβολοι και δύσκολοι θα πρέπει να είναι για όσους κάθονται σε αυτούς.
