Του Γιώργου Κακούρη
Αν δεν θέλουμε να είμαστε εμμονικοί και εκτός θέματος, με όσα και αν διαφωνεί κανείς για το αν υπάρχει στρατηγική στην προσέγγιση του προέδρου Χριστοδουλίδη στο Κυπριακό, και για τους χειρισμούς στο εσωτερικό, δεν μπορεί κανείς να μην αναγνωρίσει πως η πρόσκληση του προέδρου Μπάιντεν στον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι ένα σημείο καμπής για την Κύπρο και μια σημαντική ευκαιρία.
Πέρα από το περιχάρισμα του ΠτΔ στο Οβάλ Γραφείο μπροστά στις κάμερες (ξέρουμε, δεκτός ο ενθουσιασμός αλλά play it cool, Πρόεδρε), η Κύπρος προσπαθεί να χτίσει την εικόνα ενός κράτους με ρόλο στην περιοχή, και σταδιακά κάνει βήματα προς αυτή την κατεύθυνση, μέσω των επαφών που έχει κάνει ο ίδιος ο Πρόεδρος και της δουλειάς του υπουργού Εξωτερικών και των αξιωματούχων που έσπρωξαν προς υλοποίηση την ιδέα του ανθρωπιστικού θαλάσσιου διαδρόμου για τη Γάζα.
Όπως και την περίοδο 2014 - 2017, το ενδιαφέρον των ΗΠΑ αφορά στη δυνατότητα να έχει έναν συνεργάτη στην περιοχή που να μην είναι η Τουρκία και να μην προσβλέπει σε δικό της ρόλο πέρα από αυτόν της δυτικής χώρας, και την αντίληψη πως μια συσταρισμένη λύση του Κυπριακού μπορεί να ενισχύσει τη σταθεροποίηση των ισορροπιών στην περιοχή, τουλάχιστον μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
Το δεδομένο εδώ δεν είναι ότι οι ΗΠΑ κόπτονται για τη λύση του Κυπριακού ως αυτοσκοπού, θέλουν όμως να ποτίσουν εκείνον τον βασιλικό που θα ποτίσει και τη γλάστρα. Και για να αξιοποιήσουμε αυτό το ενδιαφέρον πρέπει να κινηθούμε τώρα, όχι να θεωρούμε πως είμαστε δημοσιοϋπαλληλικά καλυμμένοι γιατί εμείς προτείναμε πράγματα και ο Ερσίν Τατάρ είπε όχι. Μία εβδομάδα πριν από τις εκλογές στις ΗΠΑ, βέβαια, διερωτάται κανείς πώς θα είναι η επόμενη ημέρα αν η αντιπρόεδρος Χάρις δεν διαδεχθεί τον πρόεδρο Μπάιντεν. Ίσως ο κ. Μπάιντεν θέλησε να κλειδώσει με συμβολικό τρόπο αυτό το κομμάτι του παζλ της προσέγγισής του στην περιοχή προτού ο Ντόναλντ Τραμπ επιστρέψει για να μπολιάσει την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ με την προσέγγισή του.
Οι στρατηγικές κατευθύνσεις μιας μεγάλης χώρας με μεγάλα συμφέροντα και μηχανισμούς δεν θα αλλάξουν από τη μια μέρα στην άλλη, τουλάχιστον όχι δραματικά και τουλάχιστον όχι σε όλα.
Όμως, δεδομένης της αδέξιας υποτέλειας του κ. Τραμπ στο καθεστώς Πούτιν, και τη γενικότερη ανικανότητα να προχωρήσει σε στρατηγικές κινήσεις πέρα από τους εντυπωσιασμούς, καθώς σήμερα διερωτάται κανείς αν ήταν σωστή η προώθηση της ομαλοποίησης των σχέσεων Ισραήλ - Σαουδικής Αραβίας χωρίς να δείξει εποικοδομητική προσέγγιση το Ισραήλ σε σχέση με το μέλλον των Παλαιστινίων.
Με άλλα λόγια, και να θέλει να ασχοληθεί ο κ. Τραμπ με το Κυπριακό, θα το θέλαμε εμείς; Αυτό που ισχύει είναι ότι το διεθνές πλέγμα προσεγγίσεων απέναντι στην Τουρκία δημιουργεί κάποιες συνθήκες για να έρθει ξανά η Άγκυρα στο τραπέζι και να μετακινηθεί στρατηγικά από την παράλληλη προσπάθεια ενίσχυσης των Τ/κ στις συζητήσεις για μια διευθέτηση που να προσομοιάζει στο πλαίσιο της ΔΔΟ. Αυτό που ζητούν και προκρίνουν από το πλαίσιο οι ΗΠΑ, και η Ε.Ε., δεν είναι η επανένωση των λαών ή να παγιωθούν τα τετελεσμένα της κατοχής (προσέγγιση αναλόγως ε/κ ακροατηρίου). Είναι ένα κράτος που να συνεχίσει να αξιοποιεί τον ρόλο που προσπαθεί να χτίσει στην περιοχή και εντός της Ε.Ε., μέσω μηχανισμών που να του επιτρέπουν να λαμβάνει αποτελεσματικές αποφάσεις.
Εδώ έρχεται να κουμπώσει το επόμενο στάδιο στην ευρύτερη στρατηγική, την οποία θα πρέπει να ακολουθεί η ε/κ πλευρά, προσπαθώντας να σύρει μαζί της τη σημερινή τ/κ ηγεσία ή ενισχύοντας όσους στην τ/κ κοινότητα θέλουν να είναι μέρος των αποφάσεων σε μια νέα εξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας και όχι η πίσω αυλή του καθεστώτος Ερντογάν.
Ο Πρόεδρος και η πολιτική ηγεσία θα πρέπει να αρχίσουν να μιλούν για το κυπριακό συμφέρον και την κυπριακή εξωτερική πολιτική, πέρα από τις κοινότητες, με τον τρόπο που το είχε κάνει ο Μουσταφά Ακιντζί, προκαλώντας ενόχληση στην ιδεολογικά τεμπέλικη ε/κ τάξη που άρχει.
* Ο τίτλος επιλέγεται με επιφύλαξη σε περίπτωση που οι αναφορές στις Τρύπες έχουν ήδη καταστεί δημοσιογραφικό κλισέ, μαζί με «το τραμ το τελευταίο», την «ατμόσφαιρα ηλεκτρισμένη», και το «είναι γάτα, είναι γάτα, ο κοντός με τη γραβάτα».