Του Γιώργου Κακούρη
Τα τρία τραπέζια μπήκαν στο τραπέζι από την πλευρά μας, λέει ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης, δεν τα δέχθηκε είπε δημόσια ο Τ/κ ηγέτης πέφτοντας ξανά αδέξια στην παγίδα, και κλωτσώντας το τραπέζι με τα τρία τραπέζια, αλλά προσθέτοντας «ίσως το Η.Β. θα μπορούσε να συμμετάσχει ως παρατηρητής σε υπουργικό επίπεδο. Το συζητήσαμε και με την Τουρκία. Θα δούμε».
Η δήλωση έγινε την Τετάρτη, μετά που ο ΠτΔ διευκρίνισε πως η ιδέα για τα τρία τραπέζια ήταν δική του, ο κ. Τατάρ απάντησε μέσω τηλεοράσεως την ίδια ημέρα, και η δήλωσή του ήρθε να κλωτσήσει τα τραπέζια την Πέμπτη, αφού τυπώθηκε στον τ/κ έντυπο Τύπο. Αν μη τι άλλο, ο κύκλος του ειδησεογραφικού πάρε δώσε μεταξύ των παράλληλων κόσμων ποδά και ποτζεί είναι σήμερα γρηγορότερος από ό,τι ήταν πριν από δέκα χρόνια. Αν υπήρξε άλλη δήλωση την Παρασκευή ίσως το μάθουμε από το ενημερωτικό δελτίο του ΓΤΠ τη Δευτέρα, καθώς θα τυπωθεί σε τ/κ εφημερίδα το Σάββατο.
Τα τραπέζια, για να εξηγούμαστε, αφορούν ένα τραπέζι για τις εγγυήσεις με τις πλευρές και τις εγγυήτριες (5+1, όπου 1 είναι τα Η.Ε.), ένα για τα στρατεύματα με τις πλευρές, την Ελλάδα και την Τουρκία (4+1) και ένα πιο μικρό, λιτό και cozy για τη διακυβέρνηση μόνο με τους δύο ηγέτες (2+1).
Να είναι καλά όμως ο κ. Τατάρ, η ιδέα των τριών τραπεζιών για την άτυπη διευρυμένη συνάντηση, όταν και εφόσον γίνει, από παράγοντας ενδεχόμενης ανησυχίας από τα ελληνοκυπριακά κόμματα (καθώς η μη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου σε ένα από τα τραπέζια θα ήταν για πολλούς ακόμα μια υποβάθμιση της Κυπριακής Δημοκρατίας), έχει γίνει τώρα κάτι που η ε/κ κοινή γνώμη προϊδεάζεται να δει θετικά γιατί απορρίφθηκε.
Δεν είναι μια καθόλου κακή ιδέα, γιατί δίνει τη δυνατότητα σε όλους να είναι ευχαριστημένοι, και αιτιολογείται από το ότι η παρουσία ή μη στρατευμάτων της Ελλάδας και της Τουρκίας δεν ρυθμίζεται από τη Συνθήκη Εγγυήσεως, που αφορά Αθήνα, Άγκυρα και Λονδίνο, αλλά από τη Συνθήκη Συμμαχίας που συνομολογήθηκε μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας και Τουρκίας.
Εκ των πραγμάτων η σύγκληση μιας άτυπης διευρυμένης συνάντησης στην οποία να συμμετάσχει με κάποιον τρόπο και το Ηνωμένο Βασίλειο δύσκολα μπορεί να γίνει μέχρι το τέλος του χρόνου, όπως έχει κάθε λόγο να θέλει η ε/κ πλευρά. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι μετά την Πενταμερή της Γενεύης τον Απρίλιο του 2021 ο γ.γ. του ΟΗΕ είχε πει πως είχε στόχο να ζητήσει νέα Πενταμερή σε δύο με τρεις μήνες… που τελικά έγινε άτυπη συνάντηση με τους δύο ηγέτες τρία χρόνια μετά.
Μέχρι να καταστεί δυνατόν να συνεχιστεί η προσπάθεια για προσπάθεια επανέναρξης, τα τρία τραπέζια μένουν στο τραπέζι, είτε τα έχει κλωτσήσει ο κ. Τατάρ είτε όχι. Που σημαίνει πως μετά από μια άνετη περίοδο συζητήσεων με τον Τ/κ ηγέτη για το πού θα ξεκινά και πού θα τελειώνει το πεζοδρόμιο στο οδόφραγμα της Μιας Μηλιάς, ο κ. Χριστοδουλίδης θα πρέπει να είναι έτοιμος να υπερασπιστεί την ιδέα απέναντι σε όσους θα αρχίσουν να μιλούν ενδεχομένως για υποβάθμιση της Κυπριακής Δημοκρατίας, διάλογο με τους κατακτητές και τα λοιπά. Θα πρέπει όμως και να μην αντιμετωπίσει ως διαπραγματευτικά «νεκρό χρόνο» το διάστημα από τώρα μέχρι να γίνει η νέα άτυπη συνάντηση, ή μέχρι οι Τ/κ ψηφοφόροι να διώξουν τον κ. Τατάρ και να τον αντικαταστήσουν με τον Τουφάν Ερχιουρμάν (με το ΟΚ ενδεχομένως και της Άγκυρας, η οποία όπως και να έχει δεν ορίζει τις ψήφους στα Κατεχόμενα όσο νομίζουμε).
Η επόμενη περίοδος είναι αυτή κατά την οποία ο κ. Χριστοδουλίδης, αν εννοεί αυτά που λέει, πρέπει να κινηθεί μονομερώς για να κερδίσει όχι μόνο τις εντυπώσεις, αλλά και για να εξαναγκάσει το διακοινοτικό κλίμα προς μια καλύτερη κατεύθυνση. Αναπόφευκτα και διαχρονικά, απέναντι σε έναν πιο ευέλικτο Τ/κ ηγέτη, ή στην περίπτωση που η Τουρκία χαλαρώσει τη θέση της για να βελτιώσει και τις σχέσεις με την Ε.Ε., ένας Ε/κ ηγέτης έχει δύο επιλογές: να πάρει αποφάσεις τις οποίες να εξηγήσει στους ψηφοφόρους του, ή να ρίξει την ευθύνη στον διεθνή παράγοντα και τους πολίτες, δακρύζοντας.
Ή, όπως στην περίπτωση του Νίκου Αναστασιάδη, να αφήσει τη διαδικασία στη μέση, θεωρώντας πως οι πολίτες δεν είναι έτοιμοι να δεχθούν αυτά για τα οποία ουδέποτε τους είχε προετοιμάσει.
