Του Γιώργου Κακούρη
Η παρουσία της κας Κάλας ενώπιον της επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα ήταν μια καλή ευκαιρία να δώσει το στίγμα της για τις ευρωτουρκικές σχέσεις, αν της ετίθεντο σχετικά ερωτήματα. Και μια καλή ευκαιρία για τους Κύπριους ευρωβουλευτές.
Ενώ όμως οι Κύπριοι ευρωβουλευτές συνωστίζονται για μια θέση στην επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων, ώστε να μπορούν να στέλνουν στα ΜΜΕ ανακοινώσεις για ό,τι είπαν για την Τουρκία, αφήνοντας χωρίς κυπριακή εκπροσώπηση άλλες κοινοβουλευτικές επιτροπές που θα μπορούσαν να ενδιαφέρουν τη χώρα (όπως η Μεταφορών), στην περίπτωση της κας Κάλας δεν συντονίστηκαν για να μεγιστοποιήσουν τις δυνατότητες που έχουν. Δεν θα μπω στις λεπτομέρειες του ποιος ζήτησε ερώτηση πού, και το αν υπάρχουν οι διαπροσωπικές ή πολιτικές σχέσεις για ουσιαστικό συντονισμό.
Όμως, η εικόνα που προκύπτει χωρίς να το προσωποποιούμε είναι πως οι ευρωβουλευτές ήθελαν να είναι όλοι παντού, ζήτησαν ερωτήσεις, αλλά εφόσον έλαβαν χρόνο για παρεμβάσεις στην ακρόαση της υποψήφιας επιτρόπου για τη Μεσόγειο, Ντουμπράβκα Σούιτσα (Φουρλάς, Μαυρίδης, Γεάδης), δεν είχαν πλέον περιθώριο να πάρουν κάτι άλλο.
Οι ευρωβουλευτές είχαν στη συνέχεια παράπονο από την κ. Σούιτσα, λέγοντας πως η Κροάτιδα υποψήφια ήταν απογοητευτική γιατί ερωτηθείσα για την Τουρκία δεν είπε αυτά που θέλουν να ακούσει ο ψηφοφόρος τους, αλλά πως η Τουρκία είναι ένας εταίρος κλειδί για την Ε.Ε. Δεν έλεγαν όμως πως η κ. Σούιτσα αναφέρθηκε και στη στρατηγική θέση της Κύπρου στην Ανατολική Μεσόγειο, πως επανέλαβε ότι η Ε.Ε. έχει καταδικάσει τις μη εξουσιοδοτημένες (όχι παράνομες εφόσον η Τουρκία δεν συνυπογράφει την UNCLOS) τουρκικές γεωτρήσεις, και πως αναγνώρισε την πίεση που δέχεται η Κύπρος λόγω των αυξημένων ροών μετανάστευσης, καθώς και πως η Κύπρος μπορεί να είναι μέρος της λύσης στο μεταναστευτικό.
Η κα Σούιτσα θεωρείται, για να το πω ευγενικά, πολιτικός χαμηλών κυβικών στις Βρυξέλλες. Ακολουθεί όμως πιστά τη γραμμή της προέδρου της Κομισιόν. Οι αναφορές της εκπροσωπούν τις θέσεις της Ε.Ε., τις οποίες υπογράφει και η Κυπριακή Δημοκρατία. Δεν μπορούσε κάποιος να αναμένει από την κα Σούιτσα να υιοθετήσει, λ.χ. το βολικό και δημοφιλές μεν, μη τεκμηριωμένο και ουδέποτε αποδεκτό από την Ε.Ε. δε, αφήγημα για εργαλειοποίηση της μετανάστευσης από την Τουρκία.
Ουσιαστικές ερωτήσεις, όπου η ουσία δεν είναι να στριμώξουμε κάποιον κακό Ευρωπαίο να πει κάτι κακό για την Κύπρο ή να πάρουμε μια λεκτική όμορφη διατύπωση για να την παρελάσουμε στις ιστοσελίδες και στα ΜΚΔ, θα μπορούσαν να είχαν τεθεί στην υποψήφια επίτροπο για τη Διεύρυνση, Μάρτα Κος, και στην υποψήφια ύπατη εκπρόσωπο, Κάγια Κάλας.*
Όπου η ουσία θα ήταν η αποκρυστάλλωση των θέσεών τους για θέματα που αφορούν την Κύπρο, ώστε να αντιληφθούμε τι γνωρίζουν και πώς μας βλέπουν, αλλά και οι ίδιες να κληθούν να φέρουν το θέμα αυτό στην ατζέντα τους έστω για το ένα λεπτό της απάντησης.
Η υποψήφια για τη διεύρυνση κ. Κος φρόντισε να μιλήσει για το Κυπριακό και την κατάσταση στην Κύπρο. Μάλλον αυτή ήταν και η συνεννόηση με την κα Φον ντερ Λάιεν, καθώς η κα Σούιτσα κάποια στιγμή στα δικά της σχόλια ως σωστή δημόσια υπάλληλος είχε παραπέμψει την ευθύνη στη μελλοντική συνάδελφό της για τη διεύρυνση. Κανένας Κύπριος ευρωβουλευτής δεν έθεσε ερώτηση, όμως η κα Κος απάντησε σε ερώτηση Φινλανδού ευρωβουλευτή του ECR πως όσον αφορά τη βελτίωση των σχέσεων της Ε.Ε. με την Τουρκία, «ο κύριος κανόνας είναι πως δεν θα υπάρξουν περαιτέρω εξελίξεις αν δεν δούμε εξελίξεις στο Κυπριακό».
Πάντως, το Κυπριακό και τα ευρωτουρκικά τα οποία προτάσσουν τόσο συχνά σε άδειες αίθουσες οι ευρωβουλευτές μας, δεν τέθηκαν στην αρμόδια αξιωματούχο για τις εξωτερικές σχέσεις. Όχι γιατί δεν τη θεώρησαν σημαντική. Αλλά γιατί έβαλαν λανθασμένες προτεραιότητες. Οι Βαλτικοί συχνά επικρίνονται από την κυπριακή διπλωματία για το πόσο έντονοι είναι απέναντι στη Ρωσία. Αν επιμένουμε για το πώς βλέπουμε εμείς την Τουρκία, πρέπει να δεχθούμε και την οπτική των άλλων για τη δική τους ιστορική εμπειρία. Αλλά πρέπει να καταλάβουμε και κάτι άλλο. Οι εκπρόσωποι και αξιωματούχοι άλλων χωρών (και των Βαλτικών) κινούνται συντονισμένα, με στόχους και στόχευση. Εμείς θέλουμε μόνο να ακούμε όμορφες λέξεις;
* Τα πιο πάνω βεβαίως όσον αφορά το Κυπριακό. Θα μπορούσαν να τεθούν ερωτήματα σε πολλούς άλλους υποψήφιους για τις μεταφορές, την ενέργεια, τη στέγαση. Όμως, δεν προσφέρονται για καλούς τίτλους και πύρινα tweet.
Διευκρίνηση 22/11: Εκ παραδρομής παρέλειψα να αναφέρω και το όνομα του ευρωβουλευτή Γιώργου Γεωργίου (Αριστερά, ΑΚΕΛ), ο οποίος μαζί με τους Λουκά Φουρλά (ΕΛΚ, ΔΗΣΥ) Γεάδη Γεάδη (ECR, ΕΛΑΜ) και Κώστα Μαυρίδη (S&D, ΔΗΚΟ) επίσης απηύθυνε ερώτηση στην Ντουμπράβκα Σούιτσα. Ο κ. Γεωργίου συμμετείχε επίσης στην ακρόαση της Χάτζα Λαμπίμπ (διαχείριση κρίσεων), ο κ. Φουρλάς στην ακρόαση του Μάγκνους Μπρύνερ (εσωτερικές υποθέσεις - μετανάστευση), ο Μιχάλης Χατζηπαντέλα (ΕΛΚ, ΔΗΣΥ) συμμετείχε στην ακρόαση της Μαρία Λουίζ Άλμπουκέρκε (χρηματοοικονομικές υπηρεσίες) και του Βούπκε Χόκστρα (κλίμα), ο κ. Μαυρίδης επίσης στην ακρόαση Αλμπουκέρκε, καθώς και ο Φειδίας Παναγιώτου ο οποίος επίσης απηύθυνε ερώτηση στην κ. Αλμπουκέρκε.
Πέρα από τη διευκρίνηση, η ουσία παραμένει: χρειάζεται καλύτερος συντονισμός ώστε οι ευρωβουλευτές να είναι παρόντες στα δύσκολα, και περιορισμός της επικέντρωσης στην Τουρκία. Αυτό φαίνεται να αλλάζει σταδιακά και αυτό είναι καλό. Περιορισμός της επικέντρωσης στο Κυπριακό όμως δεν σημαίνει πως οι κινήσεις που γίνονται δεν πρέπει να είναι στρατηγικές, συντονισμένες και στοχευμένες. Γιατί μια ερώτηση στην κ. Κάλας θα έφερνε περισσότερη ουσία από ακόμα και έξι στην κ. Σούιτσα.
