
Kathimerini.gr
Αλεξάνδρα Σκαράκη
Εκείνο το Σαββατοκύριακο, ήταν ιδιαίτερο για το Πορτακομάρο. Το ημερολόγιο έγραφε Νοέμβριος του 2022 και το μικρό ιταλικό χωριό που βρίσκεται στην επαρχία του Αστι –βορειοδυτικά της χώρας στην περιοχή του Πεδεμοντίου– ήταν έτοιμο για την ιστορική επίσκεψη.
Το Πορτακομάρο, με πληθυσμό περίπου 1.9ΟΟ κατοίκους, υποδέχθηκε τον Πάπα Φραγκίσκο. Ο Ποντίφικας, ο οποίος απεβίωσε στις 21 Απριλίου, είχε βρεθεί για λίγες ώρες στον τόπο όπου έζησαν οι παππούδες του, με αφορμή και τα γενέθλια της αγαπημένης του ξαδέρφης, Κάρλα Ραμπετσάνα, η οποία «έκλεινε» τα 90 χρόνια. «Θυμάμαι ότι πήγε το πρωί του Σαββάτου, έφαγαν μαζί μεσημεριανό και αποχώρησε το απόγευμα. Στη συνέχεια, επισκέφθηκε το τοπικό γηροκομείο στο οποίο την περίοδο του κορωνοϊού πέθαναν πολλοί τρόφιμοι», λέει στην «Κ» ο δήμαρχος του χωριού Αλεσάντρο Μπαλιάνο που συνάντησε τον Πάπα πολλές φορές μεταξύ του 2022 και του 2023. «Ηρθε να δώσει την ευλογία του στους ηλικιωμένους. Εκεί του έδωσα κάποια δώρα από το χωριό που είχαν κατασκευάσει τα παιδιά του σχολείου αλλά και οι καταστηματάρχες. Ηταν πολύ χαρούμενος».
Ο δήμαρχος του Πορτακομάρο, Αλεσάντρο Μπαλιάνο με τον Πάπα Φραγκίσκο. Φωτ. Alessandro Balliano.
Παρά το γεγονός ότι ο Πάπας Φραγκίσκος –κατά κόσμον Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο– δεν έζησε στο χωριό, είναι συναισθηματικά δεμένος με τον τόπο καθώς εκεί μεγάλωσαν οι παππούδες και ο πατέρας του, Μάριο Μπεργκόλιο. Το 1929, ωστόσο, αναγκάστηκαν να φύγουν για να αναζητήσουν μια καλύτερη ζωή. Εγκαταστάθηκαν στην Αργεντινή όπου ο πατέρας του ερωτεύθηκε και παντρεύτηκε την επίσης Ιταλίδα μετανάστρια Ρετζίνα Μαρία Σιβόρι. Ο Πάπας γεννήθηκε το 1936 στο Μπουένος Αϊρες με τη γιαγιά του, Ρόζα, να του μαθαίνει τη διάλεκτο του Πεδεμοντίου όταν ο ίδιος ήταν ακόμα παιδί.
Η εκκλησία όπου βαφτίστηκαν οι παππούδες του Πάπα Φραγκίσκου στο Πορτακομάρο. Φωτ. Alessandro Balliano
Ο φωτογράφος στην ιταλική εφημερίδα La Stampa di Asti, Αλμπέρτο Ντ’Αννα, έχει όμορφες αναμνήσεις από την ημέρα που είδε έστω για λίγο τον Ποντίφικα. «Τη μια μέρα περνούσε με το αμάξι δίπλα μου όταν κατευθυνόταν στο σπίτι της ξαδέρφης Κάρλα και την επόμενη έκανε ξανά μια διαδρομή μέσα στο όχημα. Πολλή αναμονή για λίγες στιγμές, αλλά ήταν ωραία», εξηγεί.
Οι κάτοικοι του χωριού θυμούνται έναν άνθρωπο πράο, καλοσυνάτο και πάντα χαμογελαστό. «Τον είχα συναντήσει δύο φορές. Η πρώτη ήταν στον καθεδρικό ναό, στην πόλη του Αστι. Η δεύτερη ήταν πριν από τα περυσινά Χριστούγεννα, στο Βατικανό», μας λέει ο δημοσιογράφος του RAI με καταγωγή από το Πορτακομάρο, Κάρλο Σεράτο. «Κατάφερα να του μιλήσω και να του ευχηθώ για τις γιορτές. Οταν του θύμισα την επίσκεψή του στο χωριό, μου είπε αμέσως να στείλω χαιρετίσματα στην ξαδέρφη του. Ομως, σε εκείνη τη συνάντησή μας, φαινόταν ήδη πολύ κουρασμένος». Είχε προβλήματα στα πόδια του.
Από τότε που πληροφορήθηκε την είδηση θανάτου του αγαπημένου της «Τζόρτζιο», όπως τον αποκαλούσε, η 93χρονη –σήμερα– Κάρλα Ραμπετσάνα είναι πολύ στεναχωρημένη και επιθυμεί να μη δει και να μη μιλήσει σε κανέναν. Μάλιστα, όπως ανέφερε ο δήμαρχος της περιοχής, «υπάρχει αστυνομία έξω από το σπίτι της για να αποτρέψει επισκέψεις δημοσιογράφων και άλλων που θα ήθελαν να τη συλλυπηθούν». Ο ίδιος συμπληρώνει ότι αυτές τις μέρες η Κάρλα έχει σπασμένο πόδι και δεν θα μπορέσει να πάει στην κηδεία.
Αστυνομικοί και δημοσιογράφοι έξω από το σπίτι της ξαδέρφης του Πάπα Φραγκίσκου, Κάρλα Ραμπετσάνα, στο Πορτακομάρο. Φωτ. Alberto D’Anna.
Η κοινότητα του Πορτακομάρο είναι συντετριμμένη με την απώλεια του Πάπα Φραγκίσκου . Ο Ντ’ Αννα μιλάει για μεγάλη τιμή που ένας τέτοιος άνθρωπος είχε ρίζες από το χωριό του. «Το βράδυ που εκλέχτηκε, στις 13 Μαρτίου του 2013, κανείς δεν γνώριζε ότι κατάγεται από αυτήν την περιοχή. Μόλις ένας συνάδερφός μου έμαθε για τους προγόνους του, θυμάμαι ότι αρχίσαμε να ψάχνουμε τους συγγενείς συνοδευόμενοι από αστυνομικούς γιατί ήταν 11 τη νύχτα».
«Ο σταυρός του Φραγκίσκου» – Εργο τέχνης που αφιέρωσαν οι κάτοικοι του Πορτακομάρο στον Πάπα. Φωτ. Alessandro Balliano.
Μερικά εικοσιτετράωρα μετά τον θάνατο του Ποντίφικα, οι κάτοικοι του χωριού συγκεντρώθηκαν στην ενορία και συμμετείχαν στις λειτουργίες. Του έχουν αφιερώσει επίσης και ένα έργο τέχνης: έναν σταυρό που θα θυμίζει για πάντα την επίσκεψή του στο Πορτακομάρο. Σύμφωνα με τον Ντ’ Αννα, «μπορεί ο χρόνος να φέρει άλλα πρόσωπα, αλλά ο Πάπας Φραγκίσκος θα παραμείνει κομμάτι της ιστορίας μας».