Του Παύλου Ξανθούλη
«Μεγάλη ψυχή» ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν… Με έναν «χαιρετισμό-γροθιά», σήμα κατατεθέν της ανθρώπινης φιλίας εν μέσω της πανδημίας Covid, «αποκατέστησε» με συνοπτικές διαδικασίες τον πρίγκιπα διάδοχο της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, ο οποίος, σύμφωνα με τις ίδιες τις αμερικανικές υπηρεσίες ασφαλείας, είχε εγκρίνει τη δολοφονία του δημοσιογράφου της Washington Post και πολιτικού του αντιπάλου Τζαμάλ Κασόγκι, τον Οκτώβριο του 2018. Ο κ. Μπάιντεν συναντήθηκε με τον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν στη Σαουδική Αραβία και η Washington Post χαρακτήρισε τον χαιρετισμό-γροθιά του πλανητάρχη «ντροπιαστικό» (shameful). Οι δε επικρίσεις που ακούστηκαν άγγιξαν τις «αμερικανικές αρχές και αξίες», οι οποίες σε κάθε περίπτωση δείχνουν να κινούνται σε λογική χρηματιστηρίου, με συνεχείς αυξομειώσεις, αναλόγως της εξυπηρέτησης των πολιτικών συμφερόντων της αμερικανικής διοίκησης. Η «μεγαλοψυχία» λοιπόν του κ. Μπάιντεν δεν είναι απόρροια της εσωτερικής του ανάγκης να συγχωρέσει τον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, που σύμφωνα με τις ΗΠΑ ενέκρινε τη δολοφονία Κασόγκι. Αλλά, ελαύνεται από την ανάγκη της Ουάσιγκτον να πείσει τη Σαουδική Αραβία, προκειμένου να αυξήσει την παραγωγή πετρελαίου για να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες που προκλήθηκαν, συνεπεία της εγκληματικής εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, την οποία η αμερικανική διοίκηση δεν φρόντισε να αποτρέψει. Και έτσι, ο Αμερικανός Πρόεδρος, ο οποίος είχε προσβάλει δημοσίως τη Σαουδική Αραβία, χαρακτηρίζοντάς την ως «χώρα-παρία», προσαρμόστηκε σε μια νέα πραγματικότητα, «αποκαθιστώντας» τον πρίγκιπα διάδοχο της Σαουδικής Αραβίας (ο οποίος σε μερικές μέρες αναμένεται να επισκεφθεί την Κύπρο).
Παρόμοια τάση προσαρμογής του Τζο Μπάιντεν, διαπιστώνεται και στην περίπτωση του Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος από μαύρο πρόβατο του ΝΑΤΟ, απολαμβάνει πλέον της πλήρους υποταγής της Συμμαχίας και του γενικού γραμματέα της, Γενς Στόλτενμπεργκ, συνεπεία της αλλαγής πλεύσης που επιβάλλει η Ουάσιγκτον. Ο Ερντογάν κρατά τα κλειδιά της διεύρυνσης του μέχρι πρότινος «εγκεφαλικά νεκρού» ΝΑΤΟ, για ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας, κάτι που εκ των πραγμάτων θα συνδράμει και την κούρσα των εξοπλισμών, εξυπηρετώντας όχι μόνο πολιτικά, αλλά και οικονομικά τις ΗΠΑ. Και έτσι, ξαφνικά, ο Ερντογάν που είχε προκαλέσει «θέμα ασφάλειας» στη Συμμαχία, αγοράζοντας τους ρωσικούς πυραύλους S-400, ξέπλυνε τη ρετσινιά που κουβαλούσε, καθώς η Ουάσιγκτον εκτίμησε τα «προσόντα» του και τη «διαμεσολάβησή» του στο Ουκρανικό. Ως αποτέλεσμα, ο κ. Μπάιντεν κλείνει τα μάτια στην άρνηση της Άγκυρας να προσυπογράψει τις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας, αναγνωρίζοντας στην Τουρκία έναν ρόλο που συνδράμει το προφίλ μιας «περιφερειακής δύναμης». Στο οποίο προφίλ επενδύει ο Τούρκος Πρόεδρος, τόσο για λόγους ουσίας, όσο και ενόψει εκλογών.
Και όλοι είναι ικανοποιημένοι. Εκτός βεβαίως από τη Λευκωσία και την Αθήνα. Άλλωστε, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει διαπιστώσει την τάση αναβάθμισης της Τουρκίας, στην οποία οι ΗΠΑ επιφυλάσσουν κυρίαρχο ρόλο σε σχέση και με τους ενεργειακούς σχεδιασμούς στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και την αμερικανική ανοχή στον «τετραγωνισμό του κύκλου» που «υποσχέθηκε» και επιχειρεί ο Γκουτέρες στο Κυπριακό.
Την ίδια ώρα, ο κ. Μπάιντεν και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ζητούν από το Κογκρέσο να εγκρίνει το αίτημα Ερντογάν, στηρίζοντας την αγορά 40 F-16 νέας γενιάς και την αναβάθμιση 80 F-16 που διαθέτει ο τουρκικός στόλος. Γεγονός που οδήγησε την Αθήνα σε αμυντική διάταξη, καταφέρνοντας να φρενάρει επί του παρόντος το τουρκικό αίτημα, στο Κογκρέσο.
Σε κάθε περίπτωση, η αμερικανική κυβέρνηση δεν δείχνει να λαμβάνει υπόψη ούτε τη Λευκωσία, ούτε την Αθήνα. Επικεντρώνεται αποκλειστικά στα δικά της συμφέροντα, «ξεπλένοντας» δικτάτορες, «χώρες-παρία» και ηγέτες που έχουν εισβάλει και κατέχουν έδαφος ανεξάρτητης χώρας, απειλώντας και διεκδικώντας και νησιά κράτους-μέλους του ΝΑΤΟ. Η πρακτική του «ξεπλύματος» είναι διαχρονική για τις ΗΠΑ, όπως είχε ομολογήσει ο Φράνκλιν Ρούσβελτ, σύμφωνα με το περιοδικό Time (1948) και το CBS (1960), αναφερόμενος στον δικτάτορα της Νικαράγουα. Ο τότε ηγέτης των ΗΠΑ φέρεται σύμφωνα με τα δύο αμερικανικά μέσα, να είχε αναφέρει ότι «ο Σομόζα μπορεί να είναι κάθαρμα, αλλά είναι το δικό μας κάθαρμα» (Somoza may be a son of a bitch, but he’s our son of a bitch). Οι εποχές βεβαίως αλλάζουν και μαζί τους και τα πρόσωπα. Ο Τζο Μπάιντεν όμως δικαιούται να καυχιέται ότι έχει κρατήσει αναλλοίωτο το αμερικανικό αφήγημα. Ξεπλένοντας και σήμερα με χαρακτηριστική άνεση τα καθάρματα των ΗΠΑ. Τα δικά τους καθάρματα…
