Του Παύλου Ξανθούλη
Ξέρουμε πού θέλουμε να πάμε στο Κυπριακό, είπε ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης στη διακαναλική συνέντευξη, διαβεβαιώνοντας με ύφος πολιτικού που έχει τη δυνατότητα να ρυθμίζει τις εξελίξεις, ότι στη Γενεύη δεν θα συζητηθεί τίποτα πλην του συμφωνημένου πλαισίου λύσης. «Καθαρές κουβέντες», συμπλήρωσε ο κ. Χριστοδουλίδης. Ο Πρόεδρός μας θα έλεγε την αλήθεια, εάν στη Γενεύη πήγαινε μόνος του. Στην περίπτωση αυτή θα μπορούσε να λέει όσα ισχυρίστηκε και στη διακαναλική, μονολογώντας και θεωρώντας ότι η ηχώ της φωνής του αποτελεί τη λύση του Κυπριακού. Στη Γενεύη όμως ο κ. Χριστοδουλίδης δεν θα είναι μόνος του. Θα έχει παρέα την Άγκυρα και τον Τατάρ που έχουν βάλει εδώ και χρόνια στο τραπέζι της διεθνούς κοινότητας προτάσεις για λύση του Κυπριακού στη βάση δύο κρατών. Επίσης, στη Γενεύη, οικοδεσπότης θα είναι ο γ.γ. ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, που παρέλαβε τις τουρκικές προτάσεις για δύο κράτη και δεν τις επέστρεψε ως απαράδεκτες, προσδίδοντάς τους υπόσταση. Ο ίδιος ο κ. Γκουτέρες, που μίλησε για τετραγωνισμό του κύκλου, έχει «ενθαρρύνει» τους δύο ηγέτες «να αναλογιστούν πώς θα γεφυρώσουν το χάσμα μεταξύ των θέσεών τους», προκειμένου «να δημιουργηθεί κινητικότητα προς την κατεύθυνση μιας διευθέτησης». Κάτι που προϋποθέτει μετακίνηση του κ. Χριστοδουλίδη από τη διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία και του κ. Τατάρ από τη λύση δύο κρατών.
Κατά συνέπεια, η αλήθεια δεν είναι αυτή που είπε ο κ. Χριστοδουλίδης στη διακαναλική, διατυπώνοντας τον ισχυρισμό ότι στη Γενεύη δεν θα συζητηθεί τίποτα πλην του συμφωνημένου πλαισίου, αλλά αυτή που μας λέει η διεθνής κοινότητα και ο γ.γ. του ΟΗΕ. Θα ανέμενα, έστω και στο παρά πέντε της πολυμερούς, ότι ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης θα έθετε με ειλικρίνεια ενώπιον του κυπριακού λαού την πραγματική κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα το Κυπριακό, προκειμένου να «ξέρουμε πού πάμε». Διότι, η μόνη δυστυχώς λύση που αναδύεται μέσα από τις δηλώσεις τού Αντόνιο Γκουτέρες και τις υποδείξεις ξένων μεσολαβητών, είναι η «μέση τιμή» μεταξύ των θέσεων των δύο πλευρών, ήτοι η συνομοσπονδία.
Το δεύτερο που ισχυρίστηκε ότι έχει εξασφαλίσει ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης, είναι η διασύνδεση Κυπριακού και ευρωτουρκικών. Όλοι γνωρίζουμε πού βρίσκεται το Κυπριακό σήμερα και ποια λύση επιχειρεί να επιβάλει η Άγκυρα. Την ίδια ώρα, όλοι επίσης γνωρίζουμε ότι στα ευρωτουρκικά, η Τουρκία έχει προσκληθεί, μετά την πάροδο πολλών ετών, σε άτυπο Συμβούλιο ΥΠΕΞ της Ε.Ε. Συμμετείχε σε τηλεδιάσκεψη για ενημέρωση από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς για την πρόσφατη έκτακτη Σύνοδο Κορυφής και θεωρείται πλέον στρατηγικός εταίρος της Ε.Ε. ακόμη και για θέματα άμυνας και ασφάλειας. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, που απουσίαζε από την Τουρκία για πολλά χρόνια, έχει προσκληθεί εκ νέου από την Ε.Ε., για τη διενέργεια αναπτυξιακών έργων στη χώρα. Παράλληλα, όπως επιβεβαίωσε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έχουν δρομολογηθεί συζητήσεις για την αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης της Τουρκίας που θα αποφέρει τεράστια οικονομικά κέρδη στο καθεστώς Ερντογάν, υπερδιπλασιάζοντας τον όγκο ευρωτουρκικών εμπορικών συναλλαγών (206 δισεκατομμύρια ευρώ 2023). Επιπλέον, συζητείται η παροχή διευκολύνσεων για τις ευρωπαϊκές θεωρήσεις διαβατηρίων και η συνομολόγηση Αεροπορικής Συμφωνίας Ε.Ε.-Τουρκίας. Αυτά όλα λοιπόν, που έχουν δρομολογηθεί, είναι τα λεγόμενα «ευρωτουρκικά ντοσιέ». Συνθέτουν τις «ευρωτουρκικές σχέσεις» και κινούνται με ταχείς ρυθμούς. Ενώ το Κυπριακό εξακολουθεί να βρίσκεται σε τέλμα και η Άγκυρα αισθάνεται άνετα να εμμένει σε λύση δύο κρατών και να κινείται σε όλα τα fora ακόμη και στην Ε.Ε. για αναβάθμιση και αυτονόμηση του ψευδοκράτους.
Άρα, τι είδους διασύνδεση εξασφάλισε ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης μεταξύ των ευρωτουρκικών σχέσεων που κινούνται με ταχείς ρυθμούς και του Κυπριακού που παραμένει στάσιμο; Η διασύνδεση δύο ζητημάτων για να είναι πραγματική και ουσιαστική, θα πρέπει να δημιουργεί ένα πλαίσιο αλληλεξάρτησης, ώστε να κινούνται χέρι-χέρι. Πακέτο. Κάτι που δεν ισχύει στην περίπτωση Κυπριακού-ευρωτουρκικών. Στην πραγματικότητα, ο Πρόεδρός μας έχει εξασφαλίσει μια φραστική διασύνδεση, που επαναλαμβάνεται ξανά, ενόψει πολυμερούς διάσκεψης και εξαντλείται σε ένα ευχολόγιο, που όσο και να θέλουμε, δεν δύναται να μεταφραστεί σε «ενεργότερη εμπλοκή» της Ε.Ε., για τη λύση του Κυπριακού. Ενώ η Άγκυρα, εξασφαλίζει ουσιαστική αποσύνδεση των ευρωτουρκικών σχέσεων από το Κυπριακό, κάτι που είναι τουλάχιστον εμφανές, καθώς τα ευρωτουρκικά ντοσιέ δρομολογήθηκαν και προχωρούν, ανεξάρτητα από την πορεία επίλυσης του προβλήματος της Κύπρου.
Αυτές είναι οι αλήθειες σε Κυπριακό και ευρωτουρκικά, τις οποίες δεν είπε ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης στη διακαναλική συνέντευξη.
