Του Παύλου Ξανθούλη
Είναι ίσως η σκληρότερη επίθεση που έχει καταγραφεί εναντίον του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες. Δεν είναι μόνο η κήρυξή του ως «ανεπιθύμητου προσώπου», persona non grata από το Ισραήλ και η απαγόρευση εισόδου στη χώρα, αλλά είναι και οι χαρακτηρισμοί που χρησιμοποίησε ο Ισραηλινός ΥΠΕΞ Ίσραελ Κατς κατά του γ.γ. ΟΗΕ. Σύμφωνα λοιπόν με το Ισραήλ, το ατόπημα του Αντόνιο Γκουτέρες είναι ότι στην πρώτη τοποθέτησή του μετά την αποτρόπαια επίθεση του Ιράν κατά του Ισραήλ, δεν είπε λέξη για την Τεχεράνη και συνεπώς δεν καταδίκασε το ιρανικό καθεστώς, ενώ είχε αρκεστεί να ζητήσει «εκεχειρία».
Και όντως έκανε μέγα λάθος, αλλά η αντίδραση που ακολούθησε είναι μνημειώδης: «Οποιοσδήποτε δεν μπορεί να καταδικάσει κατηγορηματικά την αποτρόπαια επίθεση του Ιράν κατά του Ισραήλ δεν αξίζει να πατήσει το πόδι του στο ισραηλινό έδαφος», είπε ο ΥΠΕΞ του Ισραήλ, προσθέτοντας ότι «έχουμε να κάνουμε με έναν αντιισραηλινό γενικό γραμματέα που υποστηρίζει τους τρομοκράτες, τους βιαστές και τους δολοφόνους». Ο κ. Κατς υποστήριξε ακόμη ότι «πρόκειται για έναν γενικό γραμματέα που δεν έχει ακόμη καταδικάσει τη σφαγή και τις σεξουαλικές φρικαλεότητες που διέπραξαν οι δολοφόνοι της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, ούτε έχει ηγηθεί οποιασδήποτε προσπάθειας για την ανακήρυξή της σε τρομοκρατική οργάνωση. Ενας γενικός γραμματέας που παρέχει υποστήριξη σε τρομοκράτες, βιαστές και δολοφόνους της Χαμάς, της Χεζμπολάχ, των Χούθι και τώρα του Ιράν θα μείνει στην ιστορία του ΟΗΕ ως λεκές/κηλίδα (stain)», κατέληξε ο ΥΠΕΞ του Ισραήλ. Δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι ο Ίσραελ Κατς «πέρασε με τις ερπύστριες» πάνω από τον γ.γ. ΟΗΕ, ο οποίος ένα εικοσιτετράωρο αργότερα, αναγκάστηκε να διορθώσει και να προσαρμοστεί. Ο κ. Γκουτέρες τοποθέτησε την Τεχεράνη στις καταδικαστικές του αναφορές, σημειώνοντας ότι «καταδικάζω, εκ νέου, σθεναρά, τη μαζική πυραυλική επίθεση από το Ιράν εναντίον του Ισραήλ». Μιλώντας ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας, ο γ.γ. ΟΗΕ ανέφερε μάλιστα ότι αυτές οι επιθέσεις του Ιράν «κατά παράδοξο τρόπο δεν φαίνονται να στηρίζουν την υπόθεση του παλαιστινιακού λαού, ούτε να περιορίζουν να δεινά του». Την ίδια ώρα, παρά την τάση προσαρμογής στις ισραηλινές υποδείξεις, ο κ. Γκουτέρες, για προφανείς λόγους διασφάλισης της εικόνας του, χαρακτήρισε την επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα «την πιο θανατηφόρα και καταστροφική στρατιωτική επιχείρηση στα χρόνια μου, ως γενικού γραμματέα». Ανεξαρτήτως της ουσίας της διένεξης Ισραήλ-Γκουτέρες, προκύπτουν αβίαστα δύο συμπεράσματα: Το πρώτο είναι ότι το Ισραήλ δεν διστάζει να ισοπεδώσει οποιονδήποτε δεν προσαρμόζεται στις απαιτήσεις του, με τέτοια μάλιστα ένταση, όση περίπου χρησιμοποιεί και στη Γάζα. Χωρίς διακρίσεις. Ακόμη κι αν αυτός είναι ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών.
Το δεύτερο συμπέρασμα είναι ότι ο Αντόνιο Γκουτέρες, που είναι επιρρεπής στα λάθη, στην περίπτωση αυτή έδειξε άμεση τάση προσαρμογής και μετατόπισης του κέντρου βάρους των θέσεών του, προς την κατεύθυνση, μερικής έστω ικανοποίησης του Ισραήλ. Κάτι πάντως που δεν φαίνεται ικανό να απαλείψει τον «λεκέ» που του αποδόθηκε, παρά μόνο να τον «απλώσει» και σε άλλο σημείο του πολιτικού του ενδύματος.
Σε κάθε περίπτωση, η ηγεσία του Ισραήλ θα συνεχίσει να είναι αυτή που είναι. Και να χρησιμοποιεί τα ίδια μέσα εξόντωσης κατά όσων δεν υιοθετούν τις θέσεις της και δεν στηρίζουν την τακτική της. Αδυνατώντας να διαχωρίσει το δολοφονικό καθεστώς του Ιράν και τις τρομοκρατικές-κτηνώδεις επιθέσεις της Χεζμπολάχ και της Χαμάς, από τις διεθνείς υποδείξεις για κατάπαυση του πυρός, εκεχειρία και τερματισμό των φρικτών ισραηλινών επιθέσεων στη Γάζα, που έχουν υπερβεί το όποιο δικαίωμα της αυτοάμυνας, οδηγώντας στον θάνατο χιλιάδες άμαχους, περιλαμβανομένων παιδιών. Και ο Αντόνιο Γκουτέρες θα συνεχίσει να χορεύει στους ίδιους ευέλικτους ρυθμούς, μέχρι την ολοκλήρωση της θητείας του, στις 31 Δεκεμβρίου 2026. Καταδεικνύοντας ότι ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, μπορεί να είναι «πολιτικά μικρός» και ευπροσάρμοστος, όταν έχει να κάνει με ισχυρούς. Και «πολιτικά μεγάλος», όταν έχει να κάνει με ανίσχυρους, που κρέμονται από τη σύγκληση μιας τριμερούς και μιας νέας διαδικασίας διαπραγμάτευσης, στην οποία η μόνη πραγματική δέσμευση που έχει αναλάβει, είναι να τετραγωνίσει τον κύκλο, υπαναχωρώντας από τους δικούς του όρους εντολής και τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Εν προκειμένω, χωρίς να διορθώνει και χωρίς να αισθάνεται κηλιδωμένος.
