Του Γιώργου Κακούρη
Καθώς η άνοιξη φτάνει κουτσά στραβά και στις Βρυξέλλες, μετά από έναν δύσκολο, κρύο και υγρό Απρίλη, που για ακόμα μια φορά κάνει όσους βρίσκονται εδώ εξαιτίας της Ε.Ε. να εύχονται οι θεσμοί να είχαν εγκατασταθεί στη Ρώμη ή στη Μαδρίτη, η «ευρωπαϊκή συνοικία» της πόλης αρχίζει να ζει σε ρυθμούς προεκλογικούς. Έναν χρόνο περίπου από τώρα, όταν Κύπρος θα δοκιμάζει για πρώτη φορά σε εκλογές τις νέες δομές τοπικής αυτοδιοίκησης, θα κληθεί μαζί με την υπόλοιπη Ευρώπη στις κάλπες και για να εκλέξει τους 705 ευρωβουλευτές.
Σε εμάς αναλογούν έξι, και οι κλίκες της κυπριακής κομματοκρατίας έχουν λίγο-πολύ μοιράσει τα κουκιά τους διαχρονικά (δύο ο ΔΗΣΥ, δύο το ΑΚΕΛ, έναν το ΔΗΚΟ, έναν η ΕΔΕΚ), γι’ αυτό η προεκλογική που ξεκινά στην Κύπρο φαίνεται προς το παρόν να μένει στο βαρετό διακύβευμα του πίσω από ποιον θα σταθεί στην εξέδρα ο Μάριος Καρογιάν ώστε το ΕΛΑΜ να μην κανιβαλίσει (χωρίς ανταγωνισμό) την ετοιμοθάνατη ευρωπαϊκά ΕΔΕΚ, παίρνοντάς της τη θέση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Το παιχνίδι στις Βρυξέλλες είναι φυσικά μεγαλύτερο καθώς οι προεκλογικές μηχανές ξεκινούν σε μεγάλες χώρες και μικρές, φέρνοντας τα θέματα της Ε.Ε. στα μέτρα των εθνικών προεκλογικών. Μόλις τις προάλλες, το Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας, που συμμετέχει στον κυβερνητικό συνασπισμό, ήρθε κοντά στο να φέρει ανάποδα τη μεταρρύθμιση για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τα αυτοκίνητα, που στην πράξη βάζει τέλος στα παραδοσιακά οχήματα και ανοίγει τον δρόμο για τα ηλεκτροκίνητα.
Η ανάγνωση της στάσης της γερμανικής κυβέρνησης στις Βρυξέλλες ήταν πως η αντίρρηση αφορούσε τα συμφέροντα των παραδοσιακά ισχυρών γερμανικών αυτοκινητοβιομηχανιών, αναπόφευκτα συνδέοντάς την με την επόμενη εκλογική αναμέτρηση. Κάπως έτσι θα μπορούσε να διαβάσει κανείς και τις αντιρρήσεις της Γερμανίας στις μεταρρυθμίσεις της οικονομικής διακυβέρνησης της Ε.Ε. που προτείνει η Κομισιόν, αντιρρήσεις που διατυπώνονται παρά το γεγονός πως η Κομισιόν έχει κάνει υποχωρήσεις απέναντι στο Βερολίνο για αρκετά θέματα στο συγκεκριμένο ζήτημα.
Τους επόμενους μήνες τα ζητήματα αυτά θα πολλαπλασιάζονται, καθώς τα πάντα μπορούν να αξιοποιηθούν πολιτικά μέσα από τον εθνικό φακό. Αν θέλουμε, μπορούμε να δούμε ως (πρώιμα) προεκλογικές και τις δηλώσεις Μακρόν για το πώς πρέπει να σταθεί η Ευρώπη μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ σε σχέση με την Ταϊβάν –δηλώσεις που εκνευρίζουν άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και την Ουάσιγκτον, όμως πουλούν στο γαλλικό αφήγημα για μια γεωπολιτική αυτονομία της Ε.Ε. με... γαλλικά χαρακτηριστικά.
Σε αυτό το πλαίσιο θα μπορούσαμε να εντάξουμε ακόμα και την επιμονή της Γαλλίας όπως οι ρυθμίσεις για κοινές στρατιωτικές προμήθειες να δίνουν προτεραιότητα στην ευρωπαϊκή (βλέπε γαλλική) αμυντική βιομηχανία.
Οι εθνικές προεκλογικές τάσεις δεν αποτελούν μόνο ανασταλτικό παράγοντα για την πανευρωπαϊκή ατζέντα –όπως γράφαμε την περασμένη Κυριακή, πολλές κυβερνήσεις, ιδίως που σχετίζονται με το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα ή τους Σοσιαλδημοκράτες, ή που έχουν ειδικό ενδιαφέρον όπως η ισπανική που αναλαμβάνει την Προεδρία του Συμβουλίου της Ε.Ε. τον Ιούλιο, θέλουν τη μεταρρύθμιση της διαχείρισης της μετανάστευσης να κλείσει πριν από τις ευρωεκλογές, για να αφαιρεθεί ένα ισχυρό επιχείρημα από τα όπλα της πανευρωπαϊκής ακροδεξιάς.
Τις επόμενες εβδομάδες και μήνες, οι κυβερνήσεις από μεγάλες, μεσαίου μεγέθους και μικρές χώρες θα αναζητήσουν τους τρόπους να προβάλουν τις επιδιώξεις και το πρόγραμμά τους στο ευρωπαϊκό πλαίσιο. Οι διαμάχες θα πολλαπλασιάζονται σε υπερθετικό βαθμό και θα έρχονται από παντού, και ανάλογα με την πολιτική κουλτούρα της κάθε χώρας ή θα δίνουν έναυσμα για χρήσιμες συζητήσεις ή θα πέφτουν σε μια περιδίνηση ασχήμιας και λαϊκισμού.
Ήδη, λόγω της προεκλογικής περιόδου που ξεκίνησε ξεχωριστά στην Ελλάδα για τις εθνικές εκλογές του Μαΐου, τα πολιτικά κόμματα και τα ΜΜΕ στη χώρα έχουν βυθιστεί χωρίς ηθικούς φραγμούς στο κουτσομπολιό και την πολιτικοφανή εξήγησή του, εκχυδαΐζοντας πλήρως μια σοβαρή καταγγελία για βιασμό και σεξουαλική παρενόχληση κατά ευρωβουλευτή.
Δυστυχώς, λόγω γλωσσικής εγγύτητας, τις ανοησίες γύρω από την υπόθεση τις αναπαράγουμε και στην Κύπρο. Αυτήν την παγίδα θα την βρούμε ξανά μπροστά μας με αφορμή κάποια άλλη ιστορία στην Ελλάδα που θα κατακλύσει τα ΜΜΕ μας μόνο και μόνο λόγω μεγέθους και ευκολίας αναπαραγωγής. Πριν, βέβαια, αναπτύξουμε και τις δικές μας προεκλογικές ανοησίες.
