Του Γιώργου Κακούρη
Πολλά θα ειπωθούν για την απόφαση της Επιτροπής Αναπληρωτών Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης (ΣτΕ) να δώσει τέλος στην επιτήρηση της εφαρμογής από την Τουρκία των αποφάσεων του ΕΔΑΔ για την υπόθεση Τιτίνας Λοϊζίδου.
Όπως συνήθως, ο δημόσιος διάλογος εστιάζει στους κακούς ξένους: στο πώς τέσσερις χώρες έβαλαν την πολιτική και τα συμφέροντά τους πάνω από την πολιτική και τα συμφέροντά μας. Είτε γιατί θέλουν να διευκολύνουν την Τουρκία λόγω του ευρύτερου ρόλου της, είτε γιατί θέλουν να μπορούν να ασκούν πιο αποτελεσματικά πιέσεις στο θέμα των παραβιάσεων του κράτους δικαίου στο εσωτερικό της. Θέμα το οποίο, αντίθετα με το Κυπριακό, η διεθνής κοινότητα δεν θεωρούν χαμένη υπόθεση.
Σύμφωνα πλέον με την προσέγγιση του ΣτΕ, θεωρείται πως με την πληρωμή αποζημίωσης στην οποία προχώρησε η Τουρκία στην Τιτίνα Λοϊζίδου το 2003, καθώς και τη δημιουργία της Επιτροπής Ακίνητων Περιουσιών (που έχει αναγνωριστεί ως ένδικο μέσο της Τουρκίας στα Κατεχόμενα από το ΕΔΑΔ) αρκούν, και πως δεν υπάρχει λόγος επιτήρησης για την τελική αποκατάσταση της περιουσίας.
Το πολιτικό μήνυμα είναι πως η αποκατάσταση περνά πλέον από την Επιτροπή Περιουσιών ή από μια λύση του Κυπριακού. Καλύτερα λοιπόν αντί να θρηνούμε για τους εμπόρους των εθνών που κινούνται πίσω από την πλάτη μας, να αντιληφθούμε τι συνέβη στη μεγάλη εικόνα του Κυπριακού.
Όπως και η διπλωματική νίκη της εδώ και χρόνια μη αναγνώρισης των Κατεχομένων, οι νομικές νίκες για τις περιουσίες έχουν ισχύ μόνο αν τις αξιοποιήσουμε ως εργαλεία προόδου. Δεν είναι αυτοσκοπός στον οποίο κρατιόμαστε για δεκαετίες, ενώ το πολιτικό μας κεφάλαιο στη διεθνή κοινότητα καίγεται για χάρη των εσωτερικών πολιτικών μας παιχνιδιών.
Η υπόθεση Τιτίνας Λοϊζίδου έπαιξε κεντρικό ρόλο στο να κατοχυρωθεί πως οι περιουσίες Ελληνοκυπρίων στα Κατεχόμενα δεν ακυρώνονται λόγω της εισβολής, και να μπει η βάση της κοινά αποδεκτής αρχής πως οι περιουσίες Κύπριων που βρίσκονται στη μια πλευρά δεν ακυρώνονται επειδή η περιουσία τους βρίσκεται στην άλλη. Και ως εκ τούτου, πρέπει να υπάρξει αναγνώριση αυτών των δικαιωμάτων που θα οδηγήσει σε αποζημίωση, αποκατάσταση ή ανταλλαγή.
Αυτή είναι η φιλοσοφία που διέπει τη συζήτηση για το περιουσιακό και την προοπτική πως κάποτε ο καθένας θα μπορούσε να είχε περιουσία ή και να ζούσε όπου θα ήθελε σε μια ομοσπονδιακή Κύπρο, ανεξάρτητα από την πολιτεία όπου θα ζούσε ή θα βρισκόταν και την κοινότητα στην οποία θα άνηκε.
Το ΣτΕ θεωρεί λοιπόν πως απούσας της Λύσης με κεφαλαίο λάμδα, λύσεις με μικρό λάμδα μπορούν να δοθούν από την Επιτροπή Ακίνητων περιουσιών. Το ποιος ευθύνεται είναι μια υπερβολικά μεγάλη και δύσκολη νομική συζήτηση για να χωρέσει σε αυτή τη στήλη και για να τη φέρει εις πέρας ένας απλός δημοσιογράφος. Εδώ όμως θα θέλαμε να ακούσουμε τι έχουν να πουν οι υποψήφιοι για την Προεδρία της Δημοκρατίας. Πώς ακριβώς διαβάζουν την εξέλιξη αυτή δεδομένης της επιμονής τους πως μπορούμε να επιστρέψουμε στο κεκτημένο του Κραν Μοντανά σαν να μην έχουν μεσολαβήσει πέντε χρόνια;
Μέχρι στιγμής οι μόνες δηλώσεις που εντόπισα ήταν από τον Αχιλλέα Δημητριάδη, ο οποίος ήταν και ο δικηγόρος που χειρίστηκε την υπόθεση για χρόνια με την κ. Λοϊζίδου. Ο κ. Δημητριάδης για χρόνια μιλά για μη συνδρομή της Κυπριακής Δημοκρατίας σε διάφορες υποθέσεις, και στις συγκεκριμένες δηλώσεις του στο ραδιόφωνο του «Πολίτη» είπε πως «δεν μπορούμε να τα ρίχνουμε στη Γραμματεία του ΣτΕ ή αλλού. Πρέπει να αναθεωρήσουμε. Πρέπει να διορθώσουμε τα πράγματα. Να κοιτάξουμε αν φταίμε εμείς».
Αν και δεν ξεκαθαρίζει τι ακριβώς θα πρέπει να αναθεωρήσουμε, ούτε διαφοροποιεί ποια μπορεί να είναι η αξιολόγηση των πολιτικών χειρισμών (όπου δεν είχε εμπλοκή) και ποια των νομικών χειρισμών (όπου είχε), τουλάχιστον ο κ. Δημητριάδης τοποθετήθηκε.
Είναι δυνατόν οι τρεις κύριοι υποψήφιοι (ένας πρώην υπουργός Εξωτερικών, ένας αρχηγός κυβερνώντος κόμματος και ένας πρώην διαπραγματευτής) να μην έχουν κάτι να πουν για την απόφαση; Ιδού η ευκαιρία να μας πουν πώς διαχειριζόμαστε όχι το Κυπριακό όπως το ξέραμε, αλλά μια διαδικασία που σαπίζει άταφη.
