Του Γιάννη Ιωάννου
(…) γιατί σε παίρνω και μιλάει. Πάμε κάπου που δεν έχουμε πάει, μόνο μην κάτσουμε άλλο σπίτι», λέει το, κλασικά ραδιοφωνικό πλέον, τραγούδι «Πάμε Χαβάη» της Άλκηστις Πρωτοψάλτη. Η συνειρμική, σε αυτό το σημείο, σκέψη αφορά στο σημαντικό τηλεφώνημα που έλαβε ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης και που, όπως ανέφερε, τον γέμισε αισιοδοξία σε σχέση με την πρωτοβουλία εμπλοκής της Ε.Ε. στη διαδικασία του Κυπριακού. Μπορεί να μην μάθαμε τι και πώς, ωστόσο η κάθοδος Ερντογάν στα Κατεχόμενα έδειξε πως ή δεν γνωρίζουμε κάτι ή πως η αισιοδοξία δεν πρέπει να μας κατακλύζει –γιατί η γραμμή Ερντογάν– Τατάρ δείχνει.. κατειλημμένη.
Το αν θα πάμε στη… Χαβάη, δηλαδή δεν θα μείνουμε άλλο στο… σπίτι της απουσίας διαλόγου εδώ και μια εξαετία στο Κυπριακό μένει να φανεί και θα φανεί τους επόμενους μήνες. Ο Ερντογάν από τα Κατεχόμενα μπορεί να έθεσε ως προϋπόθεση την κυριαρχική ισότητα ως προαπαιτούμενο για τον διάλογο στο Κυπριακό, ωστόσο ποτέ δεν ξέρει κανείς αν θα υπάρξει μετατόπιση από την εν λόγω θέση –η βασική ένδειξη παραμένει πως μάλλον δεν θα υπάρξει. Ωστόσο ο Ερντογάν έκανε κι ένα άλλο ενδιαφέρον σχόλιο για όποιον μπορεί να διαβάσει πίσω από τις γραμμές: Διαχώρισε ελληνοτουρκικά και Κυπριακό, με την στάση του στο πρώτο θέμα, όπου κι ερωτήθηκε, να είναι πιο «δημιουργική» κι έπαιξε κι ένα ελαφρύ blame game αναφερόμενος στη Σύνοδο για την Ανατολική Μεσόγειο όπως αυτή προκύπτει μέσα από τα συμπεράσματα της Ε.Ε. (αλλά και των ΗΠΑ) ήδη από το 2021. Ο Τούρκος πρόεδρος εν ολίγοις είπε πως δεν είναι η Τουρκία που δεν επιθυμεί μια τέτοια σύνοδο, επαναφέροντας την συζήτηση για μια σύνοδο όπου όλα τα ανοικτά ζητήματα στην περιοχή (και δεν είναι ολίγα) θα επιλυθούν στη βάση του Διεθνούς Δικαίου. Με φόντο την Ελλάδα και την Κύπρο ο, έμπειρος σε αυτά, Ερντογάν έκλεισε το μάτι δίνοντας σινιάλο τόσο στις Βρυξέλλες όσο και στην Ουάσιγκτον.
Για την Κύπρο μια Σύνοδος για την Ανατολική Μεσόγειο θα αποκτούσε ιδιαίτερο ενδιαφέρον ειδικά αν ορισμένοι κύκλοι στις Βρυξέλλες τις διασυνδέαν με την πρωτοβουλία της Λευκωσίας για ενεργότερη εμπλοκή της Ε.Ε. –μέσω διαμεσολάβησης. Δυνητικά εδώ δημιουργείται ένα ανισοβαρές πεδίο διαπραγμάτευσης όπου η Κ.Δ. θα μπορούσε να μπει σε ένα διάλογο ξεκλειδώματος του αδιεξόδου στο Κυπριακό όπου θα κινδύνευε, θεωρητικά, να δώσει παραπάνω πράγματα στην Τουρκία από όσα θα μπορούσε, διαπραγματευτικά, να διασφαλίσει. Επιπλέον, η πρόσφατη συμμετοχή της Ισπανίας και της Πολωνίας σε άσκηση με την συμμετοχή της «ΤΔΒΚ» υπενθυμίζει πως μεγάλα κράτη της Ε.Ε., συχνά, δεν έχουν την «θεσμική μνήμη» του Κυπριακού αντιλαμβανόμενα τα πράγματα όπως η Λευκωσία τα αντιλαμβάνεται. Επιπλέον η έξωθεν καλή μαρτυρία στην προσφυγική κρίση με την Λευκορωσία δεν άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις στη Βαρσοβία –που ήδη διατηρεί στρατηγικές σχέσεις με την Άγκυρα. Τέλος, η ολίγον επικοινωνιακή προσέγγιση με τον Ισπανό πρωθυπουργό, Σάντσεθ, και το πώς η Μαδρίτη θα μπορούσε να αναλάβει πρωτοβουλίες στήριξης της Λευκωσίας ακυρώθηκε στην πράξη από την ίδια τη συμμετοχή της Ισπανίας σε άσκηση με την «ΤΔΒΚ» –σε ένα σκηνικό που μάλλον δείχνει περισσότερη επικοινωνία παρά ουσία.
Το πιο ενδιαφέρον πεδίο, σε κάθε περίπτωση, είναι το πώς η Λευκωσία θα αντιδράσει αν τελικά η πρόταση για ευρωπαϊκή διαμεσολάβηση δεν επιτύχει και ο Ερντογάν διατηρήσει το μοτίβο «με την Αθήνα μιλάμε, με τη Λευκωσία έχουμε αυτές τις κόκκινες γραμμές». Εδώ ο τρόπος αντίδρασης της Λευκωσίας και δη του προέδρου Χριστοδουλίδη θα κριθεί και σε επίπεδο εναλλακτικής στρατηγικής αλλά και blame game –δεδομένου πως το τελευταίο μπορεί να μην... περπατά πλέον σε διεθνές και περιφερειακό επίπεδο.
Η γνωστή επιτυχία της Πρωτοψάλτη είναι ουσιαστικά η διασκευή ενός πολύ γνωστού δίτονου κομματιού της ρέγκε μουσικής, του «Ιt’s a Pitty». Και πραγματικά, κρίμα αν δεν κατορθώσουμε να φτάσουμε στο ξεκλείδωμα των συνομιλιών του Κυπριακού.
Twitter: @JohnPikpas
