Του Γιάννη Ιωάννου
Eνας καλόπιστα δύσπιστος για τις εξελίξεις στο Κυπριακό θα έθετε το εξής απλό ερώτημα. «Εδώ οι Ελληνοκύπριοι και οι Τουρκοκύπριοι δεν μπορούν να συμφωνήσουν για δύο οδοφράγματα, θα πάνε στην Ελβετία τόσα χρόνια μετά να επανεκκινήσουν τις συνομιλίες στο Κυπριακό;». Το ερώτημα δεν είναι άσχετο με την πραγματικότητα και έχει, ανά καιρούς, τεθεί σε αρκετούς μεταξύ των έμπειρων παρατηρητών του Κυπριακού – σε Κύπρο και εξωτερικό.
Ωστόσο, η διεθνής κοινότητα και δη τα Ηνωμένα Έθνη δεν σκέφτονται έτσι. Εξάλλου, στη μακρά ιστορία των άλυτων προβλημάτων διεθνών σχέσεων –όπως και στο Κυπριακό– συχνά βλέπουμε τόσο διαδικασίες «για χάριν της διαδικασίας» όπως και αποτυχημένες απόπειρες επανέναρξης παγωμένων διαπραγματεύσεων που ωστόσο δεν κηρύττουν, άμεσα, αδιέξοδο ή αλλαγή όρων ως προς το πλαίσιο των συνομιλιών. Το Μεσανατολικό αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα – με την ειδοποιό διαφορά ότι εδώ η επιμένουσα βία επανήλθε με φοβερό τρόπο μετά την 7η Οκτωβρίου, πτυχή που σε συνδυασμό με την άλογη πρόταση του Ντόναλντ Τραμπ για «αγορά της Γάζας» δημιουργεί προβληματισμό αλλά και αλλάζει άρδην το παράδειγμα μια δεκαετία μετά την τελευταία –επί Ομπάμα τότε το 2013-2014– προσπάθεια επίλυσης του προβλήματος.
Στη Γενεύη της Ελβετίας, εκτός απροόπτου, δεν θα επιστρέψουμε την επόμενη ημέρα «εκεί που σταματήσαμε στο Κραν Μοντανά» αλλά ούτε την επόμενη της άτυπης διάσκεψης, 30 κράτη, μέλη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών θα σπεύσουν να αναγνωρίσουν την «ΤΔΒΚ». Κοινώς, τα Ηνωμένα Έθνη γνωρίζουν πως το τρέχον στάτους κβο στο Κυπριακό θα συνεχίσει να υφίσταται και πως την επομένη αυτού που η κ. ντι Κάρλο –πολύ εύκολα και αβίαστα κατόρθωσε να κλειδώσει ημερολογιακά κατά την επίσκεψή της στην Κύπρο την περασμένη εβδομάδα– οργάνωσε για λογαριασμό του γ.γ. δεν θα ικανοποιήσει την αφετηριακή θέση της κάθε πλευράς. Βέβαια, σημασία αποκτά πως την επόμενη ημέρα μιας διεθνούς διάσκεψης –μέχρι την επόμενη «καλύτερη μέρα»– θα διατηρηθεί μια προοπτική που θα οδηγήσει, μελλοντικά, σε επανεκκίνηση του διαλόγου. Αυτό φυσικά προϋποθέτει πολλές μεταβλητές – από τον χρονισμό της συγκυρίας διεθνώς μέχρι τις ευρωτουρκικές σχέσεις, τις δυναμικές στην τουρκοκυπριακή κοινότητα και, σημαντικότερα, τη μεθοδολογία των ίδιων των Η.Ε. και φυσικά την πολιτική βούληση της εμπλεκόμενης ηγεσίας καθώς και του τι δύναται –τελικά– να δώσει (για να πάρει φυσικά) η Άγκυρα.
Φυσικά ο χρόνος δεν είναι ούτε υπέρ της ελληνοκυπριακής κοινότητας, μετά από μισό αιώνα κατοχής και σχεδόν μια δεκαετία απουσίας διαλόγου στο Κυπριακό, ούτε υπέρ του στάτους κβο. Το τελευταίο, εξάλλου, δεν είναι μόνο απαράδεκτο αλλά κάλλιστα θα μπορούσε –πάλι υπό προϋποθέσεις– να αλλάξει άρδην σε μια κατάσταση που δεν θα ωφελούσε υπαρξιακά την ελληνοκυπριακή κοινότητα.
Βεβαίως, υπάρχει και ο ελέφαντας στο δωμάτιο που λέγεται ΗΠΑ υπό τον Τραμπ. Με την ίδια κυνική απάθεια που ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ μιλάει για μετατροπή της Γάζας από ερείπια σε… Ριβιέρα, το ίδιο αβίαστα, θα μπορούσε να ξεστομίσει μια ατάκα τύπου «με τον καλό φίλο μου Ερντογάν είπαμε, δεν λύνετε το Κυπριακό με δύο κράτη μιας και δεν μπορείτε εδώ και μισό αιώνα να το λύσετε συνεταιρικά;». Εξάλλου, η Κύπρος είναι Ριβιέρα. Ήταν πριν από το 1974 και ξανάγινε μετά την καταστροφική τουρκική εισβολή.
Οι Παλαιστίνιοι απέναντι σε αυτή την κυνικότητα έχουν, τουλάχιστον, τους Αιγύπτιους και τους Ιορδανούς να αντιδρούν. Αλήθεια αν ποτέ ο Τραμπ μάς τράβαγε το χαλί κάτω από τα πόδια με τόσο κυνικό τρόπο, ποιος θα έσπευδε προς υπεράσπισή μας;
Twitter: @JohnPikpas
