Του Γιάννη Ιωάννου
Κανείς δεν περίμενε πως ο αλ Τζολάνι, ένας τύπος που ξεκίνησε από τον σαλαφιστικό τζιχαντισμό του συριακού παρακλαδιού της αλ Κάιντα, θα ηγηθεί μιας τέτοιας αντεπίθεσης της αντι-ασαντικής σουνιτικής αντιπολίτευσης που μέσα σε οκτώ μόλις ημέρες θα καταλάμβανε το Χαλέπι και τη Χαμά, τη δεύτερη και τέταρτη σε μέγεθος πόλεις της Συρίας. Η διεθνής κοινότητα μάλιστα παρακολουθεί, κάπως άναυδη σε αναμονή της μετάβασης από τον Μπάιντεν στον Τραμπ και μετά τα γεγονότα σε Γάζα και Λίβανο, έναν τύπο που το 2016 όταν απέκοπτε τους δεσμούς της οργάνωσής Hayat Tahrir al Sham με την αλ Κάιντα και που έμοιαζε ακόμη τζιχαντιστής, να μιλά συμπεριληπτικά για τους Χριστιανούς και τους Κούρδους της Συρίας.
Φυσικά η HTS αν επιβιώσει μένει να διαφανεί αν εννοεί όλα αυτά που κηρύττει. Εξάλλου, το Συριακό πάντα είχε εύθραυστες ισορροπίες, πολύ μεγάλο μέρος σεκταριστικής βίας και φυσικά τον σιιτικό κυνισμό των Ιρανών και της Χεζμπολάχ αλλά και του ίδιου του καθεστώτος Άσαντ που μαζί με τη Ρωσία, ξανά στο Χαλέπι το 2015, βομβάρδισαν τόσο έντονα την πόλη που στην Ευρώπη δημιουργήθηκε το μεγαλύτερο προσφυγικό ρεύμα, στον 21ο αιώνα.
Το Συριακό είναι επίσης ένα πεδίο απίστευτου whataboutism, παντελούς έλλειψης κατανόησης –σε Ελλάδα και Κύπρο– των εξελίξεων επί του εδάφους και αδυναμίας αντίληψης των ιδεολογικών, θρησκευτικών και κοινωνικών μετασχηματισμών. Ακούσαμε ήδη για «τζιχαντιστές της Τουρκίας», «σιωνιστικές συνωμοσίες» και άλλους ανόητους δυισμούς και φυσικά βλέπουμε στα ΜΚΔ το melt down των απολογητών του Άσαντ και της Ρωσίας (πάνε μαζί αυτοί) που εύχονται σε Παλαιστίνιους δημοσιογράφους (συγκεκριμένα σε έναν που συγγενείς του σκοτώθηκαν σε πλήγματα του Ισραήλ), που εκφράζουν την αλληλεγγύη τους για τους Σύρους να πεθάνουν ή πως καλά τους έκαναν στη Γάζα οι Ισραηλινοί.
Ενδεικτικό του ότι το Συριακό πάντα τέσταρε τις πραγματικές προθέσεις αυτών που ποτέ δεν νοιάστηκαν για τους Παλαιστίνιους και που βλέπουν ιμπεριαλισμό και αποικιοκρατία μόνο στη Δύση αλλά όχι στο Ιράν ή τη Ρωσία. Στον ελληνόφωνο χώρο μάλιστα διάφοροι υποστηρικτές ακροδεξιών κομμάτων όπως η «Νίκη» ή η «Ελληνική Λύση» θυμήθηκαν τους χριστιανούς της Συρίας, κατηγορώντας το ελληνικό κράτος πως τους έχει εγκαταλείψει. Ένα απίστευτο πεδίο παραπληροφόρησης και προπαγάνδας συνεπικουρούμενο από εθνικισμό, αριστερή ιδεοληψία, ημιμάθεια και αδυναμία κατανόησης του τι συνέβη σε μια χώρα που δοκιμάστηκε και δοκιμάζεται από το 2011.
Το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα στη Συρία είναι πολύ δυναμικό και ανοικτό σε εκβάσεις, δεδομένου του τεράστιου βαθμού εμπλοκής κρατικών και μη κρατικών δρώντων, των γεωπολιτικών συνεπειών για ολόκληρη τη Μέση Ανατολή και της επόμενης δύσκολης μέρας, ιδίως σε ένα σενάριο απομάκρυνσης του Μπασάρ αλ Άσαντ. Ωστόσο, όσα συμβαίνουν είναι κοσμοϊστορικά, άνευ προηγουμένου και παραπέμπουν στις μέρες του 2011.
Για την Κύπρο, η Συρία έχει ξεχωριστή σημασία για πολλούς –και ευνόητους– λόγους. Πρέπει οι εξελίξεις να ιδωθούν με σοβαρότητα, ανάγκη πλήρους κατανόησης των δυναμικών επί του εδάφους και προετοιμασία για την επόμενη ημέρα είτε αυτή αφορά την επιβίωση του Άσαντ είτε την απομάκρυνσή του. Κυριότερα αποτελεί και ένα πεδίο τεσταρίσματος πολλών πτυχών της εξωτερικής μας πολιτικής, η οποία μετά το 2011 είχε «κενά» έναντι μιας προληπτικής και ενεργητικής στάσης από την οποία θα μπορούσαμε να έχουμε πολλαπλά οφέλη από τον ρόλο που θα μπορούσαμε να διαδραματίσουμε.
