Του Γιάννη Ιωάννου
Καθώς το πολιτικό σκηνικό –δύο σχεδόν χρόνια μετά την εκλογή Χριστοδουλίδη– διαμορφώνεται ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2028 και ενδιάμεσα για τις –κρίσιμες– βουλευτικές εκλογές του 2026, η αίσθηση που αποκομίζει κανείς είναι πως εντός της κινούμενης άμμου της κρίσιμης μάζας ψηφοφόρων, που παραδοσιακά κινούνται εντός ή εκτός των παραδοσιακών κομμάτων, διαμορφώνεται ένα μέρος τα ποιοτικά στοιχεία του οποίου ακόμη δεν έχουν κατηγοριοποιηθεί πολιτικά.
Η εκλογή του Φειδία Παναγιώτου υπεραναλύθηκε ως «φαινόμενο» και σε σχέση με τα ΜΚΔ, ωστόσο δεν ξέφυγε, στην πορεία, από την ανάλυση της ψήφου διαμαρτυρίας, της απολιτικής ψήφου και φυσικά εκείνων των νεαρών ψηφοφόρων που ελκύονται από content creators και περιπτωσιολογικά ψήφισαν μαζικά, για πρώτη φορά, στις Ευρωεκλογές τον κατ’ εξοχήν πετυχημένο Κύπριο youtuber.
Τι συμβαίνει, ωστόσο, με τους υπόλοιπους συμπολίτες μας που κατά δεκάδες χιλιάδες βρίσκονται πίσω από τα likes σελίδων όπως αυτή του τέως γενικού ελεγκτή στο Facebook; Που σπεύδουν, μαζικά, στα live streams της TikToker Νανάς και που βρίσκονται στο WhatsApp γκρουπ του κ. Χριστόφορου Τορναρίτη; Kαι που αν προσπαθήσει κανείς να δει τα stories τους και τις αναρτήσεις τους στα ΜΚΔ, από περιέργεια, θα βρει πως ενημερώνονται από αμφιβόλου ποιότητας σελίδες στο Διαδίκτυο, είναι επιρρεπείς στα fake news και ασπάζονται θεωρίες συνωμοσίας. Κι αν ψάξει, βαθύτερα, θα αντιληφθεί πως εκτός από προβλήματα πολιτικής αγωγής και βασικού πολιτικού γραμματισμού, η πολιτική τους πρόσληψη εδράζεται και στη βαθιά απογοήτευση των παραδοσιακών κομμάτων – συνήθως διότι δεν τους ικανοποίησαν ως προς την πάγια πολιτική τους πρακτική, αυτή των πελατειακών σχέσεων.
Το 2026, σε επίπεδο βουλευτικών εκλογών, κρύβει δύο εκπλήξεις: Θα δικαιώσει εκείνα από τα παραδοσιακά πολιτικά κόμματα που θα αναγνώσουν, γρηγορότερα και πιο αποτελεσματικά, τα ποιοτικά χαρακτηριστικά αυτής της μάζας, θα απαντήσουν στις ανησυχίες τους και με κάποιο τρόπο θα επαναπατρίσουν αυτή την ψήφο ή θα την υποδεχτούν, για πρώτη φορά. Και θα ενισχύσει νεοφανή κόμματα ή πρωτοβουλίες στο επίπεδο –πολιτικής πρακτικής– του Φειδία, ενισχύοντας περισσότερο τη μεταπολιτική, το viewership ως πολιτική ατζέντα και την εικόνα έναντι της ουσίας, κάτι που το βλέπουμε κατά κόρον και στην mainstream πολιτική αλλά και στην τρέχουσα κυβέρνηση. Η δεύτερη εξέλιξη εννοείται πως θα συνδιαμορφώσει –ενόψει 2028– ένα νέο πολιτικό σύστημα στο οποίο η έλλειψη σοβαρότητας, ο λαϊκισμός (σε άκρατη μορφή) αλλά και πιο επικίνδυνα, για τη Δημοκρατία, στοιχεία θα ενισχυθούν.
Το 2026, όπως επισημάναμε ξανά, θα αποτελέσει την απαρχή της δημιουργίας ενός νέου πολιτικού σκηνικού και στη Κύπρο, που όλα έρχονται με σχετική χρονοκαθυστέρηση, δεν αποκλείεται να βιώσουμε και την αρχή της συρρίκνωσης των ιστορικών κομμάτων της Κύπρου, συμπεριλαμβανομένων τόσο των δύο μεγάλων κομμάτων (ΔΗΣΥ, ΑΚΕΛ) όσο και των κομμάτων του ενδιάμεσου χώρου – που εξ ορισμού δέχονται πίεση λόγω της συμμετοχής τους στη συγκυβέρνηση.
Οι επόμενες εκλογές, το ξεδίπλωμα –καθημερινά πλέον– του πολιτικού κεφαλαίου του Φειδία Παναγιώτου και οι τάσεις που καταγράφονται καθημερινά σε επίπεδο πολιτικών και κοινωνικών μετασχηματισμών στην Ευρώπη, αλλά και στην Κύπρο, δείχνουν πως και στη χώρα μας το πολιτικό σύστημα βαδίζει, αναπόφευκτα, προς το ιστορικό κλείσιμο –ίσως– του τρόπου που το γνωρίσαμε ως παραδοσιακό με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την εκλογική συμπεριφορά των ψηφοφόρων, αλλά και για τη διάδρασή τους με τα κόμματα. Ας ελπίσουμε πως αρχής γενομένης από το 2026 οι εκπλήξεις που θα δούμε δεν θα είναι δυσάρεστες και η Δημοκρατία –στην Κύπρο με τα καλά και τα κακά της– δεν θα επηρεαστεί ως προς την ποιότητά της με τρόπο που να αμφισβητηθεί η ανθεκτικότητά της ή θα απειληθεί ευθέως ως προς τις κατακτήσεις της, ιστορικά, μετά το 1974.
