Του Γιάννη Ιωάννου
Το 1955, όταν η Κ.Δ. δεν υπήρχε, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ήταν υπουργός Συγκοινωνιών και Δημοσίων Έργων στην κυβέρνηση του Παπάγου στην Ελλάδα. Η ιστορία του Καραμανλή, εκτός από το να εγκαινιάζει παραδοθέντα έργα κόβοντας κορδέλες, να επιθεωρεί επιτόπου την πρόοδό τους, είναι πολύ γνωστή. Μάλιστα, υπάρχει και αρχειακό του υλικό, από το 1955 να το κάνει στο κέντρο των Αθηνών. Αυτή η πρακτική του, να εμφανίζεται απρόσκλητος και να εξετάζει την πρόοδο δημοσίων έργων, τον ακολούθησε και στην περίοδο της Μεταπολίτευσης, στην πρωθυπουργία της Ελλάδος. Μάλιστα, σε πολλά απομνημονεύματα πολιτικών της περιόδου τεκμαίρονται οι καταδρομικές του Καραμανλή σε εργοτάξια, έργα οδοποιίας ή άλλα δημόσια έργα, σε μια εποχή που δεν υπήρχε η άμεση κάλυψη των ΜΜΕ και ο πραγματικός χρόνος των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όπου αν διαπίστωνε κακοτεχνίες, αργοπορίες ή εν γένει ατασθαλίες συχνά αντιδρούσε δυναμικά, βάζοντας τις φωνές ή βρίζοντας, σύμφωνα με κάποιους αυτόπτες μάρτυρες καθώς και την καταγραφή της περιόδου από στενούς του συνεργάτες.
Στην Κύπρο όλο και πιο συχνά εντοπίζουμε την αδυναμία του κράτους να παραδώσει στην ώρα τους έργα μεγάλης αξίας που συνδέονται με μεγάλες επενδύσεις, κρίσιμες υποδομές και τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών. Μάλιστα, η μετάβαση από την κυβέρνηση Αναστασιάδη σε αυτή του Χριστοδουλίδη ανέδειξε μια σειρά αστοχιών σχεδόν σε όλα τα μεγάλα έργα, από το Βασιλικό μέχρι τον δρόμο στην Πόλη Χρυσοχούς, επαναφέροντας στη δημόσια συζήτηση το τεράστιο debate για το πώς, στην Κύπρο, κάνουμε διαγωνισμούς και προσφορές, πώς οι εμπλεκόμενες εταιρείες κάνουν ή μη σωστά τη δουλειά τους και πώς πολιτικά πρόσωπα και εμπλεκόμενα συμφέροντα συντηρούν τελικά μια μεγάλη ιστορία διαφθοράς, ανοργανωσιάς και εν τέλει διασπάθισης χρήματος.
Στην Κύπρο επίσης υπάρχει –πάντα υπήρχε– μια έφεση προς τα εγκαίνια, το κόψιμο της κορδέλας και την υπερπροβολή σε σχέση με την παράδοση έργων εκ μέρους του πολιτικού προσωπικού, της ηγεσίας μέσω του εκάστοτε Προέδρου και εν γένει της κουλτούρας αυτής. Με τη σχεδόν παράλληλη απουσία ανάληψης ευθύνης κάθε φορά που ένα μεγάλο έργο μετατρεπόταν σε μεγάλο σκάνδαλο και κάθε φορά που ο Κύπριος φορολογούμενος καλούνταν να πληρώσει ουσιαστικά τα… σπασμένα. Επίσης, στην Κύπρο είναι εμφανής η μετάβαση –από κυβέρνηση σε κυβέρνηση– της «κληρονομιάς των δημοσίων έργων» στη βολική λογική τού πέτυχαν τότε και χρήζουν οικειοποίησης και στη βολική δικαιολογία τού απέτυχαν τότε αφορούν και σε εγκληματικά λάθη των προηγούμενων. Μια τυπική ανοχή στη διαφθορά μέσα από τον λαϊκισμό τού «εμείς τα κάναμε» ή «οι προηγούμενοι φταίνε».
Η αστοχία στην παράδοση κρίσιμων έργων είναι δομική. Στην Κύπρο συνδέεται τόσο με τη διαφθορά και τις αδιαφανείς διεργασίες, όσο και με το πολύ μεγάλο αποτύπωμα της εμπλοκής «αυτών που κάνουν τα έργα» με πολιτικά πρόσωπα. Επίσης, απουσιάζει η λογική της προσέγγισης του Καραμανλή, γιατί ποτέ δεν υπήρξε ιστορικά. Δεν θυμάμαι σχεδόν ποτέ κάποιο πολιτικό πρόσωπο να σπεύδει, χωρίς κάμερες και stories στα ΜΚΔ, να επιβλέψει αν κάτι δουλεύει, παραδίδεται, γίνεται με τις προδιαγραφές που συμφωνήθηκαν ή και να τα χώνει ακόμη για αυτό, όπως ο Καραμανλής.
Τέλος, για την κυβέρνηση Χριστοδουλίδη δεν υπάρχει δικαιολογία –ως προς την περίοδο χάριτος– σε σχέση με τα έργα που κληρονομήθηκαν από την κυβέρνηση Αναστασιάδη, της οποίας ο νυν πρόεδρος υπήρξε κορυφαίο στέλεχος. Και πολλά από εκείνα τα έργα τείνουν να μη γίνουν ή μετατρέπονται σε σοβαρά –ακόμη και από την EPPO– υπό διερεύνηση σκάνδαλα. Καλό να το θυμόμαστε όλοι.
Twitter: @JohnPikpas