Του Παύλου Ξανθούλη
«Από το 1990 έως το 2016 ο ρυθμός μείωσης της δασικής κάλυψης του πλανήτη, ανήλθε σε περίπου 800 γήπεδα ποδοσφαίρου την ημέρα», με αποτέλεσμα την απώλεια 420 εκατομμυρίων εκταρίων δάσους μέσα σε 30 χρόνια (1990-2020). Τα στοιχεία αυτά που αποτυπώνουν το μέγεθος του προβλήματος αποψίλωσης των δασών ανήκουν στην Κομισιόν, ενώ η Green peace σημειώνει ότι κάθε δύο δευτερόλεπτα ο πλανήτης καταγράφει απώλεια δασικής έκτασης ίσης μ’ ένα γήπεδο ποδοσφαίρου. Σύμφωνα μάλιστα με τις Βρυξέλλες, εάν αναλογιστούμε ότι «τα δάση παράγουν οξυγόνο και καθαρίζουν τον αέρα», τότε γίνεται εύκολα κατανοητό ότι «έχουν καίρια σημασία για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, δεδομένου ότι απορροφούν έως και το 30 % των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου». Επίσης, τα δάση σύμφωνα με την Κομισιόν είναι εξίσου σημαντικά για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, καθώς «οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που συνδέονται με την αποψίλωση των δασών αποτελούν τη δεύτερη σοβαρότερη αιτία της κλιματικής αλλαγής».
Υπό το φως αυτών των δεδομένων, οι Βρυξέλλες προωθούν νέα νομοθεσία, η οποία θα διασφαλίζει ότι «τα προϊόντα που αγοράζουν, χρησιμοποιούν και καταναλώνουν οι πολίτες της Ε.Ε., στην ευρωπαϊκή αγορά, δεν συμβάλλουν στην παγκόσμια αποψίλωση και υποβάθμιση των δασών». Δηλαδή, τα προϊόντα αυτά θα κυκλοφορούν στην ευρωπαϊκή αγορά υπό την αίρεση ότι δεν παρήχθησαν με τρόπο ώστε να συμβάλλουν στην καταστροφή της φύσης. Ποια είναι αυτά τα προϊόντα; Αναφέρονται μεταξύ άλλων: «Σόγια, βοδινό κρέας, φοινικέλαιο (το πιο ευρέως διαδεδομένο βρώσιμο λάδι στον κόσμο που βρίσκεται σε προϊόντα από μαργαρίνη μέχρι σαπούνι), ξυλεία, κακάο και καφές. Ο κανονισμός που προωθεί η Κομισιόν «θεσπίζει μάλιστα αναγκαστικούς κανόνες δέουσας επιμέλειας για τις εταιρείες που επιθυμούν να διαθέσουν τα εν λόγω βασικά προϊόντα στην αγορά της Ε.Ε., ώστε να διασφαλιστεί ότι μόνο νόμιμα προϊόντα και προϊόντα μηδενικής αποψίλωσης επιτρέπονται στην αγορά της Ε.Ε.». Στο πλαίσιο αυτό, η Κομισιόν θα χρησιμοποιήσει σύστημα συγκριτικής αξιολόγησης των χωρών και του επιπέδου κινδύνου αποψίλωσης και υποβάθμισης των δασών που προκαλείται από τα βασικά προϊόντα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού.
Έχοντας όλα αυτά υπόψη και με δεδομένο ότι όλα τα κράτη-μέλη θα τεθούν υπό αξιολόγηση, περιλαμβανομένης και της Κύπρου, εύλογα μπορεί κάποιος να διερωτηθεί ποια είναι η πολιτική θέση της κυβέρνησης και ποια των κυπριακών κομμάτων, περιλαμβανομένων και των Οικολόγων; Και γιατί το ζήτημα αυτό, το οποίο αφορά στις κλιματικές αλλαγές από τις οποίες υποφέρει η Κύπρος απουσιάζει από την πολιτική ατζέντα;
Την ίδια ώρα που η πολιτειακή και πολιτική μας ηγεσία κάνουν μεσάνυχτα, ακτιβιστές σε 14 άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε., διαδηλώνουν υπογραμμίζοντας τον ανησυχητικό ρυθμό της απώλειας δασών. Σύμφωνα με την Green peace, οι ακτιβιστές στις εν λόγω 14 χώρες, απαίτησαν από τους υπουργούς όλων των κρατών-μελών στις οποίες περιλαμβάνεται και η Κύπρος, να ενισχύσουν ακόμη περισσότερο τον επικείμενο νόμο της Ε.Ε. κατά της αποψίλωσης. Ο συνασπισμός περιβαλλοντικών οργανώσεων μάλιστα, #Together4Forests κάλεσε τις εθνικές κυβερνήσεις να περιορίσουν τη συμβολή της Ε.Ε. στην καταστροφή των δασών και των οικοσυστημάτων και στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενόψει της συνάντησης των υπουργών Περιβάλλοντος στις Βρυξέλλες, στις 17 Μαρτίου, για να συζητήσουν την πρόταση της Κομισιόν.
Θα ανέμενε κανείς ότι το ζήτημα της αποψίλωσης των δασών και οι συνέπειές της, στις κλιματικές αλλαγές, θα οδηγούσαν την πολιτειακή και πολιτική ηγεσία της Κύπρου σε μια διεξοδική συζήτηση και προετοιμασία. Γιατί επιπτώσεις θα υπάρξουν, καθώς τα προϊόντα που θα διατίθενται πλέον στην αγορά θα καταγράψουν σημαντική αύξηση τιμών, όπως ακριβώς έγινε και στην περίπτωση της εισαγωγής ξυλείας (timber regulation) στη βάση της οποίας όλοι πρέπει πλέον να αγοράζουμε ξύλο που έχει υλοτομηθεί νόμιμα. Όλα αυτά βέβαια είναι ψιλά γράμματα για την πολιτειακή και πολιτική μας ηγεσία. Άλλωστε είμαστε μακριά από την υπόλοιπη Ευρώπη και τι μας νοιάζει εάν κάθε μέρα χάνουμε δασική έκταση ίση με 800 γήπεδα ποδοσφαίρου. Δικά μας είναι; Αυτή είναι δυστυχώς η λογική που επικρατεί σε όλα τα μείζονα ζητήματα, για τα οποία η Κύπρος επιλέγει να είναι ουραγός των εξελίξεων. Ντροπή.
Σημείωση: Το Τμήμα Δασών παρακολουθεί το θέμα της αποψίλωσης και συμμετέχει στις συζητήσεις στην Ε.Ε. Την πολιτική ατζέντα του τόπου όμως δεν την καθορίζει ούτε το Τμήμα Δασών, ούτε δυστυχώς τα μείζονα προβλήματα που απασχολούν τον υπόλοιπο πλανήτη. Την καθορίζουν τα συμφέροντα και τα παιγνίδια των πολιτικών κομμάτων.
