Του Παύλου Ξανθούλη
Η σωτηρία στην ορθόδοξη χριστιανική θρησκεία έχει ως αφετηρία τη μετάνοια, το βάπτισμα και τη λήψη των δωρεών του Αγίου Πνεύματος, διά του χρίσματος. Ο καθένας μας βεβαίως εκλαμβάνει διαφορετικά τη δική του σωτηρία, αλλά πιθανολογώ ότι όλοι συμφωνούμε με τους στίχους της Νικολακοπούλου –όπως εξαιρετικά έχουν ερμηνευθεί από την Πρωτοψάλτη– ότι «η σωτηρία της ψυχής είναι πολύ μεγάλο πράγμα».
Πώς όμως κάποιος οδηγείται στη σωτηρία; Στην προσωπική ζωή, η σωτηρία της ψυχής αποτέλεσε αντικείμενο συζήτησης αρκετών ψυχοθεραπευτών, περιλαμβανομένων του αγαπημένου Χόρχε Μπουκάι, ως επίσης και του Ίρβιν Γιάλομ. Στην πολιτική ζωή, όμως, η σωτηρία κινείται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο. Προφανέστατα δεν εστιάζεται στην ψυχή, αλλά σε διάφορα άλλα είδη σωτηρίας, όπως ενός πολιτικού σχεδιασμού, ενός πολιτικού σχήματος, μιας οικονομίας, μιας κυβέρνησης ή ακόμη και στη σωτηρία ενός προέδρου. Στην περίπτωση λοιπόν του δικού μας προέδρου, του νεοεκλεγέντος, Νίκου Χριστοδουλίδη, «απαιτήθηκε σωτηρία», η οποία φαίνεται τελικά να προέκυψε, από φίλια χείλη. Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, που επέλεξε την Αναστασία Παπαδοπούλου στο υπουργείο Δικαιοσύνης, επεδίωξε στη συνέχεια να «σωθεί» από την ίδια τη δική του επιλογή. Και η σωτήρια κίνηση εκδηλώθηκε από τον Μάριο Καρογιάν, ο οποίος πρόταξε «βέτο» στην προφανώς φαινομενική επιλογή της Αναστασίας Παπαδοπούλου στο υπουργείο Δικαιοσύνης. Ως αποτέλεσμα, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε στον κ. Καρογιάν «με έσωσες» (εφημερίδα Πολίτης).
Κάτι που, όπως επιβεβαιώσαμε, ισχύει. Και έτσι λοιπόν κατά την κρίση του νέου προέδρου επήλθε η «σωτηρία» του. Με τρεις συνέπειες: Πρώτον, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης αισθάνεται προφανώς να έχει «σωθεί» από τη «σωτήρια» κίνηση του προέδρου της ΔΗΠΑ. Δεύτερον, ο κ. Καρογιάν, αφού «έσωσε» τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, δικαιωματικά μπορεί πλέον –εάν το επιθυμεί– να ονομάζεται εκτός από Μάριος και «Σωτήρης». Και να γιορτάζει –εάν θέλει– και στις 6 Αυγούστου. Του Σωτήρος, δηλαδή. Και τρίτον, η Αναστασία Παπαδοπούλου, μια προσωπικότητα αυτόφωτη, με κοινωνική δράση και ανθρώπινη προσέγγιση, που θα μπορούσε να βάλει τάξη στις φυλακές και στην αστυνομία, έμεινε εκτός κυβέρνησης.
Γιατί όμως ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης επέλεξε να σωθεί από την Αναστασία Παπαδοπούλου, την οποία ο ίδιος είχε επιλέξει; Τι είναι αυτό που πραγματικά τον ώθησε να αισθάνεται ανακουφισμένος και να διαμηνύει προς τον Μάριο Καρογιάν, ότι το βέτο του προέδρου της ΔΗΠΑ, τον «έσωσε»;
Αν και κάποιες σκέψεις περνάνε από το μυαλό μου, θεωρώ ότι είναι ακόμη πολύ νωρίς για μια γενική αποδόμηση της κατάστασης και λέω να την αποφύγω. Δεν θα αποφύγω όμως μια πολύ απλή διαπίστωση. Ότι η «σωτηρία» του Νίκου Χριστοδουλίδη επήλθε διά αντιπροσώπου. Καθώς ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν τόλμησε να φρενάρει ο ίδιος τον διορισμό της κ. Παπαδοπούλου στο υπουργείο Δικαιοσύνης και κρύφτηκε πίσω από τον πρόεδρο της ΔΗΠΑ, ο οποίος «έκανε τη δουλειά» εκ μέρους του Προέδρου Χριστοδουλίδη, για να του εξασφαλίσει τη «σωτηρία» του. Στην περίπτωση λοιπόν του Νίκου Χριστοδουλίδη, ο χρησμός του Μαντείου των Δελφών, «ο σώζων εαυτόν σωθήτω» 480 π.Χ., χάνει τον αυστηρά προσωπικό του χαρακτήρα το 2023 και μεταφέρεται στο πρόσωπο του κ. Καρογιάν. Και δεν ξέρω πραγματικά ποιο είναι το χειρότερο. Να τρέχεις μόνος σου πριν από δυόμισι χιλιάδες χρόνια για να σωθείς από τους Πέρσες; Ή να εναποθέτεις τις ελπίδες σου για σωτηρία στον πρόεδρο της ΔΗΠΑ δυόμισι χιλιάδες χρόνια μετά τον χρησμό του Μαντείου των Δελφών;
Σε κάθε περίπτωση, η νέα κυβέρνηση, υπό τον Νίκο Χριστοδουλίδη, απαίτησε «σωτήρες» από την πρώτη μάλιστα πράξη της σύστασής της. Σωτήρες, όπως ο κ. Καρογιάν ή/και όπως ο κ. Μαρίνος Σιζόπουλος που άσκησε «βέτο» στην επιλογή Γιασεμίδη.
Είναι βεβαίως δικαίωμα του νέου προέδρου να επιφυλάσσει το είδος της σωτηρίας που επιθυμεί για τον ίδιο και την κυβέρνησή του. Και όσοι δεν πιστεύουμε στις πρακτικές που ακολουθήθηκαν, έχουμε την αντίστοιχη υποχρέωση της κριτικής, που απορρέει μέσα από τη δική μας θεώρηση. «Σωτηρία θα πει να λυτρωθείς από όλους τους σωτήρες· αυτή ’ναι η ανώτατη λευτεριά, η πιο αψηλή, όπου με δυσκολία αναπνέει ο άνθρωπος. Αντέχεις;». Αυτό λοιπόν είναι το βαρύ νόημα της «σωτηρίας» και μαζί και το εξίσου βαρύ νόημα του ερωτηματικού που εγείρει ο Νίκος Καζαντζάκης στο βιβλίο του «Αναφορά στον Γκρέκο». Το οποίο πιθανολογώ ότι περιλαμβάνεται στις έξι χιλιάδες βιβλία, που όπως είπε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, έχει στη βιβλιοθήκη του.
