Του Παύλου Ξανθούλη
Η πορεία ήταν προδιαγεγραμμένη. Και γι’ αυτό είχαμε πολλές φορές επισημάνει ότι η προσπάθεια του προέδρου Χριστοδουλίδη να διασυνδέσει τα ευρωτουρκικά ντοσιέ με την επίλυση του Κυπριακού, δεν είχε πιθανότητες επιτυχίας. Για δύο λόγους. Αφενός, γιατί τα Συμπεράσματα της Ε.Ε., τα οποία προσυπέγραψαν μέχρι σήμερα όλες οι κυπριακές κυβερνήσεις, ουδέποτε προέβαιναν σε διασύνδεση των τουρκικών επιδιώξεων εντός της Ε.Ε., με την επίλυση του Κυπριακού. Και αφετέρου, γιατί το διεθνές περιβάλλον και τα συμφέροντα της Γερμανίας, που κινεί πρόσωπα και πράγματα στην Ε.Ε., δεν ευνοούν αυτό που είχε κάνει σημαία ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης. Και πριν, αλλά και μετά την εκλογή του.
Και έτσι αισίως φτάσαμε στο διά ταύτα, στην πολυδιαφημιζόμενη έκθεση Μπορέλ/Κομισιόν, για το «μακρόπνοο» μέλλον των ευρωτουρκικών σχέσεων. Η έκθεση είναι τυπικά ορθή σε όλα τα κυπρογενή ζητήματα και υποδεικνύει την ανάγκη λύσης του Κυπριακού στη βάση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας, καλώντας την Τουρκία να ευθυγραμμιστεί. Αυτό λοιπόν είναι το face saving της έκθεσης Μπορέλ/Κομισιόν που «προσφέρει» την ευκαιρία στη Λευκωσία να σώσει το γόητρό της, να κρατήσει μόνο τις τυπικά ορθές αναφορές και να τις πλασάρει για εσωτερική κατανάλωση, πανηγυρίζοντας ότι εξασφάλισε τον ουρανό με τ’ άστρα.
Ωστόσο, την ίδια ώρα, εάν κάποιος διαβάσει τις 17 σελίδες της έκθεσης Μπορέλ/Κομισιόν θα διαπιστώσει ότι όλα αυτά τα θετικά που λέει για το Κυπριακό είναι απλώς διακοσμητικές αναφορές, πλήρως αποκομμένες από τα δώρα που απλόχερα προτείνεται να δοθούν προς την Άγκυρα, σε επτά πυλώνες. Διότι, κανένα από αυτά τα δώρα δεν προσφέρεται υπό την προϋπόθεση λύσης του Κυπριακού. Αντίθετα, η «σύσταση» για παροχή των ευρωδώρων προς την Τουρκία είναι πλήρως απαλλαγμένη από τη λύση του κυπριακού προβλήματος.
Η μοναδική διασύνδεση που επιχειρείται αφορά στην αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης της Τουρκίας και εξαντλείται σε ένα «ευνοϊκό κλίμα» για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων. Με άλλα λόγια, το έγγραφο Μπορέλ/Κομισιόν περιορίζει την ευθύνη της Τουρκίας σε ένα ευνοϊκό κλίμα επανέναρξης της διαδικασίας και δεν προεκτείνει την τουρκική υποχρέωση στη λύση του Κυπριακού, αυτή καθεαυτή, όπως ζητούσε η Λευκωσία. Με ένα λοιπόν «ευνοϊκό κλίμα» απλώς για την επανέναρξη συνομιλιών στο Κυπριακό, ο κ. Μπορέλ και η Κομισιόν, θεωρούν ότι «ξεμπερδεύουν» και προτείνουν να αναβαθμιστεί η Τελωνειακή Ένωση της Τουρκίας, κάτι που θα υπερδιπλασιάσει τον υφιστάμενο ευρωτουρκικό όγκο εμπορικών συναλλαγών και θα τον οδηγήσει σε επίπεδα 320 δισεκατομμυρίων ευρώ, ετησίως!
Ο πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης, που θα εκπροσωπήσει την Κύπρο στη Σύνοδο Κορυφής, κατά τη συζήτηση του εγγράφου Μπορέλ/Κομισιόν (14-15 Δεκεμβρίου), είχε αποστείλει μία ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα επιστολή προς τον συγγραφέα της έκθεσης, ύπατο εκπρόσωπο Γιοσέπ Μπορέλ, την οποία γνωρίζει η «Κ». Στην εν λόγω επιστολή, ημερομηνίας 4 Δεκεμβρίου 2019, που σήμερα καθίσταται επίκαιρη, ο κ. Χριστοδουλίδης είχε επισημάνει μεταξύ άλλων προς τον κ. Μπορέλ, ότι «το Συμβούλιο, σε πλήρη αλληλεγγύη προς την Κύπρο, αποφάσισε τον Ιούλιο 2019 επί μιας σειράς μέτρων, περιλαμβανομένων της αναστολής των διαπραγματεύσεων επί της Περιεκτικής Αεροπορικής Συμφωνίας Ε.Ε.-Τουρκίας και αποφάσισε να μην πραγματοποιήσει το Συμβούλιο Σύνδεσης ή περαιτέρω συναντήσεις των υψηλών πολιτικών διαλόγων Ε.Ε.-Τουρκίας». Επιπλέον, ο κ. Χριστοδουλίδης είχε υπογραμμίσει ότι «η πρόταση της Κομισιόν να μειώσει την προενταξιακή βοήθεια προς την Τουρκία για το 2020 υιοθετήθηκε και κλήθηκε η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων να αξιολογήσει την παροχή δανείων προς την Τουρκία...».
Όλα αυτά που είχαν παγώσει το 2019 και είχε επισημάνει ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης στην επιστολή του, ζητείται σήμερα από τον αποδέκτη της επιστολής, Γιοσέπ Μπορέλ και συγγραφέα της έκθεσης, να ξεπαγώσουν προς όφελος της Τουρκίας. Ένα προς ένα. Και η Περιεκτική Αεροπορική Συμφωνία και η παροχή δανείων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και οι υψηλοί πολιτικοί διάλογοι και το Συμβούλιο Σύνδεσης, παράλληλα με τη δρομολόγηση αναβάθμισης της Τελωνειακής Ένωσης της Τουρκίας.
Ζητείται, σύμφωνα με το έγγραφο Μπορέλ/Κομισιόν, να δρομολογηθούν χωρίς καμιά διασύνδεση με την επίλυση του Κυπριακού. Και με τη σύμφωνο μάλιστα γνώμη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στην οποία προσφέρεται το face saving κάποιων τυπικά ορθών αναφορών της έκθεσης Μπορέλ, αλλά της ζητείται να αυτοαναιρεθεί και στη Σύνοδο Κορυφής στις 14-15 Δεκεμβρίου, να κάνει προεδρική κωλοτούμπα και να συναινέσει διά χειρός Χριστοδουλίδη στην υιοθέτηση μιας πρότασης που προσφέρει απλόχερα δώρα προς την Τουρκία, απαλλάσσοντάς την από τη λύση του κυπριακού προβλήματος. Η κυβέρνηση διατηρεί βεβαίως το δικαίωμα της επιλογής.
