Του Παύλου Ξανθούλη
Εάν το Φόρεϊν Όφις προκήρυσσε εξετάσεις αναφορικά με τις βρετανικές θέσεις στο Κυπριακό και στο ζήτημα των ΜΟΕ, ο ειδικός αντιπρόσωπος γ.γ. του ΟΗΕ, κ. Κόλιν Στιούαρτ, θα έπαιρνε άριστα. Όπως πληροφορείται η «Κ», ο κ. Στιούαρτ όχι μόνο γνωρίζει τις βρετανικές θέσεις «απ’ έξω και ανακατωτά», αλλά τις προωθεί και τις παπαγαλίζει σε τέτοιο βαθμό, ώστε προκάλεσε ήδη την αντίδραση τόσο της κυβέρνησης, όσο και του ΔΗΚΟ.
Οι ίδιες πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι κατά τις επαφές του ο κ. Κόλιν Στιούαρτ, μετέφερε «καρμπόν» τα όσα είχε επιχειρήσει να «εισηγηθεί» στη Λευκωσία πριν από μερικές εβδομάδες ο εκπρόσωπος του Φόρειν Όφις κ. Ajay Sharma. Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Στιούαρτ συνέστησε προς τη Λευκωσία, όπως η ελληνοκυπριακή πλευρά βοηθήσει τους Τουρκοκυπρίους λόγω της δύσκολης οικονομικής κατάστασης στην οποία έχουν περιέλθει. Υιοθέτησε εν πολλοίς το αφήγημα περί της λεγόμενης «απομόνωσης» των Τουρκοκυπρίων και εισηγήθηκε όπως η ελληνοκυπριακή πλευρά λειτουργήσει υποστηρικτικά προς την κατεύθυνση «άρσης» της. Όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, ο Κόλιν Στιούαρτ ζήτησε μάλιστα από την κυπριακή κυβέρνηση να ανάψει πράσινο φως στη λειτουργία και συνεπώς στη νομιμοποίηση του «αεροδρομίου» Τύμπου, ως επίσης και του λιμανιού της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου. Και σε αντάλλαγμα, όπως είπε ο κ. Στιούαρτ, «ίσως» οι Τουρκοκύπριοι μπορέσουν να ξανακοιτάξουν το ζήτημα της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας. Με άλλα λόγια, ο ειδικός αντιπρόσωπος του γ.γ. ΟΗΕ κάλεσε τη Λευκωσία, (όπως ακριβώς έκανε και το Φόρεϊν όφις) να «καταπιεί» το ζήτημα επιστροφής της Αμμοχώστου και «να τα δώσει όλα» στην τουρκική πλευρά, χωρίς κανένα αντάλλαγμα, αναμένοντας μια ενδεχόμενη και συνεπώς αβέβαιη χειρονομία από την Άγκυρα. Που πιθανότατα δεν θα έρθει ποτέ. Οι πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι οι «βρετανικές συστάσεις» του Κόλιν Στιούαρτ προς τη Λευκωσία έγιναν και στο πλαίσιο συνάντησης, στα μέσα Μαρτίου με τον ΥΠΕΞ Γιαννάκη Κασουλίδη, ο οποίος αντέδρασε έντονα. Ο κ. Κασουλίδης, σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πληροφορίες, ξεκαθάρισε ότι χωρίς επιστροφή της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου δεν υπάρχει κανένα θέμα προς συζήτηση και ότι «δεν είμαστε ανόητοι να πέσουμε σε μια τέτοια παγίδα», απορρίπτοντας ουσιαστικά τις βρετανόφερτες εισηγήσεις του Κόλιν Στιούαρτ.
Συναφείς πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι τα ίδια και χειρότερα έγιναν και στην πρόσφατη συνάντηση του Κόλιν Στιούαρτ με αντιπροσωπεία του ΔΗΚΟ (Νικόλα Παπαδόπουλο, Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, Χρύση Παντελίδη). Ο ειδικός αντιπρόσωπος του γ.γ. ΟΗΕ επέκρινε τη Λευκωσία ότι δεν εφαρμόζει τον Κανονισμό της Πράσινης Γραμμής, κάτι που όπως υποστήριξε λειτουργεί εις βάρος των Τουρκοκυπρίων, επικαλούμενος και τις ετήσιες εκθέσεις της Ε.Ε. Ισχυρίστηκε επίσης ότι η τοποθέτηση των Τουρκοκυπρίων για δύο κράτη είναι απλώς «θέση και όχι στόχος», υποστηρίζοντας ακόμη ότι είναι απόρροια της απόρριψης προτάσεων που είχε κάνει παλαιότερα η τουρκοκυπριακή πλευρά προς την ελληνοκυπριακή πλευρά, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πληροφορίες, ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ Νικόλας Παπαδόπουλος «σήκωσε το γάντι» και απάντησε σε έντονο ύφος στα όσα ανέφερε ο κ. Στιούαρτ. Ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ επεσήμανε, μεταξύ άλλων, προς τον κ. Στιούαρτ ότι τα Ηνωμένα Έθνη οφείλουν να πάρουν συγκεκριμένη θέση γύρω από τις απαράδεκτες τουρκικές προτάσεις για δύο κράτη, διατυπώνοντας παράλληλα την έντονη διαφωνία και αντίδραση του ΔΗΚΟ επί της τοποθέτησης Γκουτέρες, περί «τετραγωνισμού του κύκλου». Μέσω της οποίας ο γ.γ. του ΟΗΕ αποδέχθηκε ουσιαστικά να υπαναχωρήσει από τους όρους εντολής του και να αναζητήσει μια διευθέτηση στο Κυπριακό που θα κινείται μεταξύ ΔΔΟ και δύο κρατών, ικανοποιώντας την Άγκυρα και το ψευδοκράτος.
Αυτό που γενικώς ξενίζει σε σχέση με τον Κόλιν Στιούαρτ είναι η μεγάλη άνεση που επιδεικνύει στη διατύπωση θέσεων και «ιδεών» που όχι απλώς δεν έχουν καμιά σχέση με τον ρόλο που οφείλει να διαδραματίζει ως έντιμος διαμεσολαβητής, αλλά βρίσκονται στα όρια του θράσους και συνεπώς προκαλούν εύλογα ερωτηματικά. Κάποια στιγμή θα πρέπει να κατανοήσει ότι δεν είναι Βρετανός διπλωμάτης, αλλά ειδικός αντιπρόσωπος του γ.γ. του ΟΗΕ και ως τέτοιος δεν νοείται να παπαγαλίζει ιδέες του Φόρεϊν Όφις και να τις προωθεί εις βάρος της ελληνοκυπριακής πλευράς, ανεξαρτήτως της όποιας φιλικής σχέσης ενδεχομένως έχει με το Λονδίνο ή με την Άγκυρα.