Του Γιώργου Κακούρη
Στη δεξίωση για την έναρξη της νέας «σεζόν» στις Βρυξέλλες, που οργάνωσε η Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στην ΕΕ, το κλίμα ήταν ιδιαίτερο. Στο ίδιο δωμάτιο βρίσκονταν ο απερχόμενος Έλληνας Επίτροπος, Μ. Σχοινάς, ο προτεινόμενος Επίτροπος, Α. Τζιτζικώστας, και αρκετοί από τους νέους ευρωβουλευτές της χώρας, από τον Ν. Αναδιώτη και τον Γ. Αυτιά μέχρι την Ε. Μελέτη και τον Φ. Μπελέρι.
Ως ο μόνος κυπριακής καταγωγής δημοσιογράφος, ήμουν σε έναν παράλληλο κόσμο από τους υπόλοιπους παρόντες ελληνόφωνους συναδέλφους. Γιατί κάθε λίγο δεχόμουν την ερώτηση τι ακριβώς συμβαίνει με το καλώδιο. Δεν είμαι ειδικός ούτε είχα έξτρα πληροφόρηση. Όμως αυτό σκέφτονταν Έλληνες διπλωμάτες όταν συναντούσαν Κύπριο, την ώρα που στη Λευκωσία βρισκόταν σε εξέλιξη η κρίσιμη συνάντηση για τον Great Sea Interconnector (the artist formerly known as EuroAsia Inerconnector).
Έπιασα τον εαυτό μου να εξηγεί πως, από όσα καταλαβαίνω, για να είχε βρεθεί στις αρχές του μήνα φόρμουλα ώστε να αντληθούν από το Ταμείο Ρύπων τα χρήματα για συμμετοχή της Κύπρου στον GSI, το κυπριακό κράτος αντιλαμβάνεται πως το έργο είναι μακροπρόθεσμα προς το συμφέρον των καταναλωτών (με την προοπτική για μείωση των τιμών ενέργειας να αποτελεί ένα ορατό παραδοτέο για την κυβέρνηση Χριστοδουλίδη).
Οι περιπέτειες του προηγούμενου φορέα υλοποίησης του έργου, η εμπλοκή πρώην υπουργών της κυβέρνησης Αναστασιάδη που επέμεναν φορτικά στη συμμετοχή του κράτους όταν η κατάσταση δεν ήταν ακόμα ώριμη, όπως φέρεται να έκανε ο Ιωνάς Νικολάου, ο κίνδυνος το κόστος να κατέληγε δυσανάλογα στους καταναλωτές, ήταν βάσιμοι λόγοι για να είναι προσεκτική η κυβέρνηση. Ώστε να μη χρεωθεί ακόμα ένα εν δυνάμει σκάνδαλο από τη διακυβέρνηση του «πατέρα του βασιλέα».
Το λάθος ήταν το ότι δεν λήφθηκαν αποφάσεις από την πρώτη στιγμή που ο φορέας υλοποίησης άλλαξε χέρια και δημιουργήθηκαν οι δυνατότητες για αναβίωση του έργου, οδηγώντας ένα έργο στο οποίο η χώρα μας είχε κεντρικό ρόλο να γίνεται περιουσία του ΑΔΜΗΕ.
Δημιουργώντας μια κακή εικόνα που ταΐζει και εντείνει και την υπεροψία που κάποτε εκφράζεται στην Ελλάδα έναντι της Κύπρου, ιδιαίτερα σε σχέση με τη σημερινή κυβέρνηση. Από εκεί και πέρα, αυτό για το οποίο ήμουν απόλυτα βέβαιος, ήταν πως τα όσα λέγονται δημόσια, είτε για εξάρτηση από την Ελλάδα, είτε για εξάρτηση από την ΕΕ, είτε για τον κακό ρόλο των ΗΠΑ που στήριξαν το έργο, ακόμα και για το ενδεχόμενο η… Τουρκία να βάλει φρένο στο έργο και να το χρεωθούμε όλοι εμείς, αποτελούν προτάξεις για πολιτικούς που θέλουν να καλύψουν άλλα κίνητρα. Και υιοθετούνται εύκολα από την κοινή γνώμη και τους σχολιαστές της.
Τα κίνητρα είναι είτε πολιτικά, γιατί το έργο ξεκίνησε επί της προηγούμενης κυβέρνησης και μια φράξια του πάλαι ποτέ κυβερνώντος κόμματος που βρίσκεται περισσότερο εκτός νυμφώνος και από το επίσημο (αντιπολιτευόμενο) κόμμα, είτε οικονομικά γιατί το καλώδιο θα φέρει ανταγωνισμό στους παραγωγούς ανανεώσιμης ενέργειας και στους παραγωγούς ηλεκτρισμού.
Το κλειδί λοιπόν δεν ήταν στην Τουρκία, η οποία είναι πάντα μια καλή δικαιολογία, αλλά στους χειρισμούς στη Λευκωσία, από όλες τις φατρίες της τάξης που άρχει που τάσσονται υπέρ ή κατά του έργου. Για να είναι, και να θεωρείται σοβαρή (μεταξύ άλλων από την ΕΕ που βλέπει την επένδυσή της στο Βασιλικό να βυθίζεται στα σκάνδαλα, και το καλώδιο να μην προχωρά λόγω κακών χειρισμών), θα έπρεπε η κυβέρνηση να ξεκαθαρίσει από την αρχή τις προθέσεις της για προβληματικά έργα που εκκρεμούν από τους προηγούμενους. Προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση.
Γιατί οι τάτσες των τέως δεν φεύγουν επειδή είπαμε πως θα τις καθαρίσουμε, και δεν καθαρίζουν αμέσως –θέλουν προσπάθεια, επιμονή και διάρκεια.
Υ.Γ.: Η μόνη αντίρρηση στο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης που έχει μια πολιτική βάση, και όχι συμφέροντα πολιτικών, είναι το αν η μελλοντική επέκτασή του καλωδίου με το Ισραήλ είναι μια ηθικά θεμιτή προοπτική δεδομένων των εγκλημάτων πολέμου που διαπράττει σήμερα η χώρα. Αυτή η συζήτηση εντάσσεται βέβαια σε ένα ευρύτερο πλαίσιο για το πόσο συνάδουν οι αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας (και της ΕΕ) με τα συμφέροντά της, και αν ένας πιο χρήσιμος για τον κόσμο, και για το Ισραήλ, φίλος του Ισραήλ θα ήταν αυτός που αναμένει από αυτό να περνά πάνω από τον πήχη της παγκόσμιας ομάδας των δημοκρατιών στην οποία θέλει να ανήκει.
ykakouris@gmail.com