Του Γιώργου Κακούρη
Οι Ολυμπιακοί τελειώνουν, και πέρα από τη χαρά για τις αποδόσεις και τις νίκες Κύπριων αθλητών, μένει μια πικρή γεύση για όσους ξεγελάστηκαν από την ακροδεξιά καμπάνια που βλέπει woke ατζέντες παντού, και όσους απειλούνται αδίκως από το δικαίωμα άλλων ανθρώπων να μη ζουν στο περιθώριο. Μια πικρή γεύση που θυμίζει πόσο ευάλωτοι είμαστε ως κοινωνία στον συντηρητισμό.
Οι Κύπριοι είμαστε ευάλωτοι και στην ψευδή και παραπλανητική πληροφόρηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που μας μοιράζουν σε υπέρ και κατά, σε οπαδούς απόλυτων θέσεων στη βάση πολλές φορές δανεικών απόψεων από κόντρες σε άλλες χώρες που αναπαράγονται στο διαδίκτυο, ή στη βάση του ποιος θεωρούμε είναι ο εχθρός στο κόμμα μας, την ομάδα μας, την ταυτότητά μας. Το είδαμε και πιο πρόσφατα, στις ψευδείς ειδήσεις που μας φέρουν εμπλεκόμενους στον πόλεμο στη Γάζα, και επισκιάζουν την όποια πραγματική συζήτηση που μπορεί να γίνει για τις σχέσεις μας με μια ισραηλινή κυβέρνηση που κατηγορείται πλέον για εγκλήματα πολέμου.
Η συζήτηση στο διαδίκτυο για την τελετή έναρξης των Ολυμπιακών έγινε με βάση το θυμικό και τον φόβο. Η αφορμή ήταν ένα και μόνο κομμάτι του σόου, όπου drag queens συμμετείχαν μαζί με πολλούς άλλους σε μια αναπαράσταση γλεντιού θεών της αρχαίας Ελλάδας και της Ρώμης. Κάποιους ενόχλησε και το βίντεο για τη γαλλική λογοτεχνία και την ερωτική της διάσταση, βίντεο λιγότερο ερωτικό και περισσότερο παιχνιδιάρικο, με μια παραπομπή στο τέλος σε έναν πιο ελεύθερο έρωτα τον οποίο οι Γάλλοι έκαναν δικό τους brand ονομάζοντάς το ménage à trois.
Από εκεί και πέρα μπαίνουμε στη ζώνη του λυκόφωτος, και στις θεωρίες συνωμοσίας που είδαν τον θάνατο στην αναπαράσταση της γαλλορωμαϊκής θεάς Σεκουάνα να καλπάζει πάνω από τον ποταμό στον οποίο έδωσε το όνομά της, και είδαν πεντάλφες και σατανισμούς στην τελετή.
Αυτά τα τερατώδη όμως δεν αφορούν πολλούς. Η αντίδραση που στην Κύπρο ήταν πιο μαζική αφορούσε τη συμπερίληψη στην τελετή προσώπων που δεν είναι όπως την πλειοψηφία (όπως τις drag performers), τα ψέματα περί βλάσφημης απεικόνισης του Μυστικού Δείπνου, τη συμμετοχή της Γαλλίδας με καταγωγή από το Μάλι τραγουδίστριας Άγια Νακαμούρα, και –κυρίως– το ακραίο μίσος και χλευασμό που δέχθηκε η Αλγερινή μποξέρ Ιμανέ Κελίφ.
Πολλοί έπεσαν στην παγίδα να ξεσαλώσουν στα σχόλια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μιλώντας για άντρες που απειλούν τις γυναίκες αθλήτριες, καταπίνοντας το αφήγημα που ήθελε την κα Κελίφ να ήταν τρανς. Μετά από μία εβδομάδα κατά την οποία όλοι ήμασταν ειδικοί σε θέματα ιστορίας του Ολυμπισμού και ιστορίας της τέχνης, γίναμε ειδικοί σε θέματα βιολογίας του αθλητισμού. Από αντίδραση, πολλοί που θέλησαν να διαφωνήσουν υιοθέτησαν το αφήγημα πως επρόκειτο για τρανς γυναίκα, κάτι που αρχικά έκανα κι εγώ. Πριν τα γεγονότα μού υπενθυμίσουν ότι όταν δεν είσαι σίγουρος, καλύτερα να μη μιλάς. Για να μην παρεξηγούμαι, το μίσος και ο χλευασμός προς ένα άτομο είναι πάντα η ηθικά λάθος στάση. Δεν δικαιολογείσαι να μειώνεις την ανθρώπινη υπόσταση του άλλου, ακόμα και να νιώθεις πως απειλείται η θρησκεία σου (που δεν απειλείται) η οικογένεια (δεν απειλείται). Ειδικά από τα τρανς άτομα που είναι ένας μικρός αριθμός μέσα στον ευρύτερο πληθυσμό.
Το κύριο πρόβλημα είμαστε όλοι εμείς που αγόμαστε και φερόμαστε από τους ανέμους των αλγορίθμων των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, που είναι προγραμματισμένοι να μας δείχνουν αυτό που θα μας εκνευρίσει περισσότερο ώστε να «διαδράσουμε», να φέρουμε κίνηση και να παράγουμε δεδομένα για πώληση στους διαφημιστές. Και εμάς που αγόμαστε και φερόμαστε από τις πολιτικές δυνάμεις που ταΐζουν τον μηχανισμό αυτό με ακραία ψέματα.
Οι διαχειριστές και ιδιοκτήτες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης πρέπει να δημιουργήσουν τους κατάλληλους μηχανισμούς απέναντι σε αυτά τα φαινόμενα. Αλλά κι εμείς ως χρήστες πρέπει να παιδευτούμε και να εκπαιδευτούμε, ώστε να μην παίρνουμε τοις μετρητοίς ό,τι κυκλοφορεί εκεί έξω. Να συμπεριφερόμαστε ο ένας στον άλλον ως σε ανθρώπους που φοβούνται, παρεξηγούν, μπερδεύονται, και πολλές φορές έχουν καλές προθέσεις.
Οι αθλητές είναι οι μόνοι που άξιζαν της προσοχής μας, γιατί εργάστηκαν σκληρά για να πετύχουν. Συμπεριλαμβανομένης της Κελίφ, των Κύπριων αθλητών, του κάθε αθλητή που μας ενθουσίασε αυτές τις εβδομάδες. Παρά τη διαχρονική απουσία ουσιαστικής στήριξης από το κράτος σε χώρες όπως τη δική μας αλλά και σε άλλες. Ας μην είμαστε γάδαροι και πιόνια του κάθε κατασκευασμένου σκανδάλου της παγκόσμιας ακροδεξιάς. Έστω για χάρη τους.
