Του Παύλου Ξανθούλη
Στην πρώτη της πολιτική πράξη, το 2019, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έδωσε εντολή στον αντιπρόεδρο της Κομισιόν, Έλληνα επίτροπο Μαργαρίτη Σχοινά, να επισκεφθεί την Τουρκία, με πρόσχημα την εξεύρεση λύσης στο μεταναστευτικό. Η επίσκεψη έγινε στις 6 Δεκεμβρίου, πέντε μόλις μέρες μετά την ανάληψη καθηκόντων της νέας Κομισιόν. Ο τότε ΥΠΕΞ Νίκος Χριστοδουλίδης έπνεε τα μένεα για την κίνηση φον ντερ Λάιεν, καθώς η Ε.Ε. των 28 τότε κρατών-μελών (περιλαμβανομένης της Βρετανίας), είχε ομόφωνα αποφασίσει πολιτικές κυρώσεις σε βάρος της Άγκυρας, παγώνοντας κάθε σχέση μαζί της, ως αποτέλεσμα των έκνομων ενεργειών στην κυπριακή ΑΟΖ. Κατά συνέπεια, η κίνηση της Ούρσουλας φον ντερ Λάιεν, που δεν είχε μπει καν στον κόπο να ενημερώσει τη Λευκωσία, εκλήφθηκε ως άδειασμα των πολιτικών κυρώσεων που επιβλήθηκαν κατά της Τουρκίας. Και ήταν. Σήμερα, δύο μήνες πριν από τις ευρωεκλογές και ενώ διεκδικεί δεύτερη θητεία στο τιμόνι της Κομισιόν, η κα Φον ντερ Λάιεν θεωρείται από τον πρόεδρο Χριστοδουλίδη «στήριγμα» για λύση του Κυπριακού. Και έτσι ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης, όπως και η εταίρος του στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, Αννίτα Δημητρίου, στηρίζουν από κοινού Ούρσουλα. Αντίθετα, ο «φίλος» του προέδρου μας, ο ηγέτης της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, εμφανίζεται δυσαρεστημένος με την κα Φον ντερ Λάιεν, είτε για λόγους ουσίας, είτε για λόγους τακτικής. Ως επίσης και οι άλλοι δύο του «Τριγώνου της Βαϊμάρης», ο σοσιαλιστής ηγέτης της Γερμανίας Όλαφ Σολτς και ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ, που ανήκει στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, την ίδια πολιτική οικογένεια με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Ακόμη κι αν υποθέσουμε ότι η κα Φον ντερ Λάιεν καταφέρει να εξασφαλίσει τελικά το πράσινο φως του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (απαιτείται ειδική πλειοψηφία), κάτι που δεν είναι δεδομένο, τα πράγματα θα είναι εξίσου αμφίβολα και στην Ευρωβουλή.
Όσοι θυμούνται τι έγινε το 2019 δύσκολα θα ξεχάσουν ότι η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν πέρασε μέσα από συμπληγάδες στην Ευρωβουλή και εγκρίθηκε με μόλις 9 ψήφους διαφορά, 383 υπέρ και 374 εναντίον. Τη διαφορά μάλιστα υπέρ της έκαναν τα εθνικιστικά κόμματα της Ουγγαρίας και της Πολωνίας, τα οποία στήριξαν την εκλογή Φον ντερ Λάιεν. Λίγο αργότερα, ως πρόεδρος της Κομισιόν, η κα Φον ντερ Λάιεν πάγωσε ευρωπαϊκά κονδύλια της Ουγγαρίας και της Πολωνίας, λόγω κενών στο κράτος δικαίου. Κενά, τα οποία όμως δεν την είχαν εμποδίσει να κάνει «συναλλαγές» με τα εθνικιστικά κυβερνητικά κόμματα των δύο χωρών, ώστε να εξασφαλίσει τη στήριξή τους και να αναρριχηθεί στην ισχυρότερη πολιτική θέση της Ε.Ε.
Εάν λοιπόν σήμερα, η κα Φον ντερ Λάιεν «περάσει» από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και φτάσει στην Ευρωβουλή, εκτιμάται ότι ίσως αντιμετωπίσει ανάλογα προβλήματα με αυτά που είχε αντιμετωπίσει το 2019, όταν έχασε 100 περίπου ψήφους από τις τρεις πολιτικές ομάδες που τη στήριζαν (Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, Σοσιαλιστές, Φιλελεύθεροι). Δεν είναι προφανώς τυχαίο ότι τώρα κλείνει το μάτι στο ακροδεξιό/ευρωσκεπτικιστικό ECR, την ομάδα των Συντηρητικών Μεταρρυθμιστών, στην οποία φιλοδοξεί να συμμετάσχει με ευρωβουλευτή και το εθνικιστικό ΕΛΑΜ. Ούτε, ότι βρίσκεται σε επαφή με την πρωθυπουργό της Ιταλίας Τζιόρτζια Μελόνι, το κόμμα της οποίας συμμετέχει στο ECR και εκτιμάται ότι θα εκλέξει 30 ευρωβουλευτές. Όπως δεν είναι τυχαία η ελαστικότητα της Ούρσουλας φον ντερ Λάιεν στη σκληρή γραμμή που υιοθετεί η Μελόνι στο μεταναστευτικό.
Όλα αυτά θα έπρεπε να καθιστούν σαφές σε όλους ότι η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει μόνο μία ατζέντα. Τη δική της! Και ότι οι επισκέψεις στην Κύπρο για την «Αμάλθεια» και «στον δρόμο για τον Λίβανο», φυτεύοντας ελιές για τα εικοσάχρονα της ένταξης και επιστρατεύοντας ευχολόγια για επανένωση της Κύπρου, πέραν από την ευκαιριακή ενίσχυση του ίματζ του προέδρου Χριστοδουλίδη, λίγα έχουν να προσφέρουν στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Σημείωση: Η κα Φον ντερ Λάιεν, με την επιρροή που διαθέτει στην Ε.Ε., θα μπορούσε, εάν ήθελε, να στηρίξει τη Λευκωσία στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής, προκειμένου να εξασφαλίσει πραγματική διασύνδεση της λύσης του Κυπριακού και της νέας μακρόπνοης ευρωτουρκικής σχέσης. Θα μπορούσε επίσης να είχε στηρίξει τον κ. Χριστοδουλίδη, προκειμένου να εξασφαλίσει αυτό που υπόσχεται εδώ και δύο χρόνια, τον διορισμό ισχυρής πολιτικής προσωπικότητας από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ώστε να συμβάλει ενεργότερα η Ε.Ε. στη λύση του Κυπριακού. Το αποτέλεσμα της Συνόδου είναι γνωστό.
