Του Παύλου Ξανθούλη
Την περασμένη Πέμπτη, στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε., έγινε τελικά κατορθωτή η λήψη ομόφωνης απόφασης των 27 κρατών-μελών για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας με επιπλέον 50 δισεκατομμύρια ευρώ, ως αποτέλεσμα της άρσης του επαπειλούμενου βέτο του Ούγγρου εθνικιστή ηγέτη Βίκτορ Όρμπαν. Ποσό 17 δισεκατομμυρίων αφορά σε «επιχορηγήσεις» και άρα έχει την έννοια της δωρεάς προς την Ουκρανία, ενώ ποσό 33 δισεκατομμυρίων ευρώ αποτελεί δανειοδότηση, για την οποία θεωρητικά η Ε.Ε. έχει εξασφαλίσει εγγυήσεις αποπληρωμής.
Πέραν της ουσίας της απόφασης, την οποία όλοι οι Ευρωπαίοι ηγέτες θεώρησαν ως επιβεβλημένη, αυτό που ξεχώρισε στη Σύνοδο Κορυφής ήταν ο τρόπος με τον οποίο δρομολογήθηκε αυτή η απόφαση, προκειμένου ο Βίκτορ Όρμπαν να άρει την απειλή άσκησης βέτο. Ας δούμε τι έγινε:
Αντί λοιπόν να αρχίσει η Σύνοδος Κορυφής και τα 27 κράτη-μέλη να τοποθετηθούν, ισότιμα, όπως θεωρητικά είναι, συγκροτήθηκε ένα «διευθυντήριο», αποτελούμενο από τους ισχυρούς. Τον καγκελάριο της Γερμανίας Όλαφ Σολτς, τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, την πρωθυπουργό της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι και τους πολιτικά ανυπόληπτους επικεφαλής της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ. Αυτοί λοιπόν συγκρότησαν αρχικά το «διευθυντήριο» προκειμένου να διαβουλευθεί με τον εθνικιστή ηγέτη της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν. Και για να απαθανατίσουν το γεγονός, έβγαλαν και φωτογραφία, η οποία κυκλοφόρησε «σε χρόνο μηδέν», προκαλώντας αντιδράσεις από τους ηγέτες κάποιων από τα υπόλοιπα κράτη-μέλη, που παραγκωνίστηκαν. Εν μέσω λοιπόν των αντιδράσεων που εκδηλώθηκαν, το «διευθυντήριο» διευρύνθηκε, καθώς κλήθηκαν να συμμετάσχουν κάποιοι «εκλεκτοί παραπονεμένοι». Ο ηγέτης της Ισπανίας Πέδρο Σάνσεθ, της Ολλανδίας Μαρκ Ρούτε, της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ και του Βελγίου –που ασκεί την προεδρία της Ε.Ε.– Αλεξάντερ Ντε Κρο.
Αν λοιπόν αθροίσουμε τον αριθμό των ηγετών κρατών-μελών που διαβουλεύθηκαν με τον Βίκτορ Όρμπαν την άρση του επαπειλούμενου ουγγρικού βέτο και τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας με 50 δισεκατομμύρια ευρώ, θα διαπιστώσουμε ότι ήταν μόλις «7». Οι υπόλοιποι «19», ήταν εκτός «διευθυντηρίου», δεν διαβουλεύθηκαν με τον κ. Όρμπαν και κατά συνέπεια δεν ακούστηκε καν η φωνή τους. Βρίσκονταν στην αίθουσα που συνέρχεται το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και περίμεναν απλώς για να επικυρώσουν τυπικά την απόφαση, εγκρίνοντας τα Συμπεράσματα που αποφάσισε το «διευθυντήριο», υποκαθιστώντας την Ε.Ε.
Οι υπόλοιποι λοιπόν «19», θεωρήθηκαν «κομπάρσοι» της Συνόδου Κορυφής. Και γι’ αυτό άλλωστε οι ισχυροί τους παραγκώνισαν και ως αποτέλεσμα, απουσίαζαν από τη λήψη της κεντρικής απόφασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Όπως μάλιστα είναι σε θέση να γνωρίζει η «Κ», κάποιοι εξ αυτών, έτρεχαν να ενημερωθούν για το συναλλακτικό μέρος της συμφωνίας που έγινε. Γιατί ο Βίκτορ Όρμπαν δεν έφυγε με άδεια χέρια από τη Σύνοδο Κορυφής, όπως επιχειρείται να παρουσιαστεί. Εξασφάλισε μια παράγραφο στα Συμπεράσματα, η οποία επισημαίνει ότι η Κομισιόν θα πρέπει να είναι «αντικειμενική, δίκαιη, αμερόληπτη και να βασίζεται σε γεγονότα χωρίς διακρίσεις», όταν ενεργοποιεί τον μηχανισμό μπλοκαρίσματος κοινοτικών κονδυλίων για κράτη-μέλη. Η αναφορά αυτή εκτιμάται ότι θα αξιοποιηθεί δεόντως από τον Βίκτορ Όρμπαν, προκειμένου να ξεπαγώσει κονδύλια ύψους 6,3 δισεκατομμυρίων ευρώ που έβαλε στο «ψυγείο» η Ε.Ε., για τα υπαρκτά ελλείμματα στο κράτος δικαίου της Ουγγαρίας.
Τόσο οι Βρυξέλλες όσο και το Βερολίνο, ως επίσης και το Παρίσι, ισχυρίζονται πάντως ότι ο Ούγγρος εθνικιστής ηγέτης δεν πήρε τίποτα στη Σύνοδο Κορυφής. Ωστόσο, και οι «3» απώλεσαν την έξωθεν καλή μαρτυρία, τον περασμένο Δεκέμβριο, όταν δρομολόγησαν το «ξεπάγωμα» 10,2 δισεκατομμυρίων ευρώ προς όφελος της Ουγγαρίας, με αντάλλαγμα τότε, την άρση του βέτο του εθνικιστή Όρμπαν για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Ουκρανίας. Καταδεικνύοντας και τότε, όπως και τώρα, ότι θεωρούν ότι η Ε.Ε. είναι ένα κλαμπ 2-3 κρατών-μελών, τα οποία μπορούν να μεθοδεύουν, να αποφασίζουν και να επιβάλλουν στους «κομπάρσους» τις αποφάσεις τους, όταν, όπως και όποτε θέλουν. Με τον πλέον άγαρμπο τρόπο και χωρίς κανένα ίχνος «τακτ».