Του Παύλου Ξανθούλη
Θυμάται κανείς το σκάνδαλο Qatargate; Αυτό για το οποίο πανηγύριζαν οι Αρχές του Βελγίου και ο Τύπος της χώρας, δίνοντας τροφή σε εγχώρια ΜΜΕ με αφορμή τη σύλληψη 4-5 ευρωβουλευτών, με μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ μαύρου χρήματος; Επανειλημμένα είχαμε τότε επισημάνει ότι η Ε.Ε. φάνηκε κατώτερη των περιστάσεων, καθώς δεν τόλμησε να τα βάλει με τον «ιθύνοντα νου». Αυτόν δηλαδή που πλήρωσε, δωροδόκησε Ευρωπαίους επισήμους και εξευτέλισε την Ε.Ε. μέσα στο δικό της σπίτι, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ξεγυμνώνοντας τις παθογένειες ενός συστήματος που «μύριζε» από χιλιόμετρα.
Γιατί όμως η Ε.Ε. δεν τόλμησε να τα βάλει με το Κατάρ; Γιατί δεν τέθηκε από τις βελγικές Αρχές θέμα απέλασης, πόσω μάλλον σύλληψης έστω και ενός Καταριανού αξιωματούχου, αν και υπάρχουν πληροφορίες που φέρουν επίσημο του Κατάρ να μοίραζε βαλίτσες με ευρώ, σε κεντρικό ξενοδοχείο των Βρυξελλών; Διότι, απλούστατα το Κατάρ κρατάει στο χέρι την Ε.Ε. μέσω Βερολίνου, το οποίο για να απεξαρτηθεί από το ρωσικό φυσικό αέριο, υπέγραψε συμφωνία με την κυβέρνηση του Κατάρ, με χρονικό ορίζοντα 15ετίας, για την προμήθεια υγροποιημένου φυσικού αερίου. Όλα αυτά, όπως δημοσίευσε η «Κ», με την ενθάρρυνση της Ουάσιγκτον και μέσω της αμερικανικής εταιρείας ConocoPhillips, η οποία θα παραδώσει το υγροποιημένο φυσικό αέριο στη γερμανική εταιρεία Brunsbüttel, με την προοπτική μάλιστα η συμφωνία αυτή να διευρυνθεί μετά το 2026. Άλλωστε, ο αντικαγκελάριος της Γερμανίας Ρόμπερτ Χάμπεκ μάς προϊδέασε, δηλώνοντας ότι η δωροδοκία πολιτικών της Ε.Ε. και το θέμα των αγορών φυσικού αερίου είναι «δύο διακριτά θέματα». Ομοίως και η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν η οποία μετά το σκάνδαλο προέβη στην εξής αλησμόνητη δήλωση: «Εργαζόμαστε με το Κατάρ… σε διμερή ζητήματα, όπως η απεξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα».
Στην περίπτωση λοιπόν του Κατάρ, η Ε.Ε. έδειξε ευπροσάρμοστη στη δωροδοκία και τον εξευτελισμό, δίνοντας μήνυμα ότι όσοι διαθέτουν φυσικό αέριο, μπορούν να ποντάρουν σε εκπτώσεις από τις πολυδιαφημιζόμενες «ευρωπαϊκές αρχές και αξίες».
Και από το Κατάρ ερχόμαστε σήμερα στο Αζερμπαϊτζάν. Μια διαφορετική περίπτωση, ενός κράτους το οποίο επιδόθηκε σε εθνοκάθαρση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, οδηγώντας στην προσφυγιά 100 και πλέον χιλιάδες Αρμενίους από τις 120 που διέμεναν στον θύλακα. Ο μόνος κοινός παρανομαστής μεταξύ Κατάρ και Αζερμπαϊτζάν είναι οι εκπτώσεις που απολαμβάνουν από την Ε.Ε., η οποία επενδύοντας στο φυσικό αέριο των δύο χωρών, δείχνει να μην έχει κανένα πρόβλημα να βγάλει σε ξεπούλημα τις «αρχές και τις αξίες της». Με αποτέλεσμα η ηγεσία της Ε.Ε. να μην εξετάζει θέμα κυρώσεων και, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», στο έγγραφο επιλογών που υπέβαλε (options paper), να επικεντρώνεται σε θέματα ανθρωπιστικής βοήθειας προς την Αρμενία. Αρκείται στη φραστική καταδίκη του Αζερμπαϊτζάν για τη στρατιωτική επιχείρηση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, αποφεύγοντας τη λέξη «εθνοκάθαρση». Η μόνη, δε, ουσιαστικού χαρακτήρα θέση της Ε.Ε., εξαντλείται στον διπλασιασμό της οικονομικής βοήθειας προς την Αρμενία, από 5,2 εκατ. σε 10,45 εκατ. ευρώ, κάτι που εξήγγειλε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Θεωρώντας προφανώς ότι με τα κονδύλια αυτά μπορεί να ξεπλύνει την αδράνεια –αν μη τι άλλο– της Ε.Ε., σε ένα αδιαμφισβήτητο ζήτημα εθνοκάθαρσης με θύματα 100 και πλέον χιλιάδες ανθρώπους.
Αν μάλιστα αναλογιστούμε τα πακέτα κυρώσεων που ορθώς επέβαλε η Ε.Ε. στη Ρωσία και τον Πούτιν, για τα εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία, εύλογα κάποιος μπορεί να διερωτηθεί πώς είναι δυνατόν η ίδια Ε.Ε. να επιλέγει να κλείσει τα μάτια στην εθνοκάθαρση του Αζερμπαϊτζάν στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και στην προσφυγοποίηση 100 και πλέον χιλιάδων Αρμενίων, το 2023;
Όπως εξίσου εύλογα μπορούμε να διερωτηθούμε, τι είναι δυνατόν να αναμένουμε από την ίδια ηγεσία της Ε.Ε., η οποία γνωρίζει ότι η εθνοκάθαρση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ έγινε και με τη στρατιωτική στήριξη της Άγκυρας και του Ταγίπ Ερντογάν, τον οποίο ευχαρίστησε δημοσίως για τη συμβολή του ο ηγέτης του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ. Υπάρχει λοιπόν σήμερα κάποιος λογικός άνθρωπος, ο οποίος θεωρεί ότι αυτή η Ε.Ε. θα υπερβεί τα συμφέροντά της, όχι μόνο σε θέματα ενέργειας, αλλά και στο μεταναστευτικό, και ότι θα πειθαναγκάσει τον Ερντογάν να λύσει το Κυπριακό, θέτοντας στη διάθεση της Κυπριακής Δημοκρατίας την ευρωπαϊκή εργαλειοθήκη, περιλαμβανομένης της αναβάθμισης της Τελωνειακής Ένωσης της Τουρκίας; Λογικός, είπαμε!