Της Μαρίνας Οικονομίδου
Ενόσω εκτυλίσσονταν οι διαπραγματεύσεις στο Μον Πελεράν 2, δημοσιεύματα στον Τύπο «αποκάλυπταν» διαλόγους που προετοίμαζαν για το ναυάγιο αλλά που κυρίως έστρωναν, με μαεστρικό ομολογουμένως τρόπο, το χαλί για το παιχνίδι επίρριψης ευθυνών. «Ρε Μουσταφά, να σκεφτούμε τα παιδιά και τα εγγόνια μας» έλεγε παρακλητικά ο Νίκος Αναστασιάδης στον Τ/κ ηγέτη με τον τελευταίο να απαντά «Νίκο, τελειώσαμε. Είμαι κουρασμένος, πάω να κοιμηθώ». Ήταν όπως καταγραφόταν στο δημοσίευμα, ένας άλλος Ακιντζί. «Ψυχρός και κυνικός σε όλη τη διαδικασία» που «συζητούσε με παγωμένο αίμα» και που αγνοούσε τις εκκλήσεις ενός «βαθιά απογοητευμένου» Αναστασιάδη.
Λίγες μέρες όμως πριν από το δημοσιευμένο μονόπρακτο, στον ίδιο τόπο εκτυλισσόταν «ένα μικρό θαύμα» σύμφωνα με τις πρόσφατες παραδοχές του μέλους της διαπραγματευτικής ομάδας Πόλυ Πολυβίου στον «Πολίτη». Το είπε και ο Ανδρέας Μαυρογιάννης στο άτυπο debate τις προάλλες πως στο Μον Πελεράν 1 είχαμε φτάσει σε ακτίνα συμφωνίας στο εδαφικό, καθότι η ε/κ πλευρά προσέφερε 28,2% του εδάφους να είναι υπό τ/κ διοίκηση και η τ/κ πλευρά κατέβαινε από το 35% στο 29,2%. «Φύγαμε την κρισιμότερη στιγμή» σημείωνε όμως με λύπη, ρίχνοντας πλέον την ευθύνη στον Νίκο Χριστοδουλίδη. «Ο πρόεδρος μού είπε ότι του είπε ο Χριστοδουλίδης ότι του είπε ο κ. Καλπαδάκης [στενός συνεργάτης του Έλληνα Πρωθυπουργού] ότι πρέπει να πάμε να συνεννοηθούμε με τον Τσίπρα. Πρέπει να διαβουλευτούμε να μην προχωρήσουμε» αποκάλυπτε 5 χρόνια μετά ο Ανδρέας Μαυρογιάννης. Με τον Νίκο Χριστοδουλίδη να απαντά ότι υιοθετεί το τουρκικό αφήγημα και να ρίχνει νερό στον μύλο της περιρέουσας. Το ποιος ζητούσε αποχώρηση από το Μον Πελεράν είχε προφανώς πολλές εκδοχές –και αναλόγως του αποδέκτη– είχε και διαφορετικούς πρωταγωνιστές. Άλλοτε ήθελε ο Καλπαδάκης, άλλοτε ο Άντρος Κυπριανού, με τον Πρόεδρο να αποδέχεται πάντα στωικά τις βουλές των άλλων. «Επέλεξε να πει ψέματα ο κ. Αναστασιάδης για να επιστρέψει στην Κύπρο. Δεν είχε συνεννοηθεί μαζί μου. Εμένα μου το είπε την επόμενη μέρα, όταν επέστρεψε στην Κύπρο» έλεγε όμως ο Άντρος Κυπριανού μετά το Κραν Μοντανά. Το τι ακολούθησε του ναυαγίου στο Μον Πελεράν είναι λίγο πολύ γνωστό. Από τις βολικές διαρροές ότι τίποτα δεν κινείται στις διαπραγματεύσεις, τα αφηγήματα ότι ο Μουσταφά Ακιντζί αποτελεί τελικά πιόνι της Άγκυρας, μέχρι και το ενωτικό δημοψήφισμα. Το ενωτικό δημοψήφισμα που θυμήθηκε έτσι ξεκούδουνα η Βουλή το 2017 και εν τω μέσω των διαπραγματεύσεων να εντάξει μέσω πρότασης νόμου στις σχολικές γιορτές.
Αυτό βεβαίως δεν σημαίνει απαραιτήτως πως η Τουρκία ήταν έτοιμη να λύσει το Κυπριακό, να καταργήσει τις εγγυήσεις και πως η ευθύνη της κατάρρευσης βαραίνει αποκλειστικά την ε/κ πλευρά. Όμως αν η κυβέρνηση ξόδευε τον μισό χρόνο να διαχειριστεί σωστά τις συνομιλίες από αυτόν που ξόδεψε για να καλλιεργήσει την περιρρέουσα, ίσως η ευθύνη στη διεθνή κοινότητα να μη βάραινε την πλευρά μας. Και αν υπήρχε πραγματική βούληση για λύση, δεν θα άφηνε η ίδια η κυβέρνηση, μέσω διαρροών να δηλητηριαζόταν με αυτό τον τρόπο η διαδικασία στο εσωτερικό. Όμως όλα αυτά είναι ιστορίες για να θυμόμαστε. Τα όσα αποκαλύπτονται σήμερα είναι εξόχως προκλητικά, εκθέτοντας τους πρωταγωνιστές και τους εμπλεκόμενους. Γιατί δεν είχαν το αντίστοιχο σθένος, να αποκαλύψουν την αλήθεια. Κάποιοι επέλεξαν τη σιωπή, άλλοι έκτισαν πολιτικές καριέρες δηλητηριάζοντας την κοινή γνώμη με τις διαρροές τους και κάποιοι στήριξαν αναφανδόν αμέσως μετά από όλα αυτά έναν Πρόεδρο που έφερε το Κυπριακό στο παρά πέντε της διχοτόμησης.
Σε αυτό το πλάνο εντάσσονται και οι βασικοί υποψήφιοι για την Προεδρία. Που είχαν το θράσος στο άτυπο debate, να εκπλαγούν ή να κλάψουν επί των ερειπίων του Κυπριακού. Και οι πρωτοεμφανιζόμενοι σωτήρες υποψήφιοι που σήμερα θυμήθηκαν να ασχοληθούν με το κυπριακό. Στο μεσοδιάστημα όμως, το Κυπριακό είχε αλλάξει άρδην. Η τ/κ κοινότητα είναι εξαθλιωμένη οικονομικά και στο στάδιο της άτυπης προσάρτησης στην Τουρκία. Το Βαρώσι έχει ανοίξει ήδη και οι τουρκικές προκλήσεις εντείνονται με την πάροδο του χρόνου.
Όσο κι αν μας πληγώνουν όσα έγιναν το 2017 αποτελούν πλέον μνημόσυνο. Και ο τόπος μας θέλει άτομα να διαχειριστούν την επόμενη μέρα. Γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο θα αναμένουμε στην επόμενη τηλεμαχία συγκεκριμένο πλάνο για την άρση του αδιεξόδου. Όλα όσα ακούσαμε περί ΝΑΤΟ πριν από την επίλυση του Κυπριακού, περί εκπροσώπων παρατηρητών στην Ε.Ε. είναι κατώτερα των περιστάσεων. Και οι εκ των υστέρων αποκαλύψεις, σαν να ασελγούν στο κουφάρι του Κυπριακού.
