Της Μαρίνας Οικονομίδου
Την εβδομάδα που πέρασε η κυπριακή κοινωνία παρακολουθούσε τον ιδρυτή και πρόεδρο της εργοληπτικής εταιρείας Cyfield, Κυριάκο Χρυσοχό, να υποστηρίζει με παράπονο στο LegalMatters και στον Χριστόφορο Χριστοφή ότι ο ίδιος υπήρξε το μεγαλύτερο θύμα του σκανδάλου του Συμβουλίου Αποχετεύσεων Πάφου. Και αυτό γιατί, όπως εξηγούσε θιγμένος, όποιος ήθελε να «λαϊκίσει» και να αναφερθεί στο σκάνδαλο δεν χρησιμοποιούσε το όνομα άλλων εργολάβων που είχαν συμμετοχή, αλλά αποκλειστικά το δικό του, καθώς ήταν «γνωστός καθημερινά». «Το τι γινόταν στην Πάφο για να φτάσουν στα αφτιά των θεσμών και να αρχίσουν οι θεσμοί να ψάχνουν», έλεγε με νόημα και έμεινε μέχρι εκεί. Επιβεβαιώνοντας και ο ίδιος με αυτό τον τρόπο το μέγεθος του σκανδάλου. Όμως, αντί να εξηγήσει τι γινόταν τέλος πάντων στην Πάφο που ανάγκασε τους θεσμούς να ενεργοποιηθούν και κυρίως ποιος ήταν ο δικός του ρόλος σε όλο αυτό το φαγοπότι, ζητούσε από τον οικοδεσπότη του podcast να μείνουν ώς εκεί. Ώς εκεί που τον βόλευε βεβαίως.
Ήταν ομολογουμένως μία ιστορία που δημιουργούσε την αίσθηση σε όσους προσγειώθηκαν μόλις χθες στην Κύπρο, πως ο Κυριάκος Χρυσοχός είναι ακόμη ένα από τα πολλά εκείνα πρόσωπα στην Κύπρο που έδωσαν στον τόπο πολύ περισσότερα από όσα πήραν. Και η εταιρεία του, αδικημένη και κατατρεγμένη από τα μεγάλα συμφέροντα. Οι υπόλοιποι που παρακολουθούσαν τότε εμβρόντητοι, γνώριζαν πως η αλήθεια ήταν σαφώς διαφορετική. Γιατί χρειάστηκε να εκδοθεί ένταλμα σύλληψής του και αφότου έλαβε διαβεβαιώσεις ότι δεν θα κατηγορηθεί ποινικά για δωροδοκία, μετατράπηκε ξαφνικά σε μάρτυρας κατηγορίας. Μάρτυρας κατηγορίας σε μία δίκη που σύμφωνα με τη μαρτυρία στο δικαστήριο, το κατά τα άλλα «μεγαλύτερο θύμα της υπόθεσης ΣΑΠΑ» παρέδιδε προσωπικά στους δύο κατηγορούμενους, μετρητά στα ξενοδοχεία που βρίσκονταν.
Σε ένα κανονικό κράτος, ο Κυριάκος Χρυσοχός και η εταιρεία του θα αποκλείονταν από τις προσφορές σε δημόσια έργα, εξαιτίας των όσων εκτυλίχθηκαν τότε στην Πάφο. Σε ένα κανονικό κράτος, όσοι έπλητταν το δημόσιο συμφέρον θα ντρέπονταν να κυκλοφορούν και να κουνούν το δάκτυλο. Αντ’ αυτού, η εταιρεία του Κυριάκου Χρυσοχού ανταμείφθηκε πλουσιοπάροχα. Αλλάζοντας απλώς το όνομα της εταιρείας έλαβε περίπου 45 δημόσια έργα από το 2006 μέχρι το 2023. Και μετατράπηκε με μεγάλη ευκολία και νομότυπα όπως λέει στον εθνικό εργολάβο.
Η Επιτροπή Αποκλεισμού από τις Δημόσιες Συμβάσεις δεν έκρινε προφανώς ορθό τον αποκλεισμό μιας εταιρείας που βάσει μαρτυρίας στο δικαστήριο χρημάτιζε για να προστατεύσει το κράτος. Το Συμβούλιο Εγγραφής και Ελέγχου Εργοληπτών Οικοδομικών και Τεχνικών Έργων καθυστέρησε να εξετάσει τις καταγγελίες που αφορούσαν εκείνες τις εργοληπτικές εταιρείες που εμπλέκονται στο σκάνδαλο του Συμβουλίου Αποχετεύσεων Πάφου, με αποτέλεσμα τον τερματισμό της πειθαρχικής δίωξης και της απαλλαγής όσων είχαν εμπλοκή στο σκάνδαλο. Δημιουργώντας την αίσθηση είτε της πλήρους ανικανότητάς τους να προστατεύσουν το κράτος από την ασυδοσία, είτε ότι η ατιμωρησία τους συνδέεται με το ενδεχόμενο συγκάλυψης.
Η υπόθεση του Συμβουλίου Αποχετεύσεων Πάφου είναι καλό να μας προβληματίσει ξανά. Γιατί αυτό που φαίνεται να αγνοείται στις υποθέσεις δωροδοκίας, είναι πως δεν αφορούν μία συνδιαλλαγή αυτού που χρηματίζεται και εκείνου που χρηματίζει. Αφορά την κοινωνία ευρύτερα, στην οποία ενισχύεται το αίσθημα της διαπλοκής και της διαφθοράς. Αφορά και τον κάθε πολίτη που επιβαρύνεται, δεδομένου ότι εκείνες τις υπερπληρωμές τους, καλείτο να τις πληρώσει ο καθένας μας ξεχωριστά.
Το ανησυχητικό, ωστόσο, στην περίπτωση αυτή είναι πως εμπεδώνεται σε τέτοιο βαθμό η ατιμωρησία, η ασυδοσία και η διαπλοκή, που δεν υπάρχει πλέον η όποια αντίσταση σε όσα ακούμε. Και σε αυτό το περιβάλλον παρακολουθούμε εταιρείες που χρημάτισαν να ξεπλένονται καθημερινά για τα «εμβληματικά τους έργα», να αλλάζουν με ευκολία ονόματα και να διηγούνται μια όμορφη ιστορία «πορείας προς την κορυφή».
Όσοι έπληξαν το δημόσιο συμφέρον διαφημίζονται πλέον ως πρότυπα επιτυχίας και οι θύτες του κράτους δικαίου, μετατρέπονται με ευκολία ως τα μεγαλύτερα θύματα. Προκαλώντας την ανοχή μας στην κοροϊδία και πληγώνοντας καθημερινά τον όποιο εναπομείναντα ηθικό κώδικα.
