Της Μαρίνας Οικονομίδου
Η βδομάδα που πέρασε αποτέλεσε ένα ηχηρό χαστούκι στην πολιτική του Νίκου Νουρή, των θιασωτών και των εν δυνάμει συνεχιστών του. Μιας πολιτικής που προωθούσε τον ρατσισμό και έσπερνε το μίσος στην κοινωνία, για να κρύψει κάτω από το χαλί τη δική της ανεπάρκεια. Και ήρθε να επιβεβαιώσει πως τον λογαριασμό για τον ανέξοδο λαϊκισμό πολιτικών τον πληρώνει αργά ή γρήγορα ο τόπος. Η πατρίδα δηλαδή, που κατά τα άλλα αυτή λένε πως υπερασπίζονται, με τις πολιτικές τους και κατ’ επέκταση ο πολίτης του οποίου τα συμφέροντα και την ασφάλεια λένε πως προστατεύουν.
Δεν είναι μόνο ότι η Κυπριακή Δημοκρατία θα πληρώσει χιλιάδες ευρώ ως αποτέλεσμα της καταδίκης της από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για την υπόθεση επαναπροώθησης δύο Σύρων προσφύγων στον Λίβανο το 2020. Είναι πρωτίστως τι αυτό αντανακλά για το κράτος μας και τι δείχνει για τον ηθικό κώδικα που διέπει το πολιτικό προσωπικό. Ένα κράτος που ενώ φορτικά επικαλείται το διεθνές δικαστήριο, τα ανθρώπινα δικαιώματα όταν πρόκειται για το Κυπριακό, τα παραβιάζει με τον πιο βάναυσο τρόπο. Ένα κράτος που επιλέγει να σπρώξει ανθρώπους στην εξαθλίωση και στον κίνδυνο επιβίωσης.
Από τη βδομάδα που πέρασε, όμως, η ουσία δεν είναι ούτε το κόστος του 1,1 εκατομμυρίου που στοίχισε το συρματόπλεγμα του Νίκου Νουρή κατά μήκος της πράσινης γραμμής. Και που τελικώς αφαιρέθηκε με απόφαση του υφιστάμενου Υπουργικού Συμβουλίου. Ούτε το ζήτημα της αποδοτικότητας αυτής της ευφάνταστης πολιτικής, αφού πρώτα πρόλαβε να στιγματίσει την εικόνα της χώρας. Που εκτέθηκε σε δημόσια θέα σε είκοσι δευτερόλεπτα από τον συνάδελφο του ALPHA Γιώργο Χρυσάνθου, όταν με έναν πόντο της οικοδομής κατάφερε να περάσει το περιβόητο συρματόπλεγμα. Είναι και οι πολιτικές προεκτάσεις. Ένα πολιτικό πρόσωπο που διαχειρίστηκε το μεταναστευτικό με ρητορική και ενέργειες που άγγιζαν τα πιο ακραία ένστικτα. Και όταν καλείτο η κυβέρνηση να απαντήσει, πώς με το συρματόπλεγμα λύνεται το θέμα, αυτοί υποστήριζαν πως «έχουμε μία κουλτούρα να προστατεύσουμε». Την οποία θα προστατεύαμε μέσα από συρματοπλέγματα, αγνοώντας προφανώς ότι με αυτό αναγνώριζαν εμμέσως τη διαίρεση της χώρας.
Ο Νίκος Νουρής και οι μιμητές του ήξεραν το ακροατήριο στο οποίο απευθύνονταν. Γνώριζαν πως αυτές οι πολιτικές και κυρίως οι πρακτικές είναι δημοφιλείς σε ένα κομμάτι της κοινωνίας. Πάνω στις πλάτες του μεταναστευτικού, όπως και με το Κυπριακό, έκαναν διάφοροι καριέρα και αναρριχήθηκαν σε θέσεις κλειδιά, θεσμοθετώντας τον ρατσισμό. Την ίδια όμως στιγμή αυτή η πολιτική αναρρίχηση δεν ήταν ποτέ χωρίς κόστος. Η σημερινή καταδίκη θα πρέπει να προβληματίσει τους χειροκροτητές των πρακτικών Νουρή: πόσο αποτέλεσμα είχαν όλα αυτά στην αποτροπή των μεταναστευτικών ροών; Και τελικά πόση ζημιά έκαναν στην ίδια τη χώρα; Για το γεγονός ότι οι λαϊκιστές κατασκευάζουν με ευκολία εχθρούς για να δείξουν στον κόσμο πως κάτι κάνουν. Τις επιπτώσεις όμως τέτοιων λαϊκίστικων προσεγγίσεων και εθνικιστικών παραληρημάτων πάντα καλούνται να πληρώσουν άλλοι.
Το κράτος χρηματικά θα πληρώσει τις ανοησίες τους. Αλλά η ουσία είναι πως η άλογη επικινδυνότητα και ανικανότητα τέτοιων μορφών πολιτικής προκάλεσε ρωγμές στην ίδια την κοινωνία και ένα ακόμη βαρίδι για τη δημοκρατία μας. Το ότι έδωσαν στον ρατσισμό, στην ανομία, την πιο επίσημη μορφή.
Το ερώτημα είναι αν και με αυτή την καταδίκη μπορεί να αλλάξει κάτι. Η σημερινή κυβέρνηση ορθώς αφαίρεσε το συρματόπλεγμα, ο Κωνσταντίνος Ιωάννου ορθώς έψεξε τις πολιτικές του Νίκου Νουρή. Οι ίδιοι όμως τι προτίθενται να κάνουν για να επιβεβαιωθεί διεθνώς πως η χώρα μας σέβεται τις συμφωνίες που έχει υπογράψει και τις διεθνείς συμβάσεις που διέπουν το προσφυγικό; Δεν έχουμε λόγο να μην πιστέψουμε τον Κωνσταντίνο Ιωάννου, ο οποίος κατηγορηματικά λέει πως δεν γίνονται pushbacks, όμως όσα εκτυλίσσονται στη νεκρή ζώνη από το καλοκαίρι, όπου κρατούνται μετανάστες και παιδιά σε συνθήκες εξαθλίωσης, καύσωνα και έλλειψης στοιχειώδους υγιεινής, επιβεβαιώνουν ότι δεν λάβαμε τα μαθήματα. Και το γεγονός ότι σε πρόσφατη σύσκεψη στην παρουσία όλων των αρμόδιων υπουργών, όταν προειδοποιήθηκαν για τις προεκτάσεις της καταπάτησης διεθνών συμβάσεων. Όταν εξηγήθηκε επαρκώς η εικόνα που δίνει διεθνώς η χώρα από αυτή την ορμπανική κατάσταση, κανένας υπουργός δεν συγκινήθηκε, δεν έκανε κάτι για να σταματήσει η εξαθλίωση αυτών των ανθρώπων, λέει πολλά. Και για το επίπεδο ανθρωπιάς, αλλά και για τον ηθικό κώδικα της παρούσας κυβέρνησης.
