Της Μαρίνας Οικονομίδου
Το οργιώδες παρασκήνιο που ήθελε εξελίξεις εντός του Αυγούστου διέκοψε σχετικά απότομα ο Τ/κ ηγέτης Ερσίν Τατάρ, όταν διέψευδε τα περί πρόσκλησης σε μία τριμερή συνάντηση, επιμένοντας πως δεν υπάρχει κοινό έδαφος μεταξύ των δύο πλευρών. Παρά την ομολογουμένως αδιάλλακτη στάση του Τ/κ ηγέτη, αυτό που συζητήθηκε κυρίως εντός και εκτός ωστόσο, ήταν οι προθέσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας. Και αυτό γιατί η άρνηση του Ερσίν Τατάρ να παρακαθίσει στο τραπέζι των συνομιλιών ήταν εδώ και καιρό καλά γνωστή. Αυτό που εξέπληττε όμως ήταν η παρόρμηση του Νίκου Χριστοδουλίδη –που μέχρι πρότινος δήλωνε έτοιμος για τολμηρά βήματα στο Κυπριακό, όχι μόνο να αποκαλύψει την πρόθεση των Ηνωμένων Εθνών για Τριμερή αλλά να ανακοινώσει μάλιστα ο ίδιος και την ημερομηνία. Να παρουσιάσει τεχνηέντως τη βολιδοσκόπηση ως πρόσκληση. Η κίνηση αυτή δημιουργούσε το ερώτημα αν ο Πρόεδρος όντως επιθυμούσε, όπως έλεγε, επανέναρξη των συνομιλιών ή να στεφθεί τελικά νικητής σε ένα επερχόμενο blame game. Γιατί ως γνώστης της διπλωματίας, προφανώς και γνωρίζει καλά πως την ευθύνη για την ανακοίνωση μιας συνάντησης έχουν αποκλειστικά τα Ηνωμένα Έθνη και όχι η μία ή η άλλη πλευρά που ενδεχομένως να επιχειρούν είτε να καρπωθούν επικοινωνιακούς πόντους είτε για τους καχύποπτους, να σκοτώσουν την όποια εξέλιξη.
Δεν ήταν όμως η πρώτη φορά που ο Νίκος Χριστοδουλίδης μιλούσε περισσότερο από όσο έπρεπε, όπως τις προάλλες όταν ανακοίνωσε τα περί βολιδοσκόπησης. Ούτε η πρώτη φορά που χρησιμοποιούσε το Κυπριακό ως ένα ακόμα εξάρτημα για να βελτιώσει την εικόνα του. Ενόσω ήταν υπουργός Εξωτερικών είχε κάνει τις κυρώσεις «που θα πονούσαν την Τουρκία» σημαία της εξωτερικής μας πολιτικής. Και στη συνέχεια επιχειρούσε –μπροστά στις κάμερες– να κλειδώσει μέσω χειραψίας με τον Τσαβούσογλου τη διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία. Επικοινωνιακούς πόντους χωρίς να επωφελείται ποτέ το εθνικό θέμα, αλλά η εικόνα του ανδρός στο εσωτερικό. Μία μάχη για την επιβίωση της εικόνας του, αν ληφθεί υπόψη πως και με την εκλογή του στην προεδρία είχε σπαταλήσει φαιά ενέργεια και χρόνο γύρω από τον διορισμό ευρωπαίου απεσταλμένου στο Κυπριακό. Ήταν μία κίνηση που προκαλούσε προφανώς ευφορία στο εσωτερικό, όταν ο Πρόεδρος αποκάλυπτε ότι δεχόταν τηλεφώνημα που επιβεβαίωνε την πρόθεση της Ε.Ε. για ενεργότερη εμπλοκή στο Κυπριακό. Μία κίνηση που έκανε αρκετούς να κομπάζουν ότι η Κύπρος μετατρέπεται σε πρωταγωνιστή, όταν οι διαρροές από πολύ συγκεκριμένους κύκλους έβαζαν στο κάδρο των πιθανών απεσταλμένων ακόμη και την πρώην Γερμανίδα καγκελάριο, Άνγκελα Μέρκελ.
Μόνο που η κίνηση αυτή, εκτός από την καλλιέργεια προσδοκιών στο εσωτερικό δεν είχε κανένα άλλο αποτέλεσμα. Όχι μόνο γιατί οι Βρυξέλλες δεν επιβεβαίωναν μία τέτοια εμπλοκή, αλλά και για την ουσία της. Ο Πρόεδρος ως διπλωμάτης γνώριζε πολύ καλά τα πολύ συγκεκριμένα περιθώρια κινήσεων των Βρυξελλών στο Κυπριακό. Γνώριζε πολύ καλά πως τον πρώτο λόγο για την ανακίνηση των συνομιλιών έχουν τα Ηνωμένα Έθνη. Και ενώ τα Ηνωμένα Έθνη ήταν εκείνα που έπρεπε να πειστούν για τη βούληση της πλευράς μας να παρακαθίσει στο τραπέζι των συνομιλιών ο Πρόεδρος, όχι μόνο τα αγνοούσε, αλλά πρόσφατα αποφάσισε να ανοίξει μέτωπο επίθεσης με τα Ηνωμένα Έθνη και την Ειρηνευτική Δύναμη, λέγοντάς τους προκλητικά πως δεν δεχόμαστε από κανέναν –και συγκεκριμένα από αυτούς– μαθήματα για το μεταναστευτικό.
Δεν είναι, ωστόσο, ο Νίκος Χριστοδουλίδης που ανακάλυψε τον τακτικισμό γύρω από το Κυπριακό. Αντιθέτως, έχουν κάνει πολλοί καριέρα στην πλάτη του εθνικού μας προβλήματος. Που πόνταραν στην τουρκική αδιαλλαξία και βρέθηκαν απροετοίμαστοι, αυτοπαγιδεύτηκαν και τελικά ζημίωσαν τον τόπο. Η διαφορά με τον Νίκο Χριστοδουλίδη είναι ότι αυτοπαγιδεύεται στην εικόνα του και στη ρητορική του, αφού παραδόξως ψηλώνει από μόνος του τον πήχη, δημιουργώντας τέτοιες προσδοκίες, που στο τέλος εμφανίζεται ανακόλουθος και αναξιόπιστος στο εξωτερικό. Πλέον δεν έχει τον χρόνο ούτε την ευχέρεια για τέτοιες κινήσεις γιατί ίσως να αποδειχθεί ως το μοιραίο πρόσωπο της ιστορίας, που θα κληθεί να λάβει επώδυνες αποφάσεις. Αν θα πληρώσει τον λαϊκισμό πολλών δεκαετιών προηγούμενων ηγετών, επιλύοντας με προσωπικό πολιτικό κόστος το Κυπριακό, ή αν θα χρεωθεί τη διχοτόμηση. Ο δρόμος για τις μεγάλες αποφάσεις είναι ιδιαίτερα μοναχικός, όπως πρόσφατα παραδέχτηκε. Το λυπηρό –βάσει και των τελευταίων κινήσεων– είναι πως δεν έχει πείσει πόσο έτοιμος είναι να διαχειριστεί την κρισιμότητα των στιγμών, πόσο μάλλον να περπατήσει αυτό τον δρόμο.