Του Γιώργου Κακούρη
Πρέπει να δούμε προσεκτικά τον ρόλο που ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης έπαιξε στην προσέγγιση των ηγετών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προς την Τζόρτζια Μελόνι, πηγαίνοντας ένα βήμα παρακάτω από τα περί σεβασμού στην Ιταλίδα πρωθυπουργό των υπόλοιπων, και υπογραμμίζοντας πως «σε κάποια των θεμάτων που μου ανέφερε βλέπω και αντιλαμβάνομαι ότι έχει δίκιο». Αυτή ήταν μια καλή κίνηση για μία χώρα που θέλει να έχει ρόλο στο τραπέζι της Ε.Ε., και που το κάνει ανταλλάσσοντας «χάρες» και στήριξη, όπως στην αμοιβαία επωφελή ανακοίνωση της πρωτοβουλίας «Αμάλθεια» ταυτόχρονα με την έναρξη της προεκλογικής εκστρατείας της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Η εν μέρει όμως στήριξη των θέσεων της κας Μελόνι προκαλεί ανησυχία για συμβολή της Κύπρου, όχι μόνο στη θεμιτή προσπάθεια επίτευξης συναίνεσης μέσω των καλών προσωπικών σχέσεων του ΠτΔ και μέσω του ρόλου του ως ηγέτη του ΕΛΚ χωρίς επίσημη διασύνδεση με κόμμα του ΕΛΚ, αλλά και στην πιο επίφοβη πανευρωπαϊκή προσπάθεια γραβατώματος του ακραίου συντηρητισμού. Για όσους ανησυχούμε, θα ήταν καλό να θυμόμαστε –όσοι ψήφισαν και όσοι δεν ψήφισαν τον ΠτΔ– ότι ο κ. Χριστοδουλίδης πάντα ήταν ένας πολιτικός του οποίου η δημοφιλία βασίζεται σε ένα παράδοξο κράμα ανανεωτικής διάθεσης και επικοινωνίας με καθώς πρέπει για την κυπριακή κοινωνία συντηρητικά. Και ότι προέρχεται από ένα κόμμα-ομπρέλα που καλύπτει και τον συντηρητισμό, και του οποίου μέχρι πρόσφατα ανώτατο στέλεχος, ο Μάριος Πελεκάνος, ο οποίος τοποθετήθηκε εκεί με τις ευλογίες τού Νίκου Αναστασιάδη, βρήκε την αναγνώριση στο ίδιο ακροδεξιό σχήμα που σήμερα ακολουθεί την πορεία Μελόνι προς το χρίσμα της «υπευθυνότητας» από το πολιτικό σύστημα. Παράλληλα, πρέπει να θυμόμαστε πως δεν είναι παραγωγικό να βαφτίζουμε όποιον, μπολιασμένος για χρόνια με συντηρητική ρητορική, ρέπει προς τον συντηρητισμό ή σε μια απολιτίκ επιλογή, όταν έρθει η ώρα να επιλέξει μεταξύ πολιτικών δυνάμεων που δεν προσφέρουν λύσεις στην καθημερινότητα, ή που θεωρεί ανίκανες ή διεφθαρμένες.
Στη βάση της, η τοποθέτηση Χριστοδουλίδη θυμίζει τη θέση πως στην Ακροδεξιά απαντάς κοιτώντας τα πραγματικά ερωτήματα που θέτουν οι πολίτες, και εστιάζοντας σε αυτά για να μην τα αφήσεις να εργαλειοποιούνται από τους ακραίους. Άλλο όμως αυτό, και άλλο το σιουμάλισμα των ψηφοφόρων που, για κάποιους πολιτικούς, δεν κάνουν ποτέ λάθος και είναι πάντα πιο μπροστά από την πολιτική τάξη. Το ότι αυτό ισχύει κάποτε, δεν σημαίνει πως ισχύει πάντα, και σε αυτό το διάστημα μεταξύ του χρήσιμου και του αρεστού (που έλεγε ένας και «πατέρας του βασιλέα») είναι που ασκείται το προτέρημα της ηγεσίας, όταν αφορά τους πολιτικούς, και της χρήσιμης φιλίας, σε προσωπικό επίπεδο.
Η κα Μελόνι δικαίως ήθελε να βρισκόταν στο τραπέζι των διαβουλεύσεων για το μέλλον της ηγεσίας της Ε.Ε., ως ηγέτιδα μιας από τις μεγάλες χώρες της Ευρώπης της οποίας το κόμμα είχε σημαντική άνοδο στην Ευρωβουλή, και η οποία φρόντισε να είναι αρκετά χρήσιμη και εποικοδομητική σε θέματα όπως η Ουκρανία, ώστε άλλοι ηγέτες να κάνουν τα στραβά μάτια σε παρασπονδίες στο κράτος δικαίου. Δεν είναι τυχαίο ότι η κα Φον ντερ Λάιεν καθυστερεί, σύμφωνα με δημοσίευμα του «Politico», τη σύνταξη της ετήσιας έκθεσης για το κράτος δικαίου, η οποία φέτος αναμένεται να καταγράψει πισωγυρίσματα στην ελευθερία των ΜΜΕ στην Ιταλία. Ούτε και ότι, όταν ρωτήθηκε σε debate αν η στάση της κυβέρνησης Μελόνι σε θέματα ΛΟΑΤΚΙ ξεπερνά τις κόκκινες γραμμές της, η κα Φον ντερ Λάιεν απάντησε απλά πως διαφωνεί με την κα Μελόνι σε αυτό το σημείο.
Ωστόσο, η κα Μελόνι δεν είχε δίκαιο να αναμένει πως τρεις πολιτικές ομάδες, που θεωρούν πως μπορούν να βρουν τα νούμερα για να κυβερνήσουν την Ε.Ε. την επόμενη ημέρα, έχουν την υποχρέωση να διαβουλευθούν μαζί της πριν καταλήξουν σε κοινό πρόγραμμα που να αποτελέσει τη βάση για αναζήτηση συμμαχιών. Η φαεινή ιδέα του ΕΛΚ για εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου που καθυστέρησε τις αποφάσεις (ιδέα από την οποία τελικά υποχώρησε), έδωσε χρόνο και πολιτικό χώρο στην κα Μελόνι και στην ευρύτερη συντηρητική και άκρα δεξιά να ενισχύσουν την διαπραγματευτική τους θέση. Κάποιοι στο ΕΛΚ ενδεχομένως αυτό το γνωρίζουν.
Η ουσία των πραγμάτων, λοιπόν, είναι πως ο κ. Χριστοδουλίδης τάχθηκε στην πλευρά των ηγετών της Ε.Ε. που δεν θεωρεί απαραίτητα κακή μια πιο συντηρητική στροφή, εφόσον είναι υπεύθυνη. Το αν έκανε καλά κρίνεται από το περιεχόμενο του τι θεωρεί «υπεύθυνη» στάση και ποια ζητήματα θεωρεί ο ίδιος κόκκινες γραμμές.
