Του Γιώργου Κακούρη
Ο υπουργός Εσωτερικών Νίκος Νουρής έκανε τελευταία δικό του τον όρο και την έννοια της «ολιστικής παρέμβασης», ο οποίος έχει εξελιχθεί σε σύνθημα στις Βρυξέλλες για το μεταναστευτικό.
«Προσπαθούμε να έχουμε ολιστικές παρεμβάσεις, είτε αυτές αφορούν την πολεοδομία, είτε τον πολιτισμό, είτε ακόμα και την κοινωνία, στην κοινωνική διάσταση των θεμάτων» ήταν η δήλωση του κ. Νουρή, που έγινε με αφορμή παρεμβάσεις στον αστικό ιστό της Λεμεσού.
Θα ήταν καλό στην ολιστική προσέγγιση όσον αφορά, εν προκειμένω, τη διαχείριση της μετανάστευσης, ο κ. Νουρής να ενέτασσε και την αποφυγή της δημιουργίας ρατσιστικού κλίματος με παραπλανητικές, ανεύθυνες και επικίνδυνες αναφορές για πάνω από 1.000 άτομα στο Πουρνάρα με AIDS και άλλους 800 με φυματίωση.
Αν θέλαμε να είμαστε ολιστικοί με το μεταναστευτικό, θα έπρεπε να προσλαμβάνουμε υπαλλήλους για να διεκπεραιώνουν γρηγορότερα τις αιτήσεις για άσυλο, να εντάσσαμε αποτελεσματικότερα τα παιδιά στα σχολεία, να δίναμε εγκαίρως δικαίωμα αξιοπρεπούς εργασίας σε όσους μένουν.
Όχι μόνο να δημιουργούμε απάνθρωπες συνθήκες στα κέντρα «φιλοξενίας» για να τρομάζουν οι συγγενείς των μεταναστών στις χώρες τους, και να τελειοποιούμε τους μηχανισμούς απέλασης. Ακόμα και αν χρειάζεται η αποθάρρυνση, αυτή πρέπει να γίνεται με σωστή ενημέρωση, πιέσεις στην Τουρκία μέσω Ε.Ε. και συνεργασία με τους Τουρκοκυπρίους εφόσον επιδείξουν καλή πίστη. Αν χρειάζονται απελάσεις, αυτές πρέπει να είναι μόνο ένα κομμάτι της διαχείρισης, όχι αυτόματος μηχανισμός.
Η ασθένεια της μη ολικής προσέγγισης των πραγμάτων αγγίζει αναπόφευκτα και το Κυπριακό, το οποίο η τάξη που άρχει της ελληνοκυπριακής κοινότητας θεωρεί πως μπορεί να λυθεί μόνο με νομικά εργαλεία και με τιμωρητική διάθεση.
Ακούγοντας πρόσφατα συνέντευξη του υποψήφιου ΠτΔ Κωνσταντίνου Χριστοφίδη στο podcast του Κωνσταντίνου Ψυλλίδη «ΚΩΝversations», ξεχώρισα κάποιες προτάσεις του τέως πρύτανη που άπτονται του Κυπριακού που δεν είχα ξανακούσει.
Για να είμαι ειλικρινής δεν με ενθουσιάζει η γενικότερη υποψηφιότητα του κ. Χριστοφίδη, ειδικά όσον αφορά το Κυπριακό που θεωρώ πως βασίζεται στα ίδια καθιερωμένα σχήματα στα οποία μένουν και οι κύριοι διεκδικητές της Προεδρίας.
Ξεχώρισα όμως, και χαίρομαι που ο κ. Χριστοφίδης πρόβαλε κάποιες εξωφρενικές (με την καλή έννοια) αλλά εφικτές ιδέες όπως τη δημιουργία φωτοβολταϊκών πάρκων και για τις δύο κοινότητες (μεταξύ άλλων στον Πενταδάκτυλο) και τη δημιουργία μιας ομοσπονδιακής περιοχής ανάπτυξης, η οποία όπως αντιλαμβάνομαι συμπίπτει λίγο πολύ με τη σημερινή νεκρή ζώνη.
Οι προτάσεις Χριστοφίδη είναι για έργα που μπορούν να προχωρήσουν και χωρίς την εκλογή του (η οποία ας είμαστε ειλικρινείς δεν είναι το κύριο σενάριο) αλλά είναι καλό που μπαίνουν στον δημόσιο διάλογο, μαζί με άλλες ιδέες όπως για παράδειγμα αυτή του Αχιλλέα Δημητριάδη για την Επιτροπή Αλήθειας.
Κανένας από τους δύο δεν έχει προσφέρει μια ολιστική πρόταση για το Κυπριακό, όμως αποτελούν αφορμή για να διερωτηθούμε γιατί δεν υπάρχουν τέτοιες προτάσεις –πραγματικά νέες προτάσεις– στην ατζέντα των Χριστοδουλίδη, Νεοφύτου και Μαυρογιάννη, οι οποίοι προς το παρόν μαλώνουν για το πιο πλαίσιο Γκουτέρες θέλουν να διασώσουν από τη λήθη.
Το Κυπριακό πρέπει να προσεγγιστεί ολιστικά, όχι μόνο ως διαδικασία διαπραγμάτευσης, τα ΜΟΕ που επιστρέφουν όταν δεν υπάρχουν διαπραγματεύσεις και πασανάκατες προσπάθειες ενημέρωσης της κοινής γνώμης μόνο όταν υπάρχει προοπτική κατάληξης.
Η ενημέρωση του κόσμου για το τι θέλουμε, και η ανοιχτή και χωρίς φραγμούς συζήτηση με τους πολίτες για το τι αναμένουν από τη λύση του Κυπριακού θα έπρεπε να είναι συνεχής προσπάθεια, έτσι ώστε ο κόσμος να είναι έτοιμος και ενήμερος για όλα τα ενδεχόμενα.
Και ναι, γιατί όχι, να διαπραγματευτούμε δημόσια για το τι θέλουμε στο Κυπριακό, κάτι που φοβούνται ιδιαίτερα οι πολιτικοί αρχηγοί (και στο οποίο αναφέρεται ως κακή ιδέα και ο κ. Χριστοδουλίδης), οι οποίοι προτιμούν τους διακανονισμούς πίσω από κλειστές πόρτες για το πού στοχεύει η ε/κ πλευρά.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η μετανάστευση, το περιβάλλον και πολλά άλλα θέματα προσεγγίζονται εδώ και καιρό ως ολιστικά συστήματα. Το Κυπριακό ακόμα το βλέπουμε ως τρία ξεχωριστά καλάθια: τον νομικό μακροχρόνιο αγώνα, τα ΜΟΕ ως μηχανισμό καθησυχασμού των Η.Ε. και της Ε.Ε. και την κοινή γνώμη ως κάτι που οι πολιτικοί θεωρούν πατερναλιστικά πως μπορούν να ελέγξουν ανά πάσα στιγμή.
