Του Γιάννη Ιωάννου
Ιστορικά δεν υπήρξε ποτέ, τα τελευταία χρόνια, κάποια κορύφωση του Κυπριακού το καλοκαίρι. Η τελευταία στο Κραν Μοντανά μπορεί να ήταν στην αρχή, που λέμε, της σεζόν, αλλά τον Ιούλιο και τον Αύγουστο τα πάντα στην Κύπρο παγώνουν για να ξαναπιάσουμε τον Σεπτέμβριο και με αφορμή το περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ το Κυπριακό.
Η κα Ολγκίν είδε, στην τρίτη της παρουσία στην Κύπρο, τους δύο ηγέτες, ο Έλληνας πρωθυπουργός συναντήθηκε με τον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν και η εικόνα για τη συνέχεια έχει πλέον ξεκαθαρίσει. Αποκρυσταλλώθηκε μάλιστα τόσο στις δηλώσεις της μετά τη δεύτερη συνάντηση με τον πρόεδρο Χριστοδουλίδη όσο και στη συνέντευξη που έδωσε στην «Κ», ενώ το Κυπριακό υπήρξε και αντικείμενο «συμφωνίας στη διαφωνία» μεταξύ Αθηνών και Άγκυρας. Εκτός απροόπτου η κα Ολγκίν θα μιλήσει με το Συμβούλιο Ασφαλείας, θα συντάξει την έκθεσή της για όσα είδε και άκουσε στην Κύπρο κατά τους χρόνους παραμονής της και το επόμενο βήμα αφορά στο τι θα πει στον ίδιο τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες.
Ο τελευταίος θα πράξει όπως κάθε επικεφαλής του Οργανισμού. Εξάλλου ο Πορτογάλος γ.γ. διανύει τη δεύτερη θητεία του ως επικεφαλής των Ηνωμένων Εθνών (λήγει το 2027) και όπως όλοι οι προκάτοχοί του δεν θα ήθελε επί θητείας του το Κυπριακό να λήξει, όπως το γνωρίσαμε. Χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει πως δεν θα το βάλει, όπως και το ίδιο έχει μπει εδώ και μια επταετία, στον πάγο, μέχρι τον επόμενο. Εκτός απροόπτου ο γ.γ. θα εξετάσει το ενδεχόμενο μιας πενταμερούς όπως το 2021 στη Γενεύη και θα τεστάρει και τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, Ερσίν Τατάρ, που απέρριψε μια κοινή, τριμερή συνάντηση, με την κα Ολγκίν και τον πρόεδρο Χριστοδουλίδη. Αν επιμείνει η τουρκοκυπριακή ηγεσία –διά της Άγκυρας– να προσέλθει σε κάτι τέτοιο, τότε το μέλλον του Κυπριακού προδιαγράφεται ζοφερό, με εύκολο ωστόσο το blame-game για την ελληνοκυπριακή πλευρά έναντι τρίτων, ασχέτως αν αυτό στο εξωτερικό δεν είναι game-changer.
Τι θα συμβεί όμως αν ο Τατάρ ενώπιον του αιτήματος του γ.γ. προσέλθει σε μια τριμερή ή πενταμερή συνάντηση, δυσκολευόμενος να απορρίψει μια τέτοια άμεση πρόταση; Δεδομένης και μιας τακτικής –από αυτές που συνηθίζει– κίνησης του Ερντογάν; Εδώ το ζήτημα αποκτά ενδιαφέρον και μένει για την ελληνοκυπριακή πλευρά να το εξετάσει με γνώμονα πολύ πέραν της διαδικασίας, μιας και μια τέτοια εξέλιξη ανοίγει τον δρόμο τόσο για ένα νέο αδιέξοδο –οριστικό «με φινάλε» αυτή τη φορά– όσο και για ένα σενάριο στο οποίο εντός του, με σημαντικές δυσκολίες, ίσως βρίσκεται το κλειδί για την άρση του αδιεξόδου των συνομιλιών.
Καλό θα ήταν μιας και η καλοκαιρινή σεζόν ξεκίνησε, να δούμε όλοι μαζί, ως κοινωνία, ως ακαδημαϊκή και δημοσιογραφική κοινότητα, ως πολιτικό σύστημα, κ.ο.κ., τη φάση που θα εισέλθει το Κυπριακό τους επόμενους μήνες. Είναι κάτι που απαιτεί προετοιμασία για όλα τα ενδεχόμενα, σοβαρότητα, δημιουργία και επεξεργασία σεναρίων και ειλικρίνεια, ιδίως γιατί ο Σεπτέμβριος ακολουθεί ένα συναισθηματικά φορτισμένο καλοκαίρι που σηματοδοτεί όχι μόνο τα πενηντάχρονα της τουρκικής εισβολής αλλά και τον απαραίτητο αναστοχασμό που πρέπει να γίνει επί τούτου μισό αιώνα μετά, με το τρέχον απαράδεκτο στάτους κβο της κατοχής και του διαχωρισμού. Συνεπώς η ειλικρίνεια πρέπει να αφορά, πρωτίστως, τους ίδιους μας τους εαυτούς και σημαντικότερα την πολιτική ηγεσία –οριζοντίως– αυτού του τόπου.
Η κα Ολγκίν ήλθε, είδε και είπε –χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες– αυτό που όλοι έχουν συνειδητοποιήσει τα τελευταία χρόνια, πως το Κυπριακό ήταν στο «παρά πέντε» και, αναπόφευκτα, τείνει στο «πέντε και» –οι συνέπειες του οποίου θα είναι δυνητικά ίσως καταστροφικές για πολλούς Σεπτέμβρηδες που μας περιμένουν.
Twitter: @JohnPikpas
