Του Γιάννη Ιωάννου
Στην εποχή του content creation όπου στο YouTube και σε άλλες δημοφιλείς πλατφόρμες διαδικτυακά μπορείς να βρεις υλικό, κυριολεκτικά, για το οτιδήποτε, οι περιπτώσεις δημοφιλών YouTubers που ξαφνικά αποφασίζουν να ασχοληθούν με την πολιτική ή ακόμη και να κατέλθουν στον ενεργό στίβο της φαντάζει ιδιαίτερα προβληματική. Στην Κύπρο λίγο πριν από τις προεδρικές του 2023, και τώρα ενόψει ευρωεκλογών, μας προέκυψε ο «Φειδίας», ένας δημοφιλής Κύπριος YouTuber, που είναι διεθνώς γνωστός ως ο άνθρωπος που αγκάλιασε τον αγαπημένο του θαυμαστή, Έλον Μασκ, φτιάχνοντας μάλιστα μια σειρά βίντεο στο ταξίδι του προκειμένου να τον συναντήσει.
Η περίπτωση του Φειδία είναι ιδιαίτερα προβληματική. Όχι γιατί ο άνθρωπος δεν δικαιούται να ασχοληθεί με τα κοινά ή και να κατέλθει ακόμη και υποψήφιος, όπως τεκμαίρεται από τα συνταγματικά του δικαιώματα. Αλλά για το πως τριγκάρει, ιδίως στα ΜΚΔ, μια συζήτηση για το αν μπορεί να κινητοποιήσει τους νέους ψηφοφόρους –και δη στις παραδοσιακά στην Κύπρο ευρωεκλογές χαμηλής συμμετοχής– σε μια κρίσιμη συγκυρία όπου η Ε.Ε., συλλογικά, μετατρέπεται σε μια πολιτική ένωση με αρκετά στοιχεία λαϊκισμού, ξενοφοβίας και συντηρητικής μετατόπισης. Ο Φειδίας την παραμονή των προεδρικών πήρε συνέντευξη από όλους τους υποψήφιους. Ξεχώρισε ωστόσο ότι οι Χριστοδουλίδης και Μαυρογιάννης, οι οποίοι ορθώς κατά τη γνώμη μου, δεν αποδέχτηκαν να μιλήσουν στον μάλλον αδαή πολιτικά YouTuber.
Οι περιπτώσεις σαν του Φειδία επίσης κρίνονται όχι για την έλλειψη πολιτικού βάθους, την έλλειψη γνωσιακού υπόβαθρου και την αβάσταχτη ελαφρότητα με την οποία προσεγγίζουν σοβαρά ζητήματα πολιτικής φύσης αλλά για το πώς εργαλειοποιούν μια εκλογική διαδικασία για να παραγάγουν content. Κι εδώ ακριβώς εδράζεται το ήθος, η πρακτική και η αδυσώπητη πραγματικότητα του σύγχρονου content creation που θυσιάζει τα πάντα για την παραγωγή views, η οποία μέσω εκατομμυρίων τέτοιων χρηματοδοτεί αυτούς τους δημιουργούς. Εξάλλου ζούμε στην εποχή που το monetization από το streaming αποτελεί μια βιομηχανία από μόνη της και συχνά βλέπουμε στο πλαίσιο αυτής και υλικό που ηθικά, πολιτικά και ανθρωποκοινωνιολογικά είναι εξαιρετικά προβληματικό, ενίοτε και δυνητικά επικίνδυνο.
Ο Φειδίας ούτε θα προσελκύσει τους νέους ψηφοφόρους στη συμμετοχική διαδικασία, ούτε θα μας επιμορφώσει για την ιστορία και τον τρόπο λειτουργίας της Ε.Ε. και τη σημασία της στη ζωή μας και στην κοινωνία μας. Θα συνεχίσει να παράγει content απλώς για να συνεχίσει να κάνει αυτό που επέλεξε ως επαγγελματική διέξοδο μέσω του content creation, όπως το να ταξιδεύει σε ζούγκλες με αυτόχθονες, να μπαίνει σε τρένα χωρίς εισιτήριο και να κυνηγάει διασημότητες, περσόνες δηλαδή, για να βγάλει μια φώτο μαζί τους ή να τους αγκαλιάσει. Σεβαστά όλα και ο κόσμος τα βλέπει, όπως βλέπει και βίντεο με σπάσιμο από… σπυράκια ακμής ή γυμναστές να κάνουν ακροβατικά και μάγειρες να ψήνουν κρέατα σε βουνά. Αυτό είναι το πλαίσιο.
Οι επερχόμενες ευρωεκλογές είναι ιδιαίτερα κρίσιμες σε μια κρίσιμη συγκυρία εν μέσω πολέμων για το μέλλον της Ε.Ε. και την πολιτική και οικονομική της ολοκλήρωση. Καλό να μη σπαταλάμε φαιά ουσία και debate για περιπτώσεις όπως του Φειδία, οι οποίες δεν προσφέρουν τίποτα ουσιαστικό ούτε στη συζήτηση περί αποχής ούτε στην, εξαιρετικής σημασίας, συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης, στην οποία η Κύπρος κλείνει φέτος και 20 χρόνια συμμετοχής ως ισότιμο μέλος.
Twitter: @JohnPikpas
