Του Ανδρέα Ανδρέου
Το ότι υπάρχει disruption στον τομέα του real estate δεν είναι πλέον μυστικό. Κεντρικό πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτήν την αναστάτωση παίζει η τεχνολογία και οι εφαρμογές της. Κι εφόσον αναφερόμαστε στην τεχνολογία δεν είναι υπερβολή αν πούμε πως όσα έχουμε δει μέχρι τώρα είναι ένα απλό «ξεμύτισμα» του τι πρόκειται να επακολουθήσει.
Οι κύριες νέες τάσεις στο διεθνές real estate περιστρέφονται γύρω από τις εφαρμογές της αναπαραγωγικής τεχνητής νοημοσύνης, του blockchain, της απανθρακοποίησης και της βιωσιμότητας, των τεχνολογικών εφαρμογών στον κατασκευαστικό τομέα και του proptech (τεχνολογία ακινήτων).
Αρχίζοντας από το τελευταίο, το proptech συλλογικά αποτελεί τον συνδετικό ιστό μεταξύ ανθρώπων, τεχνολογίας και πληροφόρησης έτσι ώστε να απλοποιείται η διαδικασία επένδυσης, αγοράς, ενοικίασης, κατοχής, πώλησης, διαχείρισης, λειτουργίας και έρευνας, κυρίως στον οικιστικό και εμπορικό τομέα των ακινήτων. Ο τομέας βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη για αρκετά χρόνια τώρα, αλλά αναπτύσσεται όλο και πιο ραγδαία όσο η τεχνολογία προχωρεί και το νομοθετικό πλαίσιο βελτιώνεται.
Η τεχνητή νοημοσύνη έχει τη δυνατότητα να ενισχύσει τον τομέα των ακινήτων ποικιλοτρόπως. Ήδη αξιοποιείται για τη δημιουργία ακριβέστερων και λεπτομερέστερων αναπαραστάσεων ακινήτων, για την αναγνώριση και την ταξινόμηση διαφορετικών τύπων κτιρίων αλλά και χώρων, και την περιγραφή ακινήτων με βάση τις τρέχουσες τάσεις της αγοράς λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη και τα σχόλια των υποψήφιων αγοραστών. Συμβάλλει επίσης στην αυτοματοποίηση της εξέτασης και ελέγχου σχετικών εγγράφων, την ανάλυση και τη δημιουργία εξατομικευμένων καταχωρίσεων ακινήτων, που βασίζονται σε δεδομένα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά και άλλες πηγές. Επιπλέον, η αυτοματοποίηση ορισμένων εργασιών μέσω της τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να απελευθερώσει χρόνο και φαιά ουσία από τους επαγγελματίες του τομέα δίνοντάς τους την ευκαιρία να επικεντρωθούν σε εργασίες με περισσότερη προστιθέμενη αξία, βελτιώνοντας την αποτελεσματικότητα και την παραγωγικότητά τους. Μπορεί κάποιες εφαρμογές να χρησιμοποιούνται ως πηγή έμπνευσης για σχεδιασμό κτιρίων, εσωτερικών χώρων, επίπλωσης, δημιουργίας κήπων κ.λπ.
Μπορεί τα καλά της τεχνητής νοημοσύνης να είναι πολλά, αλλά πρέπει να έχουμε υπόψη πως οι αλγόριθμοι της είναι τόσο καλοί όσο και τα δεδομένα βάσης στα οποία εκπαιδεύονται. Εάν τα δεδομένα εκπαίδευσης είναι είτε ετεροβαρή προς μια κατεύθυνση ή ελλιπή, τότε η τεχνητή νοημοσύνη θα παράγει ετεροβαρή ή ελλιπή αποτελέσματα. Αυτό δυνητικά θα μπορούσε να οδηγήσει σε διακρίσεις στην αγορά των ακινήτων και να διαιωνίσει τις οποιεσδήποτε υπάρχουσες ανισότητες μεταξύ των συντελεστών της αγοράς.
Η επιταχυνόμενη ψηφιοποίηση διαδικασιών ήταν ένα παγκόσμιο φαινόμενο που επέβαλε η περίοδος των επαναλαμβανόμενων lockdown κατά την πανδημία. Αυτό με τη σειρά του επιτάχυνε και την ανάγκη για μετάβαση της τάξης των ακινήτων προς ένα σύστημα κρυπτογράφησης. Αν και στα πολύ αρχικά του στάδια, η εφαρμογή του blockchain στις συναλλαγές ακινήτων είναι το μέλλον, δίνοντας την ευκαιρία για πλήρη μετεξέλιξη του τομέα, στον τρόπο που συναλλασσόμαστε. Η διαδικασία απόκτησης στεγαστικού δανείου θα γίνει για παράδειγμα πιο ομαλή και πιο προσιτή. Η διαχείριση των εξασφαλίσεων θα γίνει πιο εύκολη, ενώ η έξυπνη εκτέλεση των συμβολαίων θα εξαλείψει την πιθανότητα ανθρώπινου λάθους, απάτης κ.λπ. με απώτερο στόχο να δημιουργηθεί ένας κλάδος όπου όλοι οι συμμετέχοντες θα έχουν ίσες ευκαιρίες για επιτυχία.
Η απανθρακοποίηση των ακινήτων είναι σημαντική για διάφορους λόγους. Πρώτον, ο τομέας των ακινήτων είναι υπεύθυνος για σημαντικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα –κυρίως από τη θέρμανση και την ψύξη κτιρίων, καθώς και από την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας. Δεύτερον, μπορεί να οδηγήσει σε εξοικονόμηση κόστους στους λογαριασμούς ενέργειας και στο κόστος συντήρησης και να βελτιώσει την ποιότητα του αέρα των εσωτερικών χώρων, κάτι που ωφελεί τους χρήστες των κτιρίων. Τρίτον, η απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές μπορεί να αυξήσει την αγοραία αξία και την ανταγωνιστικότητα των κτιρίων, καθώς οι αγοραστές/ επενδυτές και οι ενοικιαστές απαιτούν ολοένα και περισσότερο ενεργειακά αποδοτικά και βιώσιμα ακίνητα. Ο μηδενισμός των εκπομπών ρύπων δεν θα περιοριστεί μόνο μέσω της άμεσης απανθρακοποίησης των κτιρίων, αλλά θα έχει και έμμεσες εφαρμογές μέσω των αναδασώσεων που θα επισυμβούν ως αντίβαρο της δημιουργίας ρύπων που δεν μπορούν εύκολα να καταργηθούν. Έτσι, τεμάχια γης που δεν προσφέρονται για ανάπτυξη κτιρίων, αλλά προσφέρονται για αυτόν τον σκοπό, παρουσιάζουν καλές προοπτικές κεφαλαιουχικής ανατίμησης στο μέλλον λόγω της ζήτησης που θα δημιουργηθεί εξαιτίας αυτής της ανάγκης.
Η χρήση προηγμένων κατασκευαστικών τεχνικών όπως η ενεργειακή καινοτομία, η τρισδιάστατη εκτύπωση, η ρομποτική και τα αρθρωτά κτίρια μπορούν να συμβάλουν στη μείωση του κόστους στέγασης, εξορθολογίζοντας τη διαδικασία κατασκευής και μειώνοντας τις απαιτήσεις σε εργατικό δυναμικό. Η δυνατότητα για μεγαλύτερη προσαρμογή και ευελιξία στον σχεδιασμό τέτοιων οικιστικών μονάδων μπορεί να είναι ιδιαίτερα επωφελής στην επιδίωξη απόκτησης προσιτής στέγης –κάτι που μπήκε για τα καλά στον δημόσιο διάλογο τον τελευταίο καιρό.
Πολλές από τις πιο πάνω τάσεις αρχίσαμε να τις βλέπουμε και στην χώρα μας –άλλες σε μεγαλύτερο και άλλες σε μικρότερο βαθμό. Είναι δύσκολο να προβλεφθεί ο βαθμός σύμπλευσης με τα πιο εξελιγμένα μοντέλα που βλέπουμε να αναπτύσσονται αλλού, επειδή κάποιες εφαρμογές έχουν να κάνουν τόσο με την καλλιέργεια παιδείας, όσο και με την αλλαγή του τρόπου ζωής, όπως και με τη μετεξέλιξη του τρόπου αντίληψης των ακινήτων ως οικιστικής και επαγγελματικής στέγης.
