Του Ανδρέα Ανδρέου
Πέραν των ψηλότερων καταγεγραμμένων θερμοκρασιών κατά τον Ιούνιο, η Λευκωσία έσπασε και τα κοντέρ των επιδόσεων σε κτηματικές συναλλαγές σε σχέση με όλες τις άλλες επαρχίες. Πιο αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι έλκυσε πέραν των €15 εκατ. περισσότερα από τη Λεμεσό σε όγκο συναλλαγών, σπάζοντας τη μηνιαία κυριαρχία της Λεμεσού που κράτησε από τον Ιούλιο του 2020. Όμως, η ευρύτερη εικόνα δεν είναι τόσο καλή. Αντίθετα, βλέπουμε τις παραλιακές πόλεις να αιμορραγούν από το συνεχιζόμενο μειωμένο επενδυτικό ενδιαφέρον από ξένους, και τους Κύπριους να το παλεύουν με τις ψηλές τιμές και το ψηλό κόστος δανεισμού.
Πάμε να δούμε τι συνέβη λοιπόν τον περασμένο μήνα.
Τον Ιούνιο του 2024 σημειώθηκαν συνολικά 1.632 πωλήσεις (μεταβιβάσεις) ακινήτων, γεγονός που τον κατατάσσει στην τρίτη καλύτερη θέση του πρώτου εξαμήνου του τρέχοντος έτους. Τον Ιούνιο του 2023 είχαν σημειωθεί συνολικά 1.807 πωλήσεις (μεταβιβάσεις) ακινήτων γεγονός που τον κατέταξε σαν τον καλύτερο μήνα του 2023 σε αριθμό πωλήσεων. Άρα η αγορά φέτος εντός αυτής της περιόδου (του Ιουνίου) συρρικνώθηκε κατά 9,7% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή.
Σε επίπεδο πωλητηρίων εγγράφων (μελλοντικές μεταβιβάσεις ακινήτων που έγιναν), η παγκύπρια εικόνα για τον Ιούνιο είναι επίσης αρνητική, αφού κατέγραψε μείωση κατά 5,4%: κατατέθηκαν συνολικά 1.322 πωλητήρια έγγραφα φέτος τον Ιούνιο σε αντίθεση με 1.397 πωλητήρια έγγραφα τον ίδιο μήνα πέρσι.
Η συνολική αξία συναλλαγών τον Ιούνιο φέτος κυμάνθηκε πέριξ των €395,5 εκατ. Συγκρινόμενη με τον Ιούνιο του 2023 όπου η συνολική αξία ήταν πέριξ των €382,1 εκατ., βλέπουμε μια μικρή αύξηση φέτος της τάξης του 3,5%.
Πώς κατανέμεται αυτή η συνολική απόδοση του μήνα μεταξύ των επαρχιών; Συμπεριφέρθηκαν όλες οι επαρχίες κατά αντίστοιχο τρόπο;
Η Λευκωσία κατέγραψε 453 πωλήσεις φέτος και 490 πωλήσεις πέρσι (μείωση 7,6%). Ο συνολικός όγκος συναλλαγών αυξήθηκε κατά 35,7% εφόσον φέτος επενδύθηκαν πέριξ των €118,1 εκατ., ενώ πέρσι πέριξ των €87 εκατ. Είχε μερίδιο στη συνολική αγορά του Ιουνίου 27,8% επί του αριθμού πωλήσεων και μερίδιο 29,9% επί της αξίας συναλλαγών. Επιπλέον η Λευκωσία κατέγραψε και 348 πωλητήρια έγγραφα που είναι κατά 11,5% αυξημένα σε σχέση με τον Ιούνιο του 2023. Κατ’ ακρίβεια η Λευκωσία είναι η μόνη επαρχία που σημείωσε αύξηση σε νέα πωλητήρια έγγραφα σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα πέρσι.
Η Λεμεσός κατέγραψε 418 πωλήσεις φέτος και 452 πωλήσεις πέρσι (μείωση 7,5%). Ο συνολικός όγκος συναλλαγών ήταν πέριξ των €102,7 εκατ. φέτος και πέριξ των €125 εκατ. πέρσι, σημειώνοντας μείωση 17,8%. Είχε μερίδιο στη συνολική αγορά του Ιουνίου 25,6% επί του αριθμού πωλήσεων και μερίδιο 25,9% επί της αξίας συναλλαγών. Επιπλέον η Λεμεσός κατέγραψε και 394 πωλητήρια έγγραφα που είναι κατά 11,3% μειωμένα σε σχέση με τον Ιούνιο του 2023. Η Λεμεσός συντηρεί την πτωτική της πορεία δείχνοντας τον σοβαρό αρνητικό επηρεασμό της από την μείωση των ξένων επενδυτών. Φυσικά και δεν μειώνουμε το γεγονός ότι τα περισσότερα χρήματα εξακολουθούν να επενδύονται σε αυτήν, αλλά εξίσου σημαντικό είναι πως σε απόλυτους αριθμούς τα κεφάλαια μειώνονται δραστικά.
Η Λάρνακα κατέγραψε 302 πωλήσεις φέτος σε αντίθεση με 375 πωλήσεις πέρσι (μείωση 19,5%). Ο συνολικός όγκος συναλλαγών ήταν πέριξ των €51,8 εκατ. φέτος και πέριξ των €72,9 εκατ. πέρσι, σημειώνοντας δραστική συρρίκνωση της τάξης του 28,9%. Είχε μερίδιο στη συνολική αγορά του Ιουνίου 18,5% επί του αριθμού πωλήσεων και μερίδιο 13,1% επί της αξίας συναλλαγών. Επιπλέον η Λάρνακα κατέγραψε και 274 πωλητήρια έγγραφα που είναι κατά 6,2% αυξημένα σε σχέση με τον Ιούνιο του 2023. Μετά τη Λευκωσία, η Λάρνακα είναι η μόνη άλλη επαρχία με θετικό πρόσημο σε νέα πωλητήρια έγγραφα τόσο για τον Ιούνιο όσο και για το πρώτο εξάμηνο. Και η Λάρνακα βιώνει ένα πλήγμα από τη μείωση στον αριθμό ξένων επενδυτών.
Η Πάφος κατέγραψε 344 πωλήσεις φέτος και 366 πωλήσεις πέρσι σημειώνοντας μείωση 6%. Ο συνολικός όγκος συναλλαγών ήταν πέριξ των €101 εκατ. φέτος και πέριξ των €79,3 εκατ. πέρς,ι σημειώνοντας αύξηση 27,4%. Είχε μερίδιο στη συνολική αγορά του Ιουνίου 21,1% επί του αριθμού πωλήσεων και μερίδιο 25,5% επί της αξίας συναλλαγών. Η Πάφος κατέγραψε και 249 πωλητήρια έγγραφα που είναι κατά 21,2% μειωμένα σε σχέση με τον Ιούνιο του 2023. Ήταν αξιοσημείωτη η επίδοση της Πάφου να πετύχει περίπου τον ίδιο όγκο συναλλαγών με την Λεμεσό, αλλά και η Πάφος φαίνεται να πλήττεται από τη μείωση στην ξένη ζήτηση, όπως αποδεικνύεται από τα νέα πωλητήρια έγγραφα.
Η Αμμόχωστος κατέγραψε 115 πωλήσεις φέτος και 124 πωλήσεις πέρσι σημειώνοντας μείωση 7,2%. Ο συνολικός όγκος συναλλαγών ήταν πέριξ των €22 εκατ. φέτος και πέριξ των €18 εκατ. πέρσι σημειώνοντας αύξηση 22,2%. Είχε μερίδιο στη συνολική αγορά του Ιουνίου 7% επί του αριθμού πωλήσεων και μερίδιο 5,6% επί της αξίας συναλλαγών. Η Αμμόχωστος κατέγραψε και 57 πωλητήρια έγγραφα που είναι κατά 14,9% μειωμένα σε σχέση με τον Ιούνιο του 2023. Η πορεία της Αμμοχώστου ακολουθεί αυτήν της Πάφου και λιγότερο της Λάρνακας.
Εάν συνοψίζαμε την όλη κατάσταση, θα λέγαμε πως η αγορά των ακινήτων έχει συμπτώματα αναιμίας, η οποία είναι αποτέλεσμα συσσωρευμένων προβλημάτων τουλάχιστον 18 μηνών. Επειδή τα αποθέματα δυνάμεων της εξαντλούνται, θα πρέπει να παρθούν μέτρα τόνωσής της για να μην εξασθενήσει. Τα μέτρα θα πρέπει να στοχεύουν τόσο τη ζήτηση όσο και την προσφορά.
Ο κ. Ανδρέας Α. Ανδρέου, MRICS, είναι CEO της APS Andreou Property Strategy - Chartered Surveyors.
