Του Παύλου Ξανθούλη
«Οι κυρώσεις πρέπει να έχουν μεγαλύτερες επιπτώσεις στη ρωσική πλευρά και όχι στη δική μας (Ευρωπαϊκή Ένωση)». Αυτή η αυτονόητη αρχή, την οποία διατύπωσε ο πρωθυπουργός του Βελγίου Αλεξάντερ ντε Κρο, φαίνεται να μη γίνεται αντιληπτή από την Πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Η επικεφαλής της Κομισιόν, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», έχει δεχθεί έντονη κριτική, για δρομολόγηση κυρώσεων χωρίς προηγούμενη ενημέρωση και χωρίς συντονισμό με όλα, ανεξαιρέτως, τα κράτη-μέλη. Κάτι που προφανώς αντανακλά αδιαφορία για το κόστος που ενδέχεται να επιφέρουν οι εν λόγω κυρώσεις στα ίδια τα κράτη-μέλη και δη τα «μικρά». Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι η κ. φον ντερ Λάιεν, αποφασίζει στη βάση διαβούλευσης με ένα κλειστό κύκλωμα κρατών, το οποίο λειτουργεί ως «διευθυντήριο κυρώσεων» και στο οποίο συμμετέχουν οι ΗΠΑ, η Βρετανία, η Γερμανία, η Γαλλία και ενίοτε και ο Καναδάς. Οι λοιποί ευρωπαίοι «εταίροι» καλούνται απλώς να υιοθετήσουν τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, οι οποίες αν και αναγκαίες, δεν έχουν μέχρι στιγμής αποδώσει… τουλάχιστον τα αναμενόμενα.
Άλλωστε, το ρωσικό ρούβλι έχει ανακάμψει και ο εγκληματίας πολέμου, Βλαντιμίρ Πούτιν, έχει κατορθώσει να μοιράσει την Ε.Ε. σε δύο, αν όχι και σε τρία στρατόπεδα. Αναγκάζοντας κάποιους να τον πληρώνουν σε ρούβλια για την παροχή φυσικού αερίου.
Και κάποιους άλλους, υποτιθέμενα πιο έξυπνους. όπως η Uniper (γερμανική εταιρεία παροχής φυσικού αερίου) να υποστηρίζουν μεν ότι θα συνεχίσουν να πληρώνουν σε ευρώ, αλλά την ίδια ώρα να δηλώνουν ότι είναι δυνατή μια «μετατροπή πληρωμής σύμφωνα με τη νομοθεσία των κυρώσεων». Προφανώς μέσω μιας φόρμουλας, στην οποία οι ευρωπαϊκές εταιρείες θα πληρώνουν σε ευρώ, το ποσό θα μετατρέπεται με αυτοματοποιημένες διαδικασίες σε ρούβλια και όλοι θα είναι χαρούμενοι. Το Βερολίνο θα ισχυρίζεται ότι είναι ευθυγραμμισμένο με τις κυρώσεις. Ο εγκληματίας πολέμου κ. Πούτιν θα εισπράττει σε ρούβλια, όπως ακριβώς επιθυμεί για να σώσει το νόμισμά του. Και η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα «δουλεύει» την Ευρωβουλή, για τα υποτιθέμενα επιτεύγματα των κυρώσεών της.
Κυρώσεις, τις οποίες στην πραγματικότητα έχουν φορτωθεί τα μικρά και μεσαία κράτη-μέλη της Ε.Ε., όπως η Φινλανδία που είπε «ναι» στο κλείσιμο του εναερίου της χώρου και εν συνεχεία έγινε αντιληπτό ότι η εξέλιξη αυτή θέτει θέμα βιωσιμότητας της Finnair. Όπως η Κύπρος που έκλεισε τον εναέριό της χώρο, γνωρίζοντας ότι θα χάσει ένα τεράστιο ποσοστό του τουριστικού της προϊόντος, στο οποίο βασίζεται όλη της η οικονομία. Όπως η Ελλάδα, η Μάλτα και η Κύπρος που πέραν του κλεισίματος των λιμανιών τους στο ρωσικό εμπόριο, ενδέχεται να υποστούν επιπλέον κόστος στη ναυτιλία τους. Διότι η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προτείνει όπως τα πετρελαιοφόρα, με οποιανδήποτε ευρωπαϊκή σημαία, δεν έχουν τη δυνατότητα μεταφοράς ρωσικού πετρελαίου, σε κανένα μέρος του κόσμου. Όχι μόνο εντός αλλά και εκτός Ε.Ε.
Η νέα πρόταση εντάσσεται στο πλαίσιο του έκτου πακέτου ευρωπαϊκών κυρώσεων κατά της Ρωσίας, το οποίο εισηγήθηκε η κ. φον ντερ Λάιεν με επίκεντρο το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, κάτι για το οποίο ασκούσε πιέσεις η Ουάσιγκτον. Η πολιτικά ανυπόληπτη Πρόεδρος της Κομισιόν θα έπρεπε ωστόσο να γνωρίζει ότι το κόστος για τις ΗΠΑ, που επίσης επέβαλαν εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, είναι ανύπαρκτο. Σε αντίθεση με την Ε.Ε., όπου ένα στα τέσσερα οχήματα χρησιμοποιεί ρωσικά καύσιμα (εξάρτηση 27%). Και συνεπώς, η διαδικασία απεξάρτησης δεν μπορεί να γίνει με συνοπτικές διαδικασίες μέχρι το τέλος του 2022, όπως θέλει η κ. φον ντερ Λάιεν. Καθώς πέραν των πολλών εξαρτημένων κρατών (Ουγγαρία, Σλοβακία, Τσεχία και άλλων), υπάρχει και ένα ζήτημα –ουδόλως ευκαταφρόνητο– με το ράλι τιμών στην ενέργεια και το αντίστοιχο ράλι του πληθωρισμού που καταδυναστεύει ήδη τους πολίτες της Ε.Ε. Και δεν ξέρουμε πού θα φτάσει με τέτοιους χειρισμούς, οι οποίοι αποδίδονται σε εμμονές, ιδεοληψία και πολιτική ανεπάρκεια.
Αν και οι κυρώσεις κρίνονται αναγκαίες για την περίπτωση ενός εγκληματία πολέμου, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν φαίνεται να μην έχει αντιληφθεί ότι δεν είναι κυβερνήτης μιας πολιτείας των ΗΠΑ, αλλά Πρόεδρος της Κομισιόν. Και στο πλαίσιο αυτό οφείλει να σώσει ό,τι μπορεί να σωθεί, ακολουθώντας τη «σύσταση» του πρωθυπουργού του Βελγίου. Δυστυχώς, επί του παρόντος, αυτά που έχει προτείνει και επιβάλει μέσω της τακτικής του «διευθυντηρίου», οδηγούν την Ευρώπη στα βράχια. Με δική της ευθύνη...