Του Παύλου Ξανθούλη
Αν υπήρχε ρεκόρ πολιτικής αστοχίας, όπως οι συνεχιζόμενες ήττες μιας ποδοσφαιρικής ομάδας σε ένα πρωτάθλημα, η Λευκωσία δικαιωματικά θα είχε εξασφαλίσει την πρώτη θέση, «σπάζοντας» κάθε αρνητικό ρεκόρ. Εντός μόνο μερικών εβδομάδων, όσο ακριβώς διαρκεί η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η κυπριακή κυβέρνηση έχει κατορθώσει να δεχθεί ήττες από όλους ανεξαιρέτως τους πρωταγωνιστές στο Ουκρανικό, χωρίς καμιά –δυστυχώς– εξαίρεση. Την ίδια μάλιστα χρονική περίοδο κατά την οποία η Άγκυρα καταγράφει αντίστοιχες νίκες. Ας δούμε τι ακριβώς έγινε:
● Κυρώσεις: Η Κύπρος αναγκάστηκε να συμπλεύσει με όλες τις (δοτές από τις ΗΠΑ) κυρώσεις της Ε.Ε., δίνοντας τη συγκατάθεσή της για κλείσιμο του εναερίου της χώρου στη Ρωσία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την τουριστική της βιομηχανία. Η Λευκωσία υπέβαλε πάντως μονομερή δήλωση στα πρακτικά του Συμβουλίου, ευελπιστώντας ότι αυτή θα μπορούσε να της παράσχει δυνατότητα επανεξέτασης της θέσης της, σε περίπτωση που η Τουρκία διατηρούσε ανοικτό τον δικό της εναέριο χώρο, δημιουργώντας προοπτική «τουριστικών ροών» στα Κατεχόμενα. Η Τουρκία κράτησε ανοικτό τον δικό της εναέριο χώρο, αλλά η Κύπρος είναι αμφίβολο εάν μπορεί να αξιοποιήσει τη μονομερή δήλωση που υπέβαλε, κυρίως για νομικούς λόγους που σχετίζονται με την ομόφωνη απόφαση που έλαβε η Ε.Ε.
● Ε.Ε.-ΗΠΑ: Η Λευκωσία (και η Αθήνα, προφανώς σε συντονισμό) ανάλωσε την πολιτική της επιχειρηματολογία σε ένα «αφήγημα», σύμφωνα με το οποίο η Άγκυρα εμφανίζεται ως «επιτήδειος ουδέτερος» στο Ουκρανικό, επικαλούμενη την άρνησή της να ευθυγραμμιστεί με τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Ο πρόεδρος Αναστασιάδης έθεσε το ζήτημα στην άτυπη Σύνοδο των Βερσαλλιών και ο ΥΠΕΞ Ιωάννης Κασουλίδης ετοίμασε επιστολή προς τον Ύπατο Εκπρόσωπο Γιοσέπ Μπορέλ. Η απάντηση που έλαβε η Λευκωσία, ήταν ένα διπλό ράπισμα, για να το θέσουμε όσο πιο κομψά μπορούμε. Η Κομισιόν φρόντισε να καταστήσει σαφές, σε συνεδρία της Επιτροπής Πολιτικής Προστασίας, ότι η τουρκική στάση ουδετερότητας βοηθά την προσπάθεια διαμεσολάβησης! Και λίγο αργότερα οι ΗΠΑ, διά του προέδρου Τζο Μπάιντεν, εξέφρασαν «εκτίμηση» στις προσπάθειες διπλωματικής επίλυσης του Ουκρανικού και στην εμπλοκή της Τουρκίας για την προώθηση της «ειρήνης και της σταθερότητας».
● Ρωσία: Ο ΥΠΕΞ της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ επιστράτευσε το παράδειγμα της «Τουρκικής Δημοκρατίας Βορείου Κύπρου» (χωρίς μάλιστα εισαγωγικά), επιχειρηματολογώντας υπέρ μιας ανάλογης προσπάθειας έναρξης διαπραγματεύσεων για το καθεστώς των δύο αποσχισθεισών λεγόμενων «Λαϊκών Δημοκρατιών», του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ. Η Λευκωσία προτίμησε να υποβαθμίσει το ζήτημα παρά να το πιάσει από τα μαλλιά και συνεπώς «κατάπιε» την εμφανή διασύνδεση των δύο θεμάτων, η οποία καταδεικνύει αν μη τι άλλο, ότι η Μόσχα έχει πλέον κάθε συμφέρον από τη διεκδίκηση υπόστασης της «ΤΔΒΚ». Προσβλέποντας στη δημιουργία προηγούμενου, το οποίο ήδη επικαλείται και επιστρατεύει, διά του ΥΠΕΞ Σεργκέι Λαβρόφ. Όπως πληροφορούμαστε, η Λευκωσία ζήτησε κάποιες εξηγήσεις «υπό τύπον ενημέρωσης» από τη Μόσχα, αλλά διάβημα επί της ουσίας, δεν έγινε…
● Ουκρανία: Η Λευκωσία ορθώς στηρίζει την Ουκρανία, καταδικάζει τη ρωσική εισβολή και συμμετέχει στην πλειοψηφία των κυρώσεων της Ε.Ε. σε βάρος της Μόσχας. Ωστόσο, χαρακτηριστικό της πολιτικής συμπεριφοράς της Λευκωσίας είναι ότι αποφεύγει να πει τα πράγματα με το όνομά τους, δημιουργώντας την εντύπωση ότι η ειλικρίνεια και η διεκδικητικότητα είναι ταμπού. Θα μπορούσε η Λευκωσία να πει ότι στηρίζει την Ουκρανία απόλυτα, υπογραμμίζοντας ότι αυτή η άνευ προϋποθέσεων στήριξη, δίνεται στη βάση αρχών ως αποτέλεσμα της εισβολής, παρά το γεγονός ότι το Κίεβο αρνήθηκε να ευθυγραμμιστεί με τις κυρώσεις της Ε.Ε. κατά της Τουρκίας στο ζήτημα της ΑΟΖ και των Βαρωσίων. Ως επίσης, ότι αυτή η στήριξη εξακολουθεί να παρέχεται χωρίς καμιά αίρεση και πάλι για λόγους αρχής, παρά το γεγονός ότι το Κίεβο συμμετέχει στην κατασκευή των μη επανδρωμένων τουρκικών αεροσκαφών Bayraktar TB2, τα οποία συμμετείχαν στις έκνομες ενέργειες της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ και βρίσκονται στο παράνομο αεροδρόμιο του κατεχόμενου Λευκονοίκου. Καθώς και ότι η στήριξη αυτή θα συνεχίσει να παρέχεται ως θέση αρχής με την ελπίδα ότι αυτό γίνεται αντιληπτό από όλους, περιλαμβανομένων των εταίρων μας στην Ε.Ε. και της ίδιας της Ουκρανίας. Εάν αυτά είχαν λεχθεί και γίνονταν κατανοητά από το Κίεβο, τότε ο Ουκρανός ΥΠΕΞ Ντμίτρι Κουλέπα, ίσως να έκανε δεύτερες σκέψεις και να απέφευγε να επιδοθεί σε διασπορά ψευδών αναφορών σε βάρος της Κύπρου, ότι δήθεν προέβαλε ενστάσεις στην αποκοπή ρωσικών τραπεζών από το δίκτυο Swift…
