Του Γιάννη Ιωάννου
Μελετώντας ως νεαρός διεθνολόγος το Κυπριακό στην ιστορική του πληρότητα και δη ως προς τα σχέδια λύσης και τις διαδικασίες κορύφωσης ή αδιεξόδων των διαπραγματεύσεων συνειδητοποίησα πως εκτός από τις δυσκολίες, τις ιδεολογικές προσεγγίσεις και το πως το εθνικό ζήτημα προβάλλεται, σε πολιτικό επίπεδο, μεταξύ κομμάτων, κοινωνίας και πολιτών, στην δημόσια σφαίρα υπάρχουν και μια σειρά «παιδικών ασθενειών» που σχετίζονται αμιγώς με την δημοσιογραφική κάλυψη, το debate γύρω του και την μικροπολιτική.
Καλύπτοντας το Κυπριακό δημοσιογραφικά τα τελευταία δώδεκα χρόνια προσπαθούσα πάντα να οριοθετήσω όχι μόνο την συμπτωματολογία αυτών των ασθενειών αλλά και την αντιμετώπιση τους -δεδομένου ότι και στον πραγματικό ιατρικό κόσμο δεν πεθαίνει κανείς, το 2023, από ιλαρά αλλά αυτό δεν αναιρεί πως κάποιος ενήλικος δεν μπορεί να βγάλει… έρπη αν μικρός έχει περάσει ανεμοβλογιά. Κάπως έτσι μοιάζουν -ιδίως στην εποχή των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης (δεν είχαμε τέτοια την περίοδο του Αμερικανοκαναδοβρετανικού σχεδίου ή τον καιρό των δέσμεων Γκάλι)- οι παιδικές ασθένειες του Κυπριακού που τις περάσαμε όλοι μικροί αλλά παραμένουν σε λανθάνουσα μορφή, ακριβώς όπως ο ιός VZV (έρπης ζωστήρας).
Οι ασθένειες αυτές είναι τρεις:
H παραπληροφόρηση σε σχέση με την δημοσιογραφική κάλυψη που μπορεί να γίνεται σκόπιμα ή λόγω έλλειψης του γνωσιακού πλαισίου που καλύπτει τις πολύπλοκες έννοιες του Κυπριακού αλλά και μια δύσκολη διαπραγμάτευση (που πέραν του αντικειμένου έχει και θεωρητική προσέγγιση/μεθοδολογία). Ο τρόπος που το Κυπριακό γίνεται αντικείμενο συζήτησης σε επίπεδο debate -που ποτέ δεν ορίστηκε με έναν συγκροτημένο, θεσμικά κατοχυρωμένο και νηφάλιο πλαίσιο. Και, τέλος, η μικροπολιτική στην οποία κυριαρχούν οι διαρροές, οι διαψεύσεις, οι υψηλοί τόνοι και οι χαρακτηρισμοί και γενικά μια ιδεολογικοποιημένη μετατροπή του εθνικού προβλήματος σε ζήτημα κομματικής συσπείρωσης ή αποδόμησης του αντιπάλου -με τον οποίο δεν συμφωνούμε ως προς την κατεύθυνση (πχ την μορφή λύσης).
Το Κυπριακό έχει επίσης εποχικότητα. Όπως τον χειμώνα που όλοι αρρωσταίνουμε. Και καθώς εισερχόμαστε σε μια περίοδο κινητικότητας λόγω της άφιξης -μετά από μια περίοδο μακράς απουσίας οποιαδήποτε διαλόγου- της ειδικής απεσταλμένης στο Κυπριακό καλό να θυμόμαστε πως στο αμέσως επόμενο διάστημα χρειαζόμαστε ως κοινωνία, ως πολιτικό σύστημα αλλά και ως ΜΜΕ έναν σοβαρό τρόπο κάλυψης των εξελίξεων (ρεπορταζιακά αλλά και σε επίπεδο ανάλυσης), έναν υγιή διάλογο για το που βρισκόμαστε, που πάμε και που θα καταλήξουμε με ή χωρίς λύση και, τέλος, λιγότερη μικροπολιτική. Που απαιτεί την πλήρη αποσύνδεση του Κυπριακού από εκλογικές διαδικασίες, κομματικές συσπειρώσεις, προσωπικές ατζέντες και ιδεολογικές πολώσεις. Η saga περί πρόσκλησης Ερντογάν στον Πρόεδρο υπενθύμισε την έντονη συμπτωματολογία αυτών των παιδικών ασθενειών που το πολιτικό σύστημα έσπευσε αμέσως να χτίσει πάνω της -σαν να μην πέρασε μια μέρα από όταν το πρώτο «σπυράκι» της ανεμοβλογιάς φύτρωσε στο χέρι μας όταν γυρνώντας από το σχολείο νιώσαμε έντονη αδιαθεσία.
Η περίοδος του πρώτου εξαμήνου του 2024 θα είναι κρίσιμη. Όποιος δεν συνειδητοποιεί την κρισιμότητα στην οποία εισέρχεται το Κυπριακό, ως άλυτο εθνικό και υπαρξιακό ζήτημα, και επιμείνει στις παιδικές ασθένειες του με αφορμή την κάθοδο της νέας ειδικής απεσταλμένου θα διαπράξει, πρωτίστως πολιτικά, ένα τεράστιο σφάλμα. Η ασθένειά μας είναι χρόνια. Κλείνει φέτος μισό αιώνα ζωής. Είναι η ώρα να την αντιμετωπίσουμε. Για να δούμε αν υπάρχει περιθώριο για μια υγιή πατρίδα, απαλλαγμένη από την κατοχή.
Twitter: @JohnPikpas
