Του Γιάννη Ιωάννου
Όταν τον περασμένο Μάιο το υπουργείο Γεωργίας διαβεβαίωνε πως ο Ιούνιος θα μας βρει σε πλήρη ετοιμότητα όσον αφορά τα αεροπορικά Μέσα δασοπυρόσβεσης, η αίσθηση που αποκομίζει κανείς –υπό το βάρος των πυρκαγιών στην ορεινή Πάφο– είναι πως μάλλον πρόκειται για ακόμη μία επικοινωνιακή προβολή –ταυτόσημη πλέον με την εικόνα της μεταπολιτικής που εκλέγει Φειδίες στη χώρα μας.
Την περασμένη εβδομάδα οι πυρκαγιές στην Πάφο ανέδειξαν πως το κράτος –επιτελικά– δεν ήταν έτοιμο. Ο καύσωνας της περιόδου, ένας σκυβαλότοπος παράνομος, όπως πολλοί πάνω στα βουνά μας και η απουσία πτητικής αυτονομίας οδήγησαν στην καταστροφή οικιών –ευτυχώς χωρίς θύματα. Η φωτιά αποτελεί πλέον, κάθε χρόνο λόγω και της κλιματικής αλλαγής, ένα φαινόμενο που όχι μόνο δοκιμάζει τα δάση μας, την επιβίωσή μας –με φυσικό τρόπο– και την εθνική μας ασφάλεια, αλλά αποτελεί και ένα κριτήριο αποτελεσματικότητας τόσο σε επίπεδο κυβέρνησης όσο και σε επίπεδο κρατικών χωρητικοτήτων.
Η Κύπρος πρέπει να αποκτήσει, ολόχρονα, πτητική αυτονομία σε μέσα δασοπυρόσβεσης, να βάλει βαθιά το μαχαίρι στο κόκαλο της ανευθυνότητας όσον αφορά τα δάση και τα βουνά μας και να αποκτήσει εκείνη τη νοοτροπία πρόληψης και έγκαιρης προετοιμασίας προκειμένου να μην είναι ένα αντιδραστικό κράτος που ανταποκρίνεται την τελευταία στιγμή. Επίσης, δεδομένης της γεωγραφίας μας –τοπολογικά και πολιτικά– το να διαθέτουμε αεροπλάνα κατάσβεσης μας καθιστά –καλύτερα από οποιαδήποτε «Αμάλθεια»– έναν σοβαρό περιφερειακό παίκτη. Οι εποχικές πυρκαγιές εξάλλου, όπως δείχνει η εμπειρία των τελευταίων χρόνων στον ευρωπαϊκό Νότο και την ανατολική Μεσόγειο, ήρθαν για να μείνουν. Και το θέμα είναι υπαρξιακό και πρέπει να ιδωθεί με ουσία έναντι της επικοινωνίας και σοβαρότητα.
Ας το δούμε αλλιώς. Δεν γίνεται η Κ.Δ. που το 1965 διέθετε ψεκαστικά Piper για τους κάμπους της Μεσαρκάς να μην διαθέτει, το 2024, ένα μικρό στολίσκο από 6-10 Air Tractors. Όταν το 2010 στείλαμε το ένα στο Ισραήλ για να συνδράμει σε κατάσβεση, το κράτος του Ισραήλ αμέσως αγόρασε αριθμό αυτών των σκαφών –λόγω αποτελεσματικότητας. Δεν είναι μόνο η αυτονομία και η αποτελεσματικότητα. Το κάνεις και καμικάζι –άμα λάχει βρε αδερφέ– τη μέρα που η Τουρκία απέναντι θα κινήσει και θα είσαι στο όρυγμα με τον τελευταίο σου γεμιστήρα. Η συζήτηση εξάλλου για τη μίσθωση ή την αγορά μπορεί να είναι σημαντική, αλλά δεν αντικαθιστά τη σημασία τής τελικής χρήσης –μια φορά εξάλλου θα καεί το δάσος του Τροόδους, ας μην περιμένουμε για να το δούμε. Η συζήτηση για την κρατική αποτελεσματικότητα και την ουσία έναντι της επικοινωνίας σε ένα ζήτημα όπως οι πυρκαγιές δεν είναι μόνο πολιτική. Είναι μια ειλικρινής συζήτηση που πρέπει να κάνουμε, πρωτίστως, με τους εαυτούς μας, σε σχέση με τη στρατηγική κουλτούρα ασφάλειας που θέλουμε να έχουμε και μια δημόσια συζήτηση που περιλαμβάνει όραμα για το πώς θέλουμε να ανταποκρίνεται η πατρίδα μας, όταν μια πυρκαγιά, λόγω φυσικών αιτίων, παράνομης ή κακόβουλης ενέργειας απειλεί τα δέντρα μας. Αυτό είναι εξάλλου η επιτομή του πατριωτισμού μακριά από συνθήματα και μίση. Αν αγαπάς την πατρίδα σου, αγαπάς τη χλωρίδα και την πανίδα της, μαζί με τους ανθρώπους της. Στην Ουκρανία, που πολεμάει, όταν οι Ρώσοι τη βομβαρδίζουν στο κέντρο των αστικών της ιστών, η Πυροσβεστική και η Πολιτική Άμυνα είναι παρούσες για να βγάλουν τον κόσμο μέσα από τα ερείπια.
Η φωτιά που έκαψε την Πάφο είναι μια υπενθύμιση. Σημαντικότερη από την υπενθύμιση του φαινομένου Φειδίας στα κόμματα, μιας και αφορά το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής. Ας σοβαρευτούμε όλοι και ας μη βιώσουμε –λόγω φωτιάς– ένα νέο Μαρί ή ακόμη χειρότερα ένα Μάτι ή μια τραγωδία όπως των Τεμπών. Να αγοράσουμε αεροπλάνα που σβήνουν φωτιές. Χθες.
