Του Γιάννη Ιωάννου
Ο ελέφαντας στο δωμάτιο μπορεί να είναι το κατ’ εξοχήν κλισέ στην κάλυψη των πολιτικών ζητημάτων στην Κύπρο, με κάποιους να τον αναζητούν, κάποιους να μην τον βλέπουν και κάποιους να επιλέγουν να τον αγνοούν, αποτελεί ωστόσο μια πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία ως προς την προέλευση της ίδιας της φράσης. Κατ’ εξοχήν λογοτεχνικός όρος που ξεκίνησε από τους μεγάλους Ρώσους (τον μυθογράφο Κριλόβ και τον Ντοστογιέφσκι) για να γίνει η φράση που ξέρουμε σήμερα από τον σπουδαίο Μαρκ Τουέην. Το κοινό όλων αυτών των σπουδαίων των Γραμμάτων ήταν ο ελέφαντας, ως ένα ογκώδες ζώο, που αγνοούνταν, ως βασικός πρωταγωνιστής σε νουβέλες ή διηγήματα.
Ο Κριλόβ διακωμωδεί τον επισκέπτη ενός μουσείου που δεν κατάφερε να παρατηρήσει έναν τεράστιο ελέφαντα σε ένα μουσείο. Ο Ντοστογιέφσκι στους «Δαιμονισμένους» περιγράφει τον Μπελίνσκυ, έναν από τους χαρακτήρες του, ως τον πρωταγωνιστή του Κριλόβ ενώ ο Μαρκ Τουέην σκαρώνει ένα σύντομο αστυνομικό, «τον κλεμμένο λευκό ελέφαντα», για να αποδώσει στη δουλειά των ντετέκτιβ υπερβάλλοντα ζήλο, ενώ ο ίδιος ο κλεμμένος ελέφαντας από το Σιάμ βρισκόταν, κυριολεκτικά, κάτω από τη μύτη τους.
Ο ελέφαντας στο δωμάτιο των προεδρικών εκλογών στην Κύπρο δεν είναι μόνο η ίδια η υποψηφιότητα του Νίκου Χριστοδουλίδη, ο ρόλος Αναστασιάδη σε όλο αυτό και η όλη διαδικασία που περνάει ο Δημοκρατικός Συναγερμός. Είναι πολλά περισσότερα από αυτό που κάποιοι είτε αγνοούν είτε κάνουν πως αγνοούν. Και που φυσικά δεν αφορούν μόνο το στρατόπεδο της Δεξιάς αλλά και το ΑΚΕΛ, καθώς και τους ανένταχτους ψηφοφόρους των προοδευτικών στρωμάτων. Συνδέεται επίσης με τα όρια της ιδεολογικής καθαρότητας, της ιδεολογικής «δυσλεξίας» καθώς και της μετακινούμενης μάζας των εκάστοτε προνομιακών συνομιλητών της Δεξιάς ή της Αριστεράς που στην Κύπρο παραγοντίζουν προκειμένου να βρουν τον δρόμο για την προσκόλλησή τους στην εξουσία ή την αξιοποίησή τους με οφίτσια κάθε φορά που οι προεδρικές εκλογές αλλάζουν το παράδειγμα.
Ο τρόπος με τον οποίο διεξάγεται ο προεκλογικός μέχρι σήμερα ανέδειξε όχι έναν αλλά πολλούς ελέφαντες στο δωμάτιο. Έδειξε το πραγματικό πρόσωπο μεταξύ της κριτικής και της ανακολουθίας κομμάτων και στελεχών. Ανέδειξε τον οπορτουνισμό και την αντίστροφη σχέση μεταξύ ορισμένων προνομιακών συνομιλητών των κομμάτων και της εξουσίας και, δυστυχώς για μια μερίδα προοδευτικού κόσμου, την αποτυχία στρατηγικής δημιουργίας του νέου και καινοτόμου από την αρχή έναντι της φιλοδοξίας για ενεργό συμμετοχή σε μια mainstream διαδικασία, αλλά με mainstream και παλαιοκομματικό modus operandi. Ο πιο γιγαντόσωμος ελέφαντας, στο δωμάτιο, με τη μεγαλύτερη προβοσκίδα και τους πιο αιχμηρούς χαυλιόδοντες είναι τελικά αυτός της προσωπικής φιλοδοξίας. Της φιλοδοξίας ωστόσο που δεν βασίζεται γύρω από ένα ρεύμα ή μια τάση αλλά που επιδιώκει να γίνεται ορατή, ακόμη και αν στην ίδια τη φράση αποδίδει το κυριολεκτικό της μήνυμα. Και που, πιθανόν, να «ζητεί και τα ρέστα» από αυτούς που, υγιώς, βλέπουν πάντα τον ελέφαντα. Είτε στο δωμάτιο, είτε στο σαλόνι, είτε στη γωνιά του τοίχου.
Στις 5 Φεβρουαρίου ο ελέφαντας στο δωμάτιο θα είναι πλέον ορατός απ’ όλους. Όχι μόνο γιατί θα έχουμε ξεκάθαρη πλέον την εικόνα του επόμενου Προέδρου της Δημοκρατίας αλλά γιατί ο τελευταίος θα μας δείξει και πώς θα κυβερνήσει αλλά και, σπουδαιότερα, με ποιους. Οι υπόλοιποι ελέφαντες ωστόσο στο δωμάτιο θα εξακολουθούν να είναι παρόντες και πρέπει, επιτέλους, να μπούμε στη διαδικασία να τους βλέπουμε εγκαίρως και κυριότερα να μην ξεχνάμε, όπως και οι ελέφαντες με τη γνωστή τους μνήμη, πώς και γιατί βρέθηκαν στη θέση των. Μόνο έτσι θα μπορούμε, πολιτικά, να είμαστε και πιο ειλικρινείς αλλά και να βελτιώσουμε το χαμηλό επίπεδο με το οποίο λαμβάνει χώρα η Πολιτική, με το «Π» κεφαλαίο, στη χώρα μας.
Twitter: @JohnPikpas
