Του Γιάννη Ιωάννου
Η ιστορία με την Εύα Καϊλή αποτελεί το συνώνυμο της γρήγορης ανέλιξης στην πολιτική λόγω λάμψης και την απόλυτη κατρακύλα, την πτώση, λόγω έλλειψης τιμιότητας. Εξάλλου ένας πολιτικός που χρηματίζεται από ένα κράτος ή ιδιώτη αποτελεί τον ορισμό του διεφθαρμένου πολιτικού. Είναι αυτός που με βιβλικούς όρους θυμίζει τον Σίμωνα τον Μάγο, που έδωσε το έτυμο της σιμωνίας. Ένας πολιτικός που κερδίζει χρήματα, πέραν του μισθού του, εξυπηρετεί πλέον τα συμφέροντα του χρηματοδότη του. Έχει ξεπουλήσει την ιδεολογία του, τα πιστεύω του, την προσωπική και κοινωνικά ορισμένη ηθική και θέλει απλώς να… χαστλάρει. Να κάνει τα 100, 500, τα 500, 1000, τα 1000, 10.000. Κυριότερα όμως έχει παραβιάσει τον βασικό του όρκο: Εκλογή στην πολιτική σημαίνει εξυπηρέτηση του λαού του. Των καλώς εννοούμενων συμφερόντων της χώρας και των πολιτών. Από τον Δήμο μέχρι το εθνικό ή ευρωπαϊκό κοινοβούλιο. Από το αξίωμα του δημοτικού συμβούλου μέχρι το ύπατο αξίωμα της κεφαλής του κράτους.
Στην Κύπρο, δυστυχώς, δεν είμαστε Βέλγιο. Το Βέλγιο εξάλλου δεν είναι μόνο το κράτος που πασχίζουμε να κατανοήσουμε ως προς τον τρόπο λειτουργίας κάθε φορά που παραμένει ακυβέρνητο για πέντε ή έξι μήνες. Ούτε το κράτος της φούσκας του Brusselization λόγω της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Βέλγιο πρωτίστως είναι το κράτος που όσο κανένα άλλο, από την εποχή του Ναπολέοντα, αποτέλεσε μέχρι το 1945 το βασικό πεδίο μαχών της Ευρώπης. Έμαθε. Και στο ζήτημα του χρηματισμού στελεχών του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου κινήθηκε αθόρυβα και έκανε αυτό που δεν βλέπουμε στην Κύπρο: Συνέλαβε επ’ αυτοφώρω δράστες την ώρα που μετέφεραν χρήματα από χρηματισμό. Φαντάζεστε στην Κύπρο να συλλαμβάνονταν ποτέ, επ’ αυτοφώρω, βουλευτής, υπουργός, κομματικό στέλεχος ή αρχηγός κόμματος; Ή ακόμη και ο Πρόεδρος; Σενάριο επιστημονικής φαντασίας να δούμε κάτι τέτοιο ποτέ όπως έχουμε ορίσει το κράτος και το πολιτικό μας σύστημα.
Η διαφθορά στην Κύπρο όχι μόνο είναι παρούσα, εμφανής και μεταξύ κύκλων που γνωρίζουν ένα καλά κρυμμένο μυστικό. Αλλά ακόμη δεν έχει οριστεί σε επίπεδο συνείδησης, κουλτούρας και ως προς την αποτελεσματικότητα της αντίδρασης για σκοπούς αντιμετώπισής της. Είδαμε στο τελευταίο debate τον υποψήφιο-φαβορί, κ. Χριστοδουλίδη, να δίνει έναν ορισμό της εκτός τόπου και χρόνου σε σχέση με το που εγγράφουμε ένα παιδί στο σχολείο. Την τελευταία δεκαετία είδαμε πολλά παραδείγματα με αποκορύφωμα το νο. 2 του κράτους, τον Πρόεδρο της Βουλής, κ. Συλλούρη να σηκώνει το ποτήρι με το κρασί του ψηλά, κλείνοντας μας το μάτι -live μπροστά στη μυστική κάμερα του δικτύου al Jazeera. Διαβάσαμε για το τζετ του Σαουδάραβα, για τα «χρυσά διαβατήρια» για παρεμβάσεις μεταξύ εξουσίας και ισχυρών δρώντων –εγχώριων και ξένων. Διαβάσαμε τα βιβλία ενός δημοσιογράφου που αργότερα έγινε σύμβουλος στο Προεδρικό να περιγράφουν σημεία και τέρατα. Αλλά κανείς δεν αντέδρασε. Τίποτα δεν έγινε. Κανείς δεν ένιωσε να μπαίνει στα παπούτσια της βελγικής ομοσπονδιακής αστυνομίας που επί μήνες παρακολουθούσε ένα ευρωπαϊκό δίκτυο να χρηματίζεται, με εκατομμύρια, από Καταρινούς. Και, στο αντίποδα, η κουλτούρα του «α, αυτή την έπιασαν, εμάς ποτέ» τείνει να επικρατεί κι εκτός δομών εξουσίας. Όταν ο κάθε Κύπριος φτωχοδιάβολος είναι έτοιμος να παρανομήσει απλώς γιατί «έτσι κάνουν όλοι». Μια κουλτούρα κανονικοποίησης που με ψυχαναλυτικούς όρους ισοδυναμεί με την απόλυτη αποχαύνωση.
Η περίπτωση της πτώσης της Εύας Καϊλή είναι δεδομένη. Θα πάει φυλακή και θ’ απαξιωθεί πολιτικά όπως πολλοί προκάτοχοί της στο παρελθόν. Και στο επίπεδο του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου θα δημιουργήσει και θετικό προηγούμενο: Ως προς την αυστηροποίηση του τρόπου διάδρασης των αξιωματούχων της Ε.Ε., εκλεγμένων και μη, σε σχέση με το lobbying, που αποτελεί κοινή πρακτική στις Βρυξέλλες.
Στην Κύπρο, αν συνεχίσουμε με το ίδιο μοτίβο, η πτώση θα είναι χειρότερη. Με πολλαπλές επιπτώσεις όχι μόνο σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο αλλά και πέραν αυτού ως προς την επιβίωση του ίδιου του κράτους, σε συνθήκες διχοτόμησης. Και ίσως και με απρόβλεπτες συνέπειες.
Twitter: @JohnPikpas