Του Πάρη Δημητριάδη
Ως το τρίτο μεγαλύτερο νησί της Μεσογείου, η Κύπρος έχει πολλές και φανταστικές παραλίες. Έστω κουτσουριασμένη, έστω και με απαρχαιωμένους στρατούς κατοχής, συνεχίζει και μπορεί να προσφέρει στους μόνιμους κατοίκους της και στα εκατομμύρια των παραθεριστών της, κάθε καλοκαιρινή σεζόν, μία συναρπαστική πληθώρα από επιλογές για μπάνιο στις καθαρές και ιδιαιτέρως ζεστές της θάλασσες.
Παραλίες με αμμουδιές όλων των αποχρώσεων, παραλίες με βότσαλα, παραλίες «ντεμί» που έχουν και βότσαλα και άμμο, παραλίες με άγρια και επιβλητικά, βραχώδη τοπία για background, παραλίες με πράσινο, κατσικοπαραλίες, αστικές παραλίες, πλαζ κοσμοπολίτικες και ακτογραμμές έρημες και απόμερες. Oι επιλογές που υπάρχουν για μπάνιο στη θάλασσα είναι αναντίρρητα πάρα πολλές και, σε πρώτη ανάγνωση, «μπορούν να ικανοποιήσουν όλα τα γούστα».
Σε πρώτη ανάγνωση όμως. Κι αυτό, αφού, αν επιθυμούμε να μην στρουθοκαμηλίζουμε και τυποποιημένα να φανφαρίζουμε λες και γράφουμε άβουλα σε μπροσούρα του ΚΟΤ, η ικανοποίηση όλων των γούστων «ελέγχεται» ως ισχυρισμός, αφού οι οργανωμένες παραλίες μας χαρακτηρίζονται σχεδόν όλες από πολλή φασαρία και έντονο θόρυβο με αποτέλεσμα σε σημαντική μερίδα του πληθυσμού να μην είναι φιλικές. Να τονιστεί ότι σαφώς δεν αναφέρομαι στις μη οργανωμένες και απομονωμένες παραλίες, που είναι «άλλου παπά ευαγγέλιο». Που βασικά «δεν είναι κανενός παπά το ευαγγέλιο», αφού, απλά έτυχε να υπάρχουν μακριά από ανθρώπινη δραστηριότητα, σε όση φύση έχει απομείνει στο νησί μας ανέπαφη.
Απίθανο πράγμα η παγωνιέρα, απίθανο πράγμα και η κατσικοπαραλία, σε όλους όσοι αρέσκονται σ΄ αυτόν τον τρόπο ζωής. Δεν θα’ πρεπε όμως να μπορεί κανείς να απολαμβάνει ευκολότερα και συχνότερα τις στοιχειώδεις ανέσεις και μιας οργανωμένης παραλίας, χωρίς πολλή φασαρία; Υπάρχουν άτομα με κινητικές δυσκολίες και άνθρωποι προχωρημένης ηλικίας που δυσκολεύονται ν’ ανέβουν βουνά και λαγκάδια για να φτάσουν σε μη οργανωμένες κατσικοπαραλίες ή πολύ πιο… πεζά υπάρχουν άνθρωποι που το μόνο που επιθυμούν είναι να περάσουν τη μέρα τους στη θάλασσα διαβάζοντας απλώς το βιβλίο τους, χωρίς να πρέπει να οδηγήσουν μακριά απ’ το σπίτι τους. Ναι, υπάρχουν κι αυτοί οι «περίεργοι» άνθρωποι.
Πόσες οργανωμένες παραλίες γνωρίζετε όπου μπορεί κανείς να απολαύσει πραγματικά τη μέρα του στη θάλασσα, σε μια ξαπλώστρα, με το ποτάκι ή το καφεδάκι του και μόνο με ένα βιβλίο στο χέρι, χωρίς δυνατή μουσική και χωρίς πέραν του δέοντος φωνακλάδικη φασαρία απ’ τους ανθρώπους τριγύρω του;
Ειδικά στα μεγάλα και κοσμοπολίτικα παραθαλάσσια θέρετρα, όπου για ευνόητους και πρακτικούς λόγους, καταφεύγει για μπάνιο και για δροσιά η συντριπτική πλειοψηφία των λουόμενων, η ενοχλητική αλήθεια είναι ότι σπανίζουν οι οργανωμένες παραλίες που να είναι… book-reading friendly. Υπάρχουν, δεν είναι ότι δεν υπάρχουν καθόλου, αλλά η ενοχλητική πραγματικότητα είναι ότι σπανίζουν. Στις δημοφιλείς παραλίες, αν δεν είσαι σε τρελό party mood και αν δεν κινείσαι σε πανομοιότυπα ντεσιμπέλ και στα ίδια μήκη κύματος με τη μουσική υπόκρουση του παραλιακού μαγαζιού που σε «φιλοξενεί» (που συνήθως είναι και πολύ κακής ποιότητας μουσική αλλά ας μην πάμε καν εκεί) τότε δεν έχεις επιλογή απ’ το να φύγεις. Αν είναι δυνατόν, τρέχοντας κιόλας να φύγεις.
Ακόμη όμως και σε παραλίες που τα επιβλητικά μεγάφωνα των beach bars δεν είναι μονίμως στη διαπασών, στο, μάλλον όχι πάντοτε πολύ μαγευτικό μας νησί, έχεις να αντιμετωπίσεις και μία άλλη σημαντική πηγή ηχορύπανσης στις παραλίες μας: Τα ντεσιμπέλ των συνομιλιών των ντόπιων ανθρώπων που συμπτωματικά βρέθηκαν γύρω σου. Και που σχεδόν πάντοτε φωνάζουν, ποτέ δεν μιλούν. Για να μην αναφερθώ στα πιθανά ντεσιμπέλ των… μεγαφώνων των ντόπιων ανθρώπων που συμπτωματικά βρέθηκαν δίπλα σου.
Είναι και πολλή η ζέστη το καλοκαίρι στα μέρη μας. Κατανοητό. Τρισχαριτωμένο και πολύ γοητευτικό είναι αναμφίβολα και το μεσογειακό μας ταμπεραμέντο. Τ’ αγαπάμε. Είμαστε, πραγματικά, περήφανοι.
Υπάρχουν όμως μερικές στιγμές που μπορεί να αποδεικνύεται χρήσιμο να σκεφτόμαστε ότι υπάρχουν κι άλλοι ανθρώποι, ίσως λίγο διαφορετικοί από εμάς, τριγύρω μας. Άνθρωποι που μπορεί, για παράδειγμα, να μην επιθυμούν να ακούσουν ακριβώς την ίδια μουσική με εμάς. Που μπορεί, έστω, να μην θέλουν να την ακούσουν στην ίδια ένταση. Την ίδια ώρα. Που μπορεί να μην ενδιαφέρονται να ακούσουν αναγκαστικά και αυτούσιες ολόκληρες τις συζητήσεις που κάνουμε με τους οικείους μας, καθόλη τη διάρκεια της παραμονής μας σε μια παραλία.
Ως ένα πολύ καλό -ίσως το καλύτερο- παράδειγμα κοινής χρήσης του δημοσίου χώρου και της συνύπαρξης μεταξύ μας, οι παραλίες το καλοκαίρι μπορούν να φανερώσουν αξιοπρόσεκτα πράγματα για τη νοοτροπία και την κοσμοθεωρία μας. Μία κατάφωρη και σχεδόν συλλογική απουσία σεβασμού για άλλους ανθρώπους που, τυχαία βρέθηκαν δίπλα μας, φαίνεται να μας χαρακτηρίζει.