Του Πάρη Δημητριάδη
«Φαίνεται ότι ο κόσμος μας έχει αρχίσει να τρελαίνεται λίγο αυτή τη στιγμή» είπε την περασμένη εβδομάδα ο Ντόναλντ Τραμπ, στο πλαίσιο επίσκεψής του στη Γαλλία για τη φαντεζί επαναλειτουργία της Παναγίας των Παρισίων.
Σίγουρα πρόκειται για μια διαπίστωση με ισχυρή δόση αλήθειας, με τη σουρεαλιστική ωστόσο παραδοξότητα ότι ένας από τους πολλούς λόγους για τους οποίους ο κόσμος μας αυτές τις μέρες μοιάζει πράγματι τρελός είναι η επανεκλογή του ιδίου του Τραμπ στο ανώτατο αξίωμα των ΗΠΑ.
Μια δυσάρεστη, ανάμεσα σε διάφορες άλλες, εξέλιξη, η οποία σε κοινωνικό επίπεδο έχει επαναφέρει στη δημόσια σφαίρα και της δικής μας χώρας τη δήθεν ανάγκη να αναχαιτιστεί αποτελεσματικά η περιβόητη «woke ατζέντα». Τι είναι όμως η «woke ατζέντα»; Υπάρχει στην πραγματικότητα κάτι τέτοιο ή μιλάμε για μια επιπόλαια, κατά κύριο λόγο, παρανόηση και παραπληροφόρηση, η οποία πέρα από τις ΗΠΑ έχει αναπαραχθεί με επιτυχία και σε ευρωπαϊκό έδαφος, λειτουργώντας μάλλον ως η πουριτανή και συντηρητική αντίδραση στη ρηξικέλευθη, προοδευτική δράση των τελευταίων δεκαετιών;
Το ζήτημα θα μπορούσε καταρχάς να εξεταστεί ετυμολογικά. Το καχύποπτο, συνωμοτικό και αρνητικό φορτίο που κουβαλάει μαζί της η λέξη «ατζέντα» προϋποθέτει ότι κάποιες μοχθηρές δυνάμεις, κάπου, κάποτε και με κάποιο μυστηριώδες και μυστικοπαθές τρόπο προωθούν με δόλο πράγματα επιβλαβή και σκοτεινά, με πιθανό και υποτιθέμενο σκοπό το ίδιον όφελος. Αυτό δεν σημαίνει όταν λέμε ότι κάποιος έχει «ατζέντα»;
Στοιχειωδώς, όμως, να βάλει ένας νουνεχής άνθρωπος το μυαλό του να σκεφτεί, μπορεί, πιστεύω, να διαπιστώσει το ευτράπελο της κλαυσίγελης αυτής υπόθεσης: Ποιοι και γιατί να έχουν... σκοτεινό συμφέρον από το να θεωρούνται οι γυναίκες ισότιμες με τους άνδρες; Ποιοι και γιατί να έχουν σκοτεινό συμφέρον από το να θεωρούνται οι άνθρωποι ισότιμοι, ανεξαρτήτως φυλής; Ομοίως, ποιοι και γιατί να έχουν σκοτεινό συμφέρον από την εξάλειψη των διακρίσεων γ΄ύρω από θέματα σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου;
Συνεχίζοντας ετυμολογικά, θα μπορούσαμε να εξετάσουμε και το λήμμα για την επίμαχη και αμφιλεγόμενη, υποτίθεται, ορολογία, που προστέθηκε το 2017 στο λεξικό της Οξφόρδης. Σύμφωνα, λοιπόν, με ένα από τα πλέον αξιόπιστα ακαδημαικά ιδρύματα παγκοσμίως, η λέξη «woke» είναι ένα επίθετο που περιγράφει ένα άτομο «καλά ενημερωμένο και ευαισθητοποιημένο σε ό,τι έχει να κάνει με τις φυλετικές ή κοινωνικές διακρίσεις και αδικίες». Υπάρχει, στ' αλήθεια, οτιδήποτε κακό μ’ αυτό; Μα, φυσικά και όχι! Αντιθέτως.
Έχουν γίνει και έχουν παρατηρηθεί υπερβολές στο ευρύτερο πλαίσιο του χειραφετικού ακτιβισμού; Βεβαίως και ναι είναι η απάντηση. Είναι ζημιογόνα, ανθρωποφαγική και ενίοτε υστερική η κουλτούρα ακύρωσης; Αδιαμφισβήτητα είναι!
Τα πάντα, ωστόσο, στο τέλος της ημέρας είναι θέμα προτεραιοτήτων και πώς ο καθένας και η καθεμία αξιολογεί τη μεγάλη εικόνα. Υπήρχε πιθανότητα να μην λάβουν χώρα υπερβολές και ανασφαλείς αντιδράσεις, μετά από ολάκερους αιώνες που ευάλωτες ομάδες των κοινωνιών μας, οι οποίες βρίσκονταν στο περιθώριο και τύγχαναν χλευασμού, άρχισαν επιτέλους να αποκτούν φωνή; Νομίζω πως ήταν αναπόφευκτες τέτοιες υπερβολές. Θα συνεχίσουμε όμως να δίνουμε την έμφαση μας στην παραπλανητική, τις περισσότερες φορές, υπερτόνιση των υπερβολών; Δεν είναι λογικότερο και ορθότερο να εστιάσουμε στην προοδευτική ουσία;
Σαν καταληκτικό σχόλιο, θα μπορούσε να υπενθυμιστεί ποιο είναι το πολιτικό μόρφωμα, στη δική μας χώρα, στην Κύπρο, το οποίο αισθάνθηκε την ανάγκη να πρωτοστατήσει στη «μάχη». Αναφέρομαι φυσικά στο ακροδεξιό ΕΛΑΜ, το οποίο κατέθεσε προτάσεις νόμου στη βουλή για τη «δυαδικότητα των φύλων και τον … πρώιμο αυνανισμό», με σκοπό να αποτελέσουν ανάχωμα «στον παραλογισμό που επιθυμούν να επιβάλουν όσοι προωθούν τη woke agenda». Ένα ζήτημα που θα μπορούσε να είναι μόνο για γέλια, με δεδομένη όμως την ευρύτητα, την απήχηση και τη δημοτικότητα της συνωμοσίας περί υποτιθέμενης ατζέντας, δυστυχώς, δεν είναι.
