Της Μαρίνας Οικονομίδου
Την εβδομάδα που πέρασε δύο διαφορετικά περιστατικά άνοιγαν εκ νέου τη συζήτηση για το τι Παιδεία θέλουμε. Μία Παιδεία προοδευτική και κοσμική ή μια Παιδεία θεοκρατική και φοβική; Ποιος χάνει τελικά, όταν επικρατεί η κριτική σκέψη, όταν αμφισβητούνται τα θέσφατα και εμπεδώνεται η ελεύθερη έκφραση; Ποιον τελικά βολεύουν οι αναχρονισμοί και κυρίως ποιος θα σταθεί ανάχωμα σε όλη αυτή τη συντήρηση;
Μία φωτογραφία μαθητών να απαθανατίζονται χαιρετώντας ναζιστικά προκαλούσε σοβαρή αμηχανία σε μέρος της κοινωνίας μας. Όχι γιατί υπήρχε πράγματι κάποιος που να καταλογίζει στους μαθητές ναζιστικά ένστικτα και προθέσεις. Όμως, η άγνοιά τους για ένα μέρος της ιστορίας που σκόρπισε το μίσος, το σκοτάδι και τον θάνατο, έλεγε πολλά για την ποιότητα και το μέλλον αυτής της Παιδείας. Δεν ήταν λοιπόν λίγοι εκείνοι που υποβάθμισαν την κατάσταση. Είδαν πίσω από τη φωτογραφία νεανική επιπολαιότητα, δικαιολόγησαν την πλήρη άγνοια των μαθητών και αντέτειναν πως μιμούνται τον Έλον Μασκ. Η κανονικοποίηση του φασισμού όμως έρχεται όταν επικρατεί άγνοια, όταν υποβαθμίζεται η σοβαρότητα τέτοιων κινήσεων και κυρίως όταν χάνονται τα αντανακλαστικά αντίστασης.
Πώς αντέδρασαν οι ενήλικες στον χώρο πέραν του ενός εκπαιδευτικού που κατήγγειλε το συμβάν; Αυτό ήταν το ερώτημα που έθεσαν διάφοροι, όχι για να τιμωρήσουν οι εκπαιδευτικοί τους μαθητές, αλλά για να τα προστατεύσουν, εξηγώντας τους τι συμβολίζει η κίνησή τους. Το υπουργείο Παιδείας έκλεισε συνοπτικά το θέμα κάνοντας λόγο για παρερμηνεία των μαθητών. Και η ΟΕΛΜΕΚ φρόντισε να καλύψει πλήρως την εκπαιδευτικό, υποστηρίζοντας πως δεν υπήρξε καμία παρότρυνση. Αλίμονο δηλαδή αν φτάσαμε στο σημείο οι εκπαιδευτικοί να παροτρύνουν για κάτι τέτοιο. Αλίμονο αν οι εκπαιδευτικές οργανώσεις εφησυχάζουν, όταν οι εκπαιδευτικοί παρακολουθούν αμήχανα τέτοιες καταστάσεις. Και ακριβώς με αυτό έδωσαν την αίσθηση πως ενός είδους ομερτά επιβάλλεται κάθε φορά που ένας δικός τους εμπλέκεται σε κάτι τέτοιο.
Κανείς από τις συντεχνίες των εκπαιδευτικών δεν βρήκε το εν λόγω συμβάν ως μία καλή αφορμή για να ανοίξει μία συζήτηση… έστω για σωστή ενημέρωση. Να σταθεί ανάχωμα στις ελλείψεις και τις ανεπάρκειες ενός ξεπερασμένου συστήματος. Ούτε όμως βουλευτές που ολοφύρονται καθημερινά για την προστασία των παιδιών μας φρόντισαν να βρουν δυο λέξεις να πουν για το συμβάν. Δεν ήταν μάλλον τόσο σοβαρό όπως το να συμμετέχουν σε ένα πρόγραμμα όπως το Imagine για να μάθουν τους τόπους τους. Τους αρκούσε που δεν προωθείται η woke agenda, που δεν αμφισβητείται η «κανονική» οικογένεια και κυρίως που δεν υποβαθμίζεται η ορθοδοξία στα σχολεία.
Και ενώ εδώ συνέβαιναν αυτά, στα Κατεχόμενα οι Τ/κ εκπαιδευτικοί έδιναν τον δικό τους αγώνα, έναν αγώνα επιβίωσης. Με κεντρικό σύνθημα «Η Κύπρος είναι κοσμική και κοσμική θα μείνει», ξεχύνονταν στους δρόμους να διαμαρτυρηθούν για την απόφαση της «κυβέρνησης» να προχωρήσει στη χρήση μαντίλας σε σχολεία. Ήταν μία διαμαρτυρία που εμπέδωνε πως η κοσμικότητα είναι θέμα ταυτότητας για τους Τ/κ. Ήταν και μία κίνηση που κατέδειξε πως αυτή η διεκδίκηση ξεπερνά τα στενά όρια των ιδεολογιών, των πολιτικών θέσεων και των πολιτικών προσώπων.
Τη σημαία σε αυτό τον αγώνα ύψωσαν πρώτοι, όπως είναι αναμενόμενο, οι εκπαιδευτικοί. Φυσικά, δεν ήταν η πρώτη φορά που οι Τ/κ εκπαιδευτικοί βγήκαν μπροστά και στάθηκαν ανάχωμα σε κάτι που για τους ίδιους είναι οπισθοδρόμηση. Σε κάτι που δεν αφορά τα εργασιακά τους κεκτημένα, ή τους μισθούς τους και το ωράριό τους. Αλλά για λόγους πολιτικούς. Για να σταθούν ανάχωμα στην Άγκυρα και τις πολιτικές του Ερντογάν, παρά τις απειλές και τους κινδύνους. Βγήκαν στους δρόμους για μία παιδεία κοσμική.
Πόσοι από μας διερωτηθήκαμε ποια ήταν η τελευταία φορά που βγήκαμε στους δρόμους; Και πόσοι δεν ανησυχήσαμε όταν αντιληφθήκαμε πως μία κοινωνία που δεν αντιστέκεται σε ένα σύστημα που αποτυγχάνει, είναι ήδη καταδικασμένη στη χρεοκοπία.
