Του Γιάννη Ιωάννου
Το μοτίβο με το οποίο επαναλαμβάνονται, κάθε καλοκαίρι, οι πυρκαγιές στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου πρέπει όχι μόνο να προβληματίσει αλλά, για την Κύπρο, να αποτελέσει ύψιστη στρατηγική προτεραιότητα. Τόσο η κλιματική αλλαγή όσο και η ανθρώπινη δραστηριότητα έχουν καταστήσει τις φωτιές, εντός δασικών ή αστικών περιοχών, μια διαρκή απειλή απέναντι σε ανθρώπινες ζωές, πανίδα και χλωρίδα, κρίσιμες εγκαταστάσεις καθώς και τα επιμέρους οικοσυστήματα –με την Κύπρο, λόγω μεγέθους να έχει βρεθεί στο επίκεντρο καταστροφικών πυρκαγιών τα τελευταία χρόνια.
Στην Κύπρο, λόγω μεγέθους αλλά και ιδιαιτεροτήτων, το να αντιμετωπίσουμε φωτιές σαν κι αυτές της Ελλάδος αποτελεί το απόλυτο non-go. Το ίδιο ισχύει για βιομηχανικές ζώνες εγγύς, χωροταξικά, σε αναπτυσσόμενες οικιστικές περιοχές που μεγαλώνουν τα τελευταία χρόνια και που με τραγικό τρόπο βλέπουμε κάθε χρόνο σε περιοχές όπως η Λευκωσία –που εκτείνεται πλέον σε περιοχές όπως το Γέρι, το Τσέρι και τα Λατσιά που αποτελούν πλέον κομμάτι της πόλης.
Η προστασία μάλιστα από τις πυρκαγιές, για την Κύπρο, αποτελεί ένα τεράστιο στοίχημα το οποίο περιλαμβάνει πολλές κι αλληλένδετες έννοιες: Την κουλτούρα ασφάλειας σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο σε επίπεδο, μάλιστα, πρόληψης. Την αποτελεσματική αντιμετώπισή τους σε επίπεδο καταστολής, άρα και ένα επιτελικό κράτος που παραδίδει. Την επένδυση σε υποδομές, μέσα, εκπαίδευση και διαρκή επιμόρφωση για το ζήτημα της αντιμετώπισης. Τον εθελοντισμό –σε πολλαπλά κοινωνικά επίπεδα– για την ετήσια προετοιμασία αντιμετώπισης αλλά και τη μεγάλη εικόνα της συνεργασίας –με αποτύπωμα στο Κυπριακό– μεταξύ των δύο κοινοτήτων για θέματα πυρασφάλειας και αντιμετώπισης. Αποτελεί επίσης μια πρώτης τάξης ευκαιρία για την απλή, σε επίπεδο κοινωνικού συμβολαίου, βελτίωση της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Να μην πετάς πυροτεχνήματα σε υψηλές θερμοκρασίες, να μη στήνεις, κάθε χρόνο, λαμπρατζιές 20 μέτρων, να μην πετάς το αποτσίγαρό σου ποτέ έξω από το αυτοκίνητο, μαζί με τα σκουπίδια σου –που δυνητικά θα πιάσουν φωτιά. Κι επιπλέον να έχεις έναν πυροσβεστήρα ή μια πυρίμαχη κουβέρτα στο σπίτι, το εξοχικό και το αυτοκίνητο.
Η αντιμετώπιση των πυρκαγιών δεν είναι πεδίο επικοινωνίας και δημοσίων σχέσεων. Απαιτεί σοβαρότητα. Δεν προσφέρεται για ινσταγκραμικές πόζες πολιτευτών στα «μέτωπα», όπως ορισμένων πολιτικών μας που είδαμε. Συνδέεται, επίσης, και με την οριοθέτηση του χώρου σε επίπεδο αντίληψης, στοιχειώδους σεβασμού και κουλτούρας ανάπτυξης. Και σε επίπεδο κινδύνου αποτελεί μια διαρκή απειλή που –κάθε χρόνο– επαναπροσδιορίζει τον εαυτό της και επαυξάνεται ως προς την πολυπλοκότητα της εμφάνισής της αλλά και σε σχέση με τους τρόπους αντιμετώπισής της. Και δεν αποτελεί αντικείμενο, κανενός, debate και δη των σχετικών αφηγημάτων συνωμοσίας που προκύπτουν ανά καιρούς αλλά ούτε και μικροπολιτικής. Και για να γίνει αντιληπτή, πέραν του επιπέδου του σχεδιασμού και των σχετικών επιχειρησιακών και άλλων τεχνικών πτυχών, πρέπει να τεθεί επί των πραγματικών της διαστάσεων: Είναι ζήτημα εθνικής ασφάλειας ισοδύναμο με το Κυπριακό, την αντιτρομοκρατία και το κυβερνοέγκλημα. Αν καούν τα κυπριακά δάση, και δεν έχεις πολλά, η Κύπρος θα καταστραφεί. Τελεία.
Τόσο η κατάσταση στην Ελλάδα όσο και οι φωτιές, ανά καιρούς, στην Κύπρο πρέπει να μας προβληματίσουν αλλά να αποτελέσουν για την κυβέρνηση Χριστοδουλίδη κορυφαία προτεραιότητα σε επίπεδο σχεδιασμού πρόληψης κι αντιμετώπισης, προϋπολογισμών, καινοτομίας και Μέσων. Να αποτελεί, το «ούτε ένα δάσος καμένο», ένα σύνθημα για το οποίο όλοι θα αισθάνονται υπερήφανοι αλλά και πρόθυμοι για να ζητήσουν περισσότερα και να πράξουν τα δέοντα σε περίπτωση πυρκαγιάς. Κι αποτελεί ένα πεδίο, τέλος, που αν χαθεί η σοβαρότητα, κάποιοι θα καούν. Κυριολεκτικά.
Twitter: @JohnPikpas
