Του Γιάννη Ιωάννου
Ως επιβεβαιωτική των άριστων διμερών σχέσεων Λευκωσίας - Άμπου Ντάμπι αποτιμάται η διήμερη περιοδεία του υπουργού Εξωτερικών, Κωνσταντίνου Κόμπου, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα – σε μια κρίσιμη συγκυρία για την περιοχή αλλά και διεθνώς, λόγω των καταιγιστικών εξελίξεων που φέρνει ο οικονομικός πόλεμος του Ντόναλντ Τραμπ, αλλά και της συνεχιζόμενης κρίσης στη Μέση Ανατολή με φόντο τον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς.
Η επίσκεψη έχει επίσης και την προέκταση της συνεργασίας ΕΕ - χωρών του Κόλπου, διάσταση στην οποία η Λευκωσία αποδίδει στρατηγική σημασία στα πλαίσια και της ενεργητικής προετοιμασίας για την Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που αναλαμβάνει στο πρώτο εξάμηνο του 2026.
ΗΑΕ και Κύπρος τα τελευταία χρόνια διανύουν περίοδο άνθησης των διμερών οικονομικών σχέσεων στους τομείς του εμπορίου, του τουρισμού και των υπηρεσιών
Επαφές και ατζέντα
Στα πλαίσια της διήμερης επίσκεψης του κ. Κόμπου στα ΗΑΕ, υπήρξαν συναντήσεις με τον αναπληρωτή πρωθυπουργό και υπουργό Εξωτερικών των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων Σεΐχη Abdullah bin Zayed Al Nahyan, καθώς και με την υφυπουργό Εξωτερικών και Διεθνούς Συνεργασίας κα Reem Al Hashimy – μέρος του χαρτοφυλακίου της οποίας περιλαμβάνει και τη διεθνή οικονομική συνεργασία. Στην ατζέντα συζητήθηκαν οι τελευταίες εξελίξεις στην περιοχή με έμφαση στην ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή καθώς και, εκτενώς, το ζήτημα της Συρίας μετά την αλλαγή παραδείγματος και την πτώση του καθεστώτος Άσαντ.
Υπενθυμίζεται πως η ΚΔ, επίσημα, είχε επαφές με τη νέα μεταβατική κυβέρνηση της Συρίας, υπό τον αλ Σαραά («αλ Τζολάνι») με το Άμπου Ντάμπι να αποτελεί χώρα η οποία βλέπει με δυσπιστία τις εξελίξεις στη Δαμασκό – και όντας από τα πρώτα κράτη που είχε ομαλοποιήσει, μετά το 2019, τις σχέσεις του με το καθεστώς Άσαντ. Συνεπώς, η Λευκωσία ενημέρωσε το Άμπου Ντάμπι και για το πώς διαβλέπει τις εξελίξεις στο εν λόγω μέτωπο, στα πλαίσια της στενής στρατηγικής σχέσης που αναδύεται τα τελευταία χρόνια. Επιπλέον, τα ΗΑΕ αποτελούν για τη Λευκωσία σημαντική χώρα του Κόλπου δεδομένης της ένταξής τους στο σχήμα της τριμερούς διπλωματίας με τα κράτη της περιοχής, της οικονομικής στήριξης της πρωτοβουλίας «Αμάλθεια» της ΚΔ για ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα και για λόγους που συνδέονται με τον τουρισμό και το διμερές εξωτερικό εμπόριο.
Προώθηση Προεδρίας
Η Λευκωσία εντάσσει επισκέψεις εργασίας με κράτη των χωρών ΜΕΝΑ και στα πλαίσια της προώθησης της Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που αναλαμβάνει, για δεύτερη φορά, στις αρχές του νέου έτους. Επί τούτου, διεκδικεί να διατηρήσει τον ρόλο του έντιμου διαμεσολαβητή ως προς τις εξωτερικές σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα κράτη-μοναρχίες του Κόλπου και, επιπλέον, να αναδείξεις προς αυτά τις στρατηγικές προτεραιότητες της Κυπριακής Προεδρίας στην Ε.Ε. Επί τούτου, ο κ. Κόμπος ενημέρωσε τον ομόλογο του Al Nahyan, καθώς και για τις εξελίξεις στο Κυπριακό, μιας και τα ΗΑΕ διατηρούν επί τούτου, διαχρονικά, στάση αρχών που έχει και διπλωματικές προεκτάσεις στον Οργανισμό Ισλαμικής Συνεργασίας (OIC) – που πάντα απασχολεί την κυπριακή διπλωματία λόγω του ψευδοκράτους.
Ως προς την Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η Λευκωσία, όπως μαθαίνει η «Κ» από έγκυρες πηγές, προγραμματίζει συγκεκριμένες ενέργειες σε σχέση με τις χώρες ΜΕΝΑ που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων:
• Συγκροτημένο διάλογο Ε.Ε. - χωρών του αραβομουσουλμανικού κόσμου.
• Πρωτοβουλίες σε σχέση με ζητήματα που άπτονται της ανθρωπιστικής βοήθειας στην περιοχή και της οικονομικής συνεργασίας σε πολλαπλούς άξονες πολιτικής.
• Πρωτοβουλίες για έναρξη οργανωμένου διαθρησκευτικού διαλόγου με έμφαση σε κράτη όπου η συμπερίληψη αποτελεί βασική προϋπόθεση εκ μέρους της ΕΕ – όπως π.χ. η Συρία.
Οικονομικές σχέσεις
ΗΑΕ και Κύπρος τα τελευταία χρόνια διανύουν περίοδο άνθησης των διμερών οικονομικών σχέσεων στους τομείς του εμπορίου, του τουρισμού και των υπηρεσιών. Ένας τομέας που προχωρά σταθερά είναι η συνεργασία στα θέματα τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ) και αναβάθμισης των κυβερνητικών υπηρεσιών της Κύπρου με e-governance, στο οποίο τα ΗΑΕ είναι πρωτοπόροι. Επιπλέον, η αγορά των ΗΑΕ είναι σταθερός προορισμός κυπριακών προϊόντων – κυρίως χαλλούμι και ελαιόλαδο. Τέλος, σημαντικοί τομείς παραμένουν ο τουρισμός και η ενέργεια, συμπεριλαμβανομένων των ΑΠΕ, καθώς και η στενή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης. Υπενθυμίζεται πως ιστορικά, οι διμερείς σχέσεις χρονολογούνται από το 1960, εδώ και αρκετές δεκαετίες, όπως καταδεικνύεται και από την επίσημη επίσκεψη του πρώτου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Αρχιεπισκόπου Μακάριου, στα ΗΑΕ το 1975.
