Τους ακούσαμε, τους είδαμε, τους εμπεδώσαμε. Τους παρακολουθήσαμε να περιφέρονται από ντιμπέιτ σε podcast και από ραδιοφωνικές σε όλων των ειδών τις τηλεοπτικές εκπομπές (εκτός από μαγειρικής νομίζω) επαναλαμβάνοντας ο καθένας το δικό του «ποίημα». Ακούσαμε ξανά και ξανά τις θέσεις και τις αντιπαραθέσεις, τις δηλώσεις και τις αντιδηλώσεις τους και τους είδαμε σε πόλεις και χωριά, σε γειτονιές και καφενεία, σε σαλόνια και αλώνια να παραθέτουν τις προτάσεις τους.
Διερωτώμαι, ωστόσο, αν όλα όσα ακούσαμε από τους υποψηφίους μας σε όλες αυτές τις εμφανίσεις τους μας άφησαν σοφότερους σε ό,τι αφορά στο ποιος είναι ο καθένας τους και ποια είναι η πολιτική του κουλτούρα. Και ο λόγος που διερωτώμαι είναι για να θέσω ένα προβληματισμό: Κατά πόσο τελικά οι ερωτήσεις που αφορούν μόνο στις πολιτικές τους θέσεις και στα προγράμματά τους και στις οποίες οι πλείστοι δημοσιογράφοι επικεντρώθηκαν στα τόσα και τόσα ντιμπέιτ και podcast και δεν ξέρω και εγώ πού αλλού, είναι όντως εκείνες που θα μας διαφώτιζαν σε ό,τι αφορά την ουσία που κουβαλά ο καθένας, αλλά και στο πώς τοποθετείται απέναντι στο παρελθόν και στο μέλλον αυτού του τόπου.
Με άλλα λόγια το ηθικό βάρος και εύρος του κάθε υποψηφίου. Διότι αν αυτό είναι σήμερα το ζητούμενο προκειμένου να ευελπιστούμε σε ένα καλύτερο αύριο τότε ίσως και εμείς θα έπρεπε να αναζητούμε απαντήσεις σε άλλου είδους ερωτήσεις. Ερωτήσεις που διαθέτουν τη δυναμική να μας δώσουν περισσότερα ψήγματα της κουλτούρας, της ενσυναίσθησης, της αίσθησης καθήκοντος, της πολιτικής ηθικής αλλά και της ιστορικής συνείδησης που φέρει αυτός που προσδοκάει στην ψήφο μας.
Καλό θα ήταν λοιπόν να διερωτηθούμε ποιες θα ήταν αυτές οι ωφέλιμες ερωτήσεις στις οποίες θα έπρεπε να αναζητούμε απαντήσεις ώστε να μην περιορίζουμε την πολιτική μας κρίση μόνο σε θέσεις που αφορούν στα τρέχοντα ζητήματα. Θα ήταν για παράδειγμα ωφέλιμο και χρήσιμο να ρωτούσαμε τι ήταν αυτό που καθόρισε την πολιτική τους σκέψη και την πολιτική τους ηθική. Ποιες ανατροπές έζησαν που τους ανάγκασαν να υπερβούν τον εαυτό τους και να διευρύνουν το τρόπο σκέψης τους; Ποιο ήταν μέχρι τώρα το μεγαλύτερο μάθημα που τους έδωσε η ίδια η ζωή αλλά και η πολιτική; Ποιο θεωρούν ότι είναι το μεγαλύτερο λάθος που διέπραξαν οι ιστορικοί μας ηγέτες και γιατί; Ποια πιστεύουν ότι είναι η μεγαλύτερη παθογένεια αυτού του τόπου και τι τη δημιούργησε ή τη συντηρεί ακόμα;
Ποιες ιστορικές αλήθειες που αποσιωπήθηκαν πιστεύουν πως πλέον πρέπει να τις βγάλουμε στο φως και γιατί δεν το πράξαμε μέχρι τώρα; Τι σημαίνει για τους ίδιους ιστορική συνείδηση; Ποιους ηγέτες μας θεωρούν πως έφτασε η ώρα να τους απομυθοποιήσουμε προκειμένου να προχωρήσουμε; Χρήσιμο θα ήταν επίσης να μας έλεγαν πότε ήρθαν αντιμέτωποι με την συνείδησή τους στην πολιτική τους πορεία και τι τους έφερε σ’ αυτή τη συνειδησιακή σύγκρουση; Πότε θεωρούν πως πρέπει να παραιτείται ένας πολιτικός για λόγους πολιτικής ευθιξίας και ποιες ήταν κατά τη γνώμη τους αυτές οι περιπτώσεις από την πρόσφατή μας ιστορία που θα έπρεπε να συμβεί και δεν συνέβη;
Πώς ορίζει ο καθένας τους την πολιτική ηθική και σε ποιες περιπτώσεις θα διαχώριζαν τη θέση τους, αναλαμβάνοντας το πολιτικό κόστος προκειμένου να την υπερασπιστούν; Πώς επιδιώκουν να καλλιεργούν το πνεύμα τους και πώς προσπαθούν να κάνουν τη ζωή τους αξιοβίωτη; Ποιες είναι κατά τη γνώμη τους οι στιγμές που ο άνθρωπος δείχνει το μεγαλείο της ψυχής του; Και κατά πόσο τελικά μπορεί κανείς να κερδίσει τις εκλογές αλλά να χάσει τη συνείδησή του; Αυτές θα έπρεπε να ήταν μερικές από τις ερωτήσεις που θα έπρεπε να θέσουμε αλλά δεν το κάναμε. Και δυστυχώς θα οδηγηθούμε στις κάλπες χωρίς να ξέρουμε τις απαντήσεις παρότι είναι σε αυτές που αποκαλύπτεται το πραγματικό βάθος πεδίου της κάθε εικόνας.